Nhân chuyến công tác tại cơ sở, chúng tôi được chị Hoàng Thị Bích Điều, cán bộ Văn hóa xã Thanh Long (huyện Văn Lãng) dẫn đi thăm gia đình ông Lăng Văn Quản và bà Lăng Thị Hiền ở thôn Pá Chí. Gia đình ông Lăng Văn Quản là hộ nghèo của thôn, trước đây, 4 người trong gia đình sinh sống trong căn nhà vách đất vài chục mét vuông đã xuống cấp trầm trọng, điều kiện sinh hoạt vô cùng khó khăn, nhất là vào mùa mưa bão. Nhận thấy gia đình ông Quản đủ điều kiện được hỗ trợ làm nhà ở từ nguồn vốn Chương trình MTQG 1719, xã đã đưa gia đình ông vào danh sách được hỗ trợ xây nhà; đồng thời tuyên truyền, vận động gia đình huy động, vay mượn thêm nguồn kinh phí để xây được căn nhà kiên cố, chất lượng hơn.
Theo đó, ngoài 40 triệu đồng được hỗ trợ, các tổ chức đoàn thể xã Thanh Long, như: Hội nông dân huyện hỗ trợ 10 triệu đồng, UBND xã hỗ trợ gia đình san ủi mặt bằng nền nhà, tư vấn gia đình vay vốn ưu đãi từ Ngân hàng chính sách xã hội…để gia đình ông Quản xây được căn nhà tươm tất.
Trong căn nhà mới khang trang, ông Quản vui mừng cho biết: Trước đây, vì lo rằng 40 triệu tiền hỗ trợ của Nhà nước không đủ để xây nhà nên gia đình đã không dám đăng kí, nhưng khi được các tổ chức đoàn thể thôn, xã đến vận động, hỗ trợ và được vay vốn ngân hàng với lãi suất ưu đãi, gia đình tôi đã cố gắng xây dựng được căn nhà mới. Giờ không còn lo khi mưa nắng, gia đình yên tâm phát triển sản xuất, cố gắng làm ăn để sớm thoát nghèo.
Ông Trương Văn Tiến, Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn Pá Chí chia sẻ, phải sau 8 cuộc vận động của UBND xã, sự kết hợp của các tổ chức đoàn thể từ cấp xã đến cấp thôn, gia đình ông Quản mới thay đổi nếp nghĩ và quyết tâm xây nhà để "an cư lạc nghiệp". Bản thân ông Trưởng thôn cũng nhiều lần trực tiếp đến gia đình ông Quản vận động và cùng với bà con trong thôn hỗ trợ gia đình ngày công đào móng nhà.
"Nếu không phát huy được tinh thần đại đoàn kết, sự hỗ trợ của chính quyền các cấp, sự chung tay của cộng đồng, thì chắc chắn, gia đình ông Quản sẽ không có căn nhà mới hiện tại", ông Tiến cho hay.
Theo báo cáo của UBND xã Thanh Long, năm 2023, xã Thanh Long có 3 hộ đủ điều kiện hỗ trợ xây mới nhà ở. Đến nay, 3 hộ gia đình đã được nghiệm thu, giải ngân xong và có 1 hộ xây mới bổ sung, hiện nay đang tiến hành xây dựng móng nhà. Đối với những hộ có khó khăn đặc biệt, UBND xã tổ chức động viên, hỗ trợ san ủi mặt bằng, tư vấn hộ gia đình vay vốn ngân hàng chính sách xã hội với lãi suất ưu đãi…
Giai đoạn 2021-2025, tổng nguồn vốn thực hiện Chương trình MTQG 1719 ở huyện Văn Lẵng là 230 tỷ 890 triệu đồng. Trong đó, vốn đầu tư phát triển là 157 tỷ 725 triệu đồng; vốn sự nghiệp là 73 tỷ 165 triệu đồng.
Dù mới đi được nửa chặng đường giai đoạn 2021-2025, nhưng Chương trình MTQG 1719 ở huyện Văn Lãng bước đầu đã đạt được những kết quả tích cực. Một số nội dung, dự án khi tổ chức triển khai thực hiện đã giải quyết được nhiều vấn đề bức thiết của Nhân dân. Đơn cử như Dự án 01 về Giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt. Nguồn vốn kéo dài năm 2022 chuyển sang năm 2023, huyện Văn Lãng đã thực hiện hỗ trợ xây mới nhà ở cho 30 hộ gia đình, đến nay đã nghiệm thu, đưa vào sử dụng.
Năm 2023, UBND huyện phê duyệt danh sách hộ được thụ hưởng chính sách hỗ trợ xây mới nhà ở cho 58 hộ nghèo khó khăn về nhà ở, chỉ đạo các xã cho triển khai thực hiện đối với các hộ đã được phê duyệt danh sách. Đến nay, huyện Văn Lãng đã thực hiện giải ngân nguồn vốn cho 8 hộ gia đình.
Theo bà Hoàng Thị Hà, Trưởng Phòng Lao động Thương binh Xã hội - Dân tộc huyện Văn Lãng, để xây dựng được 1 ngôi nhà cấp bốn đảm bảo “3 cứng” và đủ diện tích phù hợp với phong tục tập quán của dân tộc địa phương ở địa bàn vùng núi, thì cần tối thiểu từ 150 triệu đến 200 triệu mới làm được. Với mức hỗ trợ về nhà ở là 40 triệu cho 1 hộ, thì nhiều hộ có nhu cầu và đúng đối tượng, nhưng không có kinh phí đối ứng nên sẽ không thể tham gia được. Do vậy, bên cạnh sự đầu tư của Nhà nước, sự nỗ lực của người dân thì việc phát huy tinh thần đoàn kết, giúp đỡ của các tổ chức đoàn thể, anh em họ hàng, bà con hàng xóm là vô cùng quan trọng.
Cũng theo bà Hoàng Thị Hà, một thành công khác nữa của Chương trình là, đồng bào đã hiểu chính mình là người thụ hưởng nên không còn thờ ơ và đứng ngoài cuộc. Người dân đang tích cực hiến đất, góp công, góp sức, đồng lòng thực hiện các phần việc mở đường, xây nhà văn hóa thôn bản, xây trạm y tế, xây trường học, hỗ trợ ngày công xây dựng nhà ở cho hộ nghèo, người yếu thế trong xã hội, tham gia dự án, mô hình phát triển sản xuất để tạo thu nhập, từng bước thoát nghèo bền vững.