Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Gương sáng

Người góp công lớn đưa Lễ hội Trò Ngô thành di sản văn hóa Quốc gia

Thiên An - Mỹ Dung - 15:18, 23/06/2022

Nghệ nhân Ngô Văn Xuân, xã Yên Thịnh, huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn là người đã có đóng góp to lớn trong việc bảo tồn, khôi phục Lễ hội Trò Ngô. Nhờ những cống hiến của ông mà Lễ hội Trò Ngô đã vinh dự trở thành một trong những di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia.

Nghệ nhân ưu tú Ngô Văn Xuân (Đứng bên trái) nhận giây chứng nhận cá nhân có thành tích hiến tặng hiện vật cho Bảo tàng tỉnh Lạng Sơn
Nghệ nhân ưu tú Ngô Văn Xuân (Đứng bên trái) nhận giây chứng nhận cá nhân có thành tích hiến tặng hiện vật cho Bảo tàng tỉnh Lạng Sơn

Được tổ chức hai năm một lần vào ngày mùng 10 tháng Giêng Âm lịch, Lễ hội Trò Ngô nhằm ôn lại truyền thống đánh giặc Ngô của Nhân dân xã Yên Thịnh, huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn. Lễ hội Trò Ngô là tập hợp khá phức tạp các nghi thức, nghi lễ, trò diễn, đạo cụ… đòi hỏi phải có sự hiểu biết sâu sắc về lịch sử, văn hóa, tri thức dân gian; quá trình làm công tác tổ chức chuẩn bị và thực hành lễ hội cần sự phối hợp chặt chẽ của các dòng họ trong vùng, huy động rất nhiều người, đạo cụ….

Nhiều năm qua, khi nhắc đến Lễ hội Trò Ngô, người ta lại nhớ ngay đến nghệ nhân Ngô Văn Xuân - người con của mảnh đất Yên Thịnh. Ông được coi là người đã có công khôi phục lễ hội, đồng thời là người “giữ hồn”, bảo tồn và phát huy di sản lễ hội này. 

Ngoài 70, nghệ nhân vẫn nhớ rành rọt về tuổi thơ, với những lần ông được theo chân ông nội và bố đến các lễ hội của xã. Ở đó, ông đặc biệt ấn tượng với Lễ hội Trò Ngô. Thế nhưng, dần dần theo năm tháng lễ hội Trò Ngô gần như bị gián đoạn, thậm chí đứng trước nguy cơ bị lùi vào quên lãng. Những ký ức tuổi thơ khi được chứng kiến từng hoạt cảnh, màn diễn của Lễ hội, khiến ông nuối tiếc, ông ấp ủ ý tưởng quyết tâm tìm hiểu kỹ về lễ hội để bảo tồn, khôi phục truyền lại cho thế hệ sau.

Theo đó, trong những năm 1988 đến 1992, ông Xuân bắt đầu tìm hiểu, ghi chép lại cách thức tổ chức lễ hội, nghi thức, nghi lễ, cách làm khung, thành hội và cắm 24 cột cờ của 12 dòng họ. Đồng thời, ông đề xuất với chính quyền địa phương, tăng cường tuyên truyền, vận động người dân ủng hộ phục hồi Lễ hội Trò Ngô. Khoảng từ năm 1993 đến năm 1996, ông đã cùng chính quyền địa phương vận động Nhân dân khôi phục lại lễ hội Trò Ngô; xây dựng nghè thờ ông Vũ Lôi Quận Công. Năm 1998, lễ hội Trò Ngô đã được khôi phục trở lại sau nhiều năm gián đoạn.

Ông Ngô Văn Xuân chia sẻ: Đây là lễ hội khá phức tạp, cần chi tiết, tỷ mỉ từng khâu. Tôi và các cán bộ cũng đã tìm đến các người lớn tuổi ở thôn để ghi chép, hệ thống hóa lại về Lễ hội. Cùng với đó, hàng ngày ông dành nhiều thời gian để truyền dạy và hướng dẫn nghi thức lễ hội này cho các hương trưởng, bàn nhì trong 12 dòng họ. " Các cụ và người dân cũng rất ủng hộ ý tưởng khôi phục Lễ hội Trò Ngô nên cũng nhiệt tình lắm", ông Xuân phấn khởi cho biết.

Lễ hội Trò Ngô
Một hoạt cảnh của Lễ hội Trò Ngô

Từ sự tâm huyết, trăn trở giữ gìn, khôi phục Lễ hội Trò Ngô, trực tiếp tham gia góp ý, hướng dẫn các chương trình, hội diễn do địa phương tổ chức nên Lễ hội Trò Ngô thu hút đông đảo quần chúng, Nhân dân tham gia thưởng thức; được giới chuyên môn đánh giá cao và đạt nhiều thành tích trong các cuộc thi của tỉnh. Cụ thể, Huy chương vàng tại Ngày hội Văn hóa, Thể thao và Du lịch các dân tộc tỉnh Lạng Sơn lần thứ IV năm 2008 với trích đoạn “Nghĩa quân đánh giặc cứu dân, giúp nước” của lễ hội Trò Ngô; giải B tiết mục “trích đoạn Lễ hội Trò Ngô” trong Ngày hội Văn hóa, thể thao và du lịch các dân tộc tỉnh Lạng Sơn lần thứ V năm 2010; giải A cho tiết mục “Lễ hội truyền thống” tại Ngày hội Văn hóa, thể thao và Du lịch các dân tộc tỉnh Lạng Sơn lần thứ VI năm 2013...

Ông Khổng Hồng Minh, Trưởng Phòng Văn hóa -Thông tin huyện Hữu Lũng (Lạng Sơn) cho biết: Trong nhiều năm qua, công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa trên địa bàn huyện có sự đóng góp rất lớn của nghệ nhân Ngô Văn Xuân. Bằng tấm lòng nhiệt huyết đam mê của mình, ông đã dày công học hỏi, ghi chép, sưu tầm, góp phần khôi phục và đưa Lễ hội Trò Ngô trở thành di sản cấp quốc gia. Hiện ông là người lưu giữ toàn bộ sổ sách, giấy tờ về lễ hội Trò Ngô, bao gồm các cuốn sách: tế lễ, lễ hội Trò Ngô, diễn trò và sách sử.

“Nghệ nhân Ngô Văn Xuân là một người rất gương mẫu, là một trong những người luôn đi đầu trong các hoạt động lễ hội tổ chức ở địa phương. Với 34 năm miệt mài bảo tồn, phát huy di sản lễ hội này, ông đã được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú vì đã có cống hiến xuất sắc trong việc gìn giữ và phát huy di sản văn hóa dân tộc”,ông Khổng Hồng Minh cho biết thêm.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Những người con "sâu một việc, biết nhiều việc" của bản làng

Những người con "sâu một việc, biết nhiều việc" của bản làng

80 năm qua, lực lượng Công an Nhân dân luôn phát huy vai trò nòng cốt trong bảo đảm an ninh, trật tự, bảo vệ vững chắc an ninh quốc gia. Bám bản, bám dân, thực hiện tốt mọi nhiệm vụ được giao, các cán bộ, chiến sĩ Công an đã và đang thể hiện là lá chắn thép bảo vệ Đảng, bảo vệ Nhân dân.
Tin nổi bật trang chủ
Lốc xoáy trên biển làm 2 người tử vong ở Quảng Ninh

Lốc xoáy trên biển làm 2 người tử vong ở Quảng Ninh

Trang địa phương - Mỹ Dung - 1 giờ trước
Vào khoảng 18 giờ 30 phút ngày 17/8, một cơn lốc xoáy bất ngờ quét qua khu vực Ba Hòn, xã Đầm Hà (Quảng Ninh) khiến một bè chở 17 người đi làm bãi nuôi ngao, hầu bị lật. Vụ việc xảy ra quá nhanh, nhiều người không kịp trở tay.
Arsenal giành chiến thắng tối thiểu trước Manchester United trong ngày ra quân Ngoại hạng Anh

Arsenal giành chiến thắng tối thiểu trước Manchester United trong ngày ra quân Ngoại hạng Anh

Thể thao - Hoàng Minh - 1 giờ trước
Tối 17/8, sân Old Trafford chứng kiến màn khởi đầu mùa giải Ngoại hạng Anh 2025/26 đầy kịch tính, khi Manchester United tiếp đón Arsenal. Dù nắm thế chủ động và tạo ra hàng loạt cơ hội, “Quỷ đỏ” vẫn phải chấp nhận thất bại 0-1 trước đối thủ đến từ London, với bàn thắng duy nhất được ghi bởi hậu vệ Riccardo Calafiori.
Hai nữ du khách đuối nước tử vong khi chèo thuyền sup tắm biển tại xã đảo Tiên Hải

Hai nữ du khách đuối nước tử vong khi chèo thuyền sup tắm biển tại xã đảo Tiên Hải

Trang địa phương - Tào Đạt - 20:13, 17/08/2025
Ngày 17/8, Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và phòng thủ dân sự tỉnh An Giang cho biết, 2 du khách đi tham quan, chèo sup tại bãi tắm thuộc xã Tiên Hải bị sóng đánh lật phương tiện và tử vong.
Niềm vui đầu năm học ở Ha Cá

Niềm vui đầu năm học ở Ha Cá

Nhịp cầu nhân ái - Vũ Mừng - 17:13, 17/08/2025
Ngày 16/8, Đảng uỷ, UBND xã Khâu Vai, tỉnh Tuyên Quang đã phối hợp với Nhóm Cộng đồng từ thiện Sân Đình tổ chức Lễ cắt băng khánh thành công trình nhà lớp học Điểm trường Mầm non và Tiểu học thôn Ha Cá, xã Khâu Vai.
Lãnh đạo Đảng, Nhà nước dự Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống Công an nhân dân và đón nhận Huân chương Sao Vàng lần thứ 5

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước dự Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống Công an nhân dân và đón nhận Huân chương Sao Vàng lần thứ 5

Thời sự - PV - 15:15, 17/08/2025
Sáng 17/8, tại Hà Nội, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Đảng ủy Công an Trung ương - Bộ Công an tổ chức trọng thể lễ kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống Công an nhân dân (19/8/1945 - 19/8/2025), 20 năm Ngày hội Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc (19/8/2005-19/8/2025) và trao tặng Huân chương Sao Vàng lần thứ 5 cho lực lượng Công an nhân dân. Tổng Bí thư Tô Lâm dự và đọc diễn văn kỷ niệm.
Người dân nô nức check-in tại Lăng Bác trước thềm Đại lễ

Người dân nô nức check-in tại Lăng Bác trước thềm Đại lễ

Những ngày gần đây, khu vực Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh và Quảng trường Ba Đình đã trở nên sôi động, khi người dân và du khách nô nức đổ về chụp ảnh, lưu giữ những khoảnh khắc ý nghĩa chào đón Đại lễ Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9.
Thanh Hóa tiêu hủy hơn 1 tấn thực phẩm không rõ nguồn gốc

Thanh Hóa tiêu hủy hơn 1 tấn thực phẩm không rõ nguồn gốc

Pháp luật - Quỳnh Trâm - 13:29, 17/08/2025
Lực lượng chức năng tỉnh Thanh Hóa vừa phát hiện và xử lý một cơ sở kinh doanh tàng trữ gần 1,2 tấn thực phẩm đã bốc mùi hôi, không rõ nguồn gốc.
Công an tỉnh Phú Thọ phá đường dây kinh doanh đa cấp đang lôi kéo 200 người dự

Công an tỉnh Phú Thọ phá đường dây kinh doanh đa cấp đang lôi kéo 200 người dự "hội thảo"

Pháp luật - Minh Nhật - 12:04, 17/08/2025
Một đường dây kinh doanh đa cấp qua website https://tcis.ai và đồng tiền kỹ thuật số TCIS vừa bị công an triệt phá.
Ngân hàng Nhà nước cảnh báo trang website giả mạo có thể chiếm đoạt tài khoản ngân hàng

Ngân hàng Nhà nước cảnh báo trang website giả mạo có thể chiếm đoạt tài khoản ngân hàng

Tin tức - Minh Nhật - 12:01, 17/08/2025
Cục Công nghệ thông tin thuộc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam(SBV) vừa phát đi cảnh báo về việc xuất hiện ít nhất hai trang web giả mạo cổng thông tin điện tử của cơ quan này, phát tán mã độc dưới dạng tệp tin APK, có nguy cơ chiếm đoạt tài khoản ngân hàng của người dùng.
80 năm - Vinh quang Công an nhân dân Việt Nam

80 năm - Vinh quang Công an nhân dân Việt Nam

Thời sự - PV - 12:01, 17/08/2025
Bài viết của đồng chí Đại tướng Tô Lâm, Tổng Bí thư BCH Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam với nhan đề: " 80 năm - Vinh quang Công an nhân dân Việt Nam”.
Đội tuyển nữ Việt Nam dừng bước tại bán kết AFF Cup nữ 2025 sau trận thua U23 Australia

Đội tuyển nữ Việt Nam dừng bước tại bán kết AFF Cup nữ 2025 sau trận thua U23 Australia

Thể thao - Giải trí - Hoàng Quý - 08:36, 17/08/2025
Đội tuyển nữ Việt Nam vừa để thua U23 Australia với tỉ số 1-2 tại bán kết Giải vô địch bóng đá nữ Đông Nam Á 2025 (AFF Cup nữ 2025), qua đó lỡ hẹn với trận chung kết và sẽ bước vào trận tranh hạng Ba cùng tuyển nữ Thái Lan.