Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Giảm nghèo về thông tin phải gắn với chiến lược chuyển đổi số

Vân Khánh - 15:38, 28/02/2023

Thiếu hụt thông tin là một trong những chiều thiếu hụt các dịch vụ xã hội cơ bản trong bộ tiêu chí nghèo đa chiều. Để “tăng giàu” về thông tin, việc phổ cập dịch vụ Internet, phổ cập mạng di động... có vai trò đặc biệt quan trọng, góp phần thực hiện thành công mục tiêu giảm nghèo bền vững trong giai đoạn hiện nay.

Tỷ lệ hộ đồng bào DTTS sử dụng máy vi tính (máy bàn, laptop) chỉ đạt 10,3%. (Ảnh minh họa)
Tỷ lệ hộ đồng bào DTTS sử dụng máy vi tính (máy bàn, laptop) chỉ đạt 10,3%. (Ảnh minh họa)

Nhiều rào cản

Trong thập kỷ qua, thành tựu giảm nghèo ở Việt Nam rất ấn tượng, dù được đo bằng bất kể phương pháp nào. Đây là điểm nhấn đáng chú ý trong “Báo cáo nghèo đa chiều 2021” do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội phối hợp cùng Ủy ban Dân tộc, Trung tâm Phân tích và Dự báo thuộc Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, Tổng cục Thống kê (TCTK) thực hiện, được công bố hồi tháng 7/2022.

Theo Báo cáo này, nghèo đa chiều đã giảm liên tục và đáng kể, từ 18,1% năm 2012 xuống còn 4,4% năm 2021. Tỷ trọng thiếu hụt từ 3 chỉ số trở lên đã giảm mạnh. Năm 2020, 58,2% dân số không thiếu hụt bất kỳ chỉ số nào trong 10 chỉ số nghèo đa chiều giai đoạn 2016 - 2020; chỉ có 27,1% dân số thiếu hụt 1 chỉ số và 9,7% dân số thiếu hụt 2 chỉ số. Nhóm thiếu hụt trầm trọng là nhóm thiếu từ 5 - 7 chỉ số, đến năm 2020 chỉ còn 0,6%.

Đặc biệt, chiều thiếu hụt về thông tin (gồm 2 chỉ số) của cả nước, hết năm 2021 chỉ chiếm một tỷ lệ không lớn. Kết quả điều tra mức sống dân cư năm 2021 của TCTK cho thấy, chỉ có 2,0% hộ gia đình Việt Nam thiếu hụt về tiếp cận dịch vụ thông tin (sử dụng điện thoại, internet) và 4,5% thiếu hụt phương tiện tiếp cận thông tin (radio, tivi, máy tính,…).

Nhưng đây là mức bình quân chung cả nước; còn ở vùng đồng bào DTTS và miền núi, tỷ lệ thiếu hụt về thông tin vẫn còn cao. Theo kết quả điều tra thực trạng kinh tế - xã hội 53 DTTS của TCTK, tại thời điểm tháng 4/2019, cả nước có gần 3,681 triệu hộ đồng bào DTTS thì mới có 61,3% hộ sử dụng internet, 92,5% hộ sử dụng điện thoại (cố định và di dộng); số hộ có tivi cũng mới chiếm 81,5%, số hộ sử dụng máy vi tính (máy bàn, laptop) chỉ đạt 10,3%.

Ngoài ra, do phần lớn đồng bào DTTS sinh sống tại các khu vực biên giới, vùng núi, nơi có địa hình phức tạp, đi lại khó khăn, điều kiện kinh tế - xã hội còn hạn chế nên còn nhiều rào cản khiến đồng bào DTTS gặp khó khăn trong tiếp cận thông tin. Đồng thời, một bộ phận người dân ở vùng sâu, vùng xa không biết tiếng phổ thông cũng là rào cản khiến đồng bào DTTS khó tiếp cận thông tin thông qua các ấn phẩm in...

Việc hạn chế trong tiếp cận thông tin là một nguyên nhân trong công tác giảm nghèo ở vùng đồng bào DTTS và miền núi còn gặp nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo còn cao, nguy cơ tái nghèo luôn thường trực. Trong một báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ, Ủy ban Dân tộc nhận định, thực trạng nghèo ở vùng đồng bào DTTS và miền núi, nhất là hộ nghèo người DTTS đang là một thách thức lớn. Năm 2020, tỷ lệ hộ nghèo người DTTS chiếm tới 61,29% tổng số hộ nghèo cả nước; thu nhập bình quân đầu người của đồng bào DTTS chỉ bằng 0,3 lần mức bình quân chung cả nước.

“Tăng giàu” thông tin

Theo đánh giá của Ủy ban Dân tộc, chênh lệch giàu - nghèo giữa các vùng, nhóm dân cư ngày càng lớn. Đối tượng nghèo của Việt Nam đang diễn biến theo hướng tập trung vào DTTS. Một số nhóm DTTS có tỷ lệ hộ nghèo rất cao như: Ơ Đu, Co, Khơ Mú, Xinh Mun, La Ha, Kháng, Mông, Xơ Đăng… Vùng đồng bào DTTS và miền núi đang ngày càng bị tụt hậu so với sự phát triển chung của cả nước. Hộ nghèo dần dần chỉ còn là hộ người DTTS và có nguy cơ bị bỏ lại phía sau.

Việc phổ cập dịch vụ Internet, phổ cập mạng di động... có vai trò quan trọng, góp phần thực hiện thành công mục tiêu giảm nghèo bền vững vùng đồng bào DTTS và miền núi. (Trong ảnh: Phụ nữ DTTS được tập huấn kỹ năng tiêu thụ nông sản và quảng bá du lịch cộng đồng từ Dự án “Thúc đẩy bình đẳng giới thông qua nâng cao hiệu quả kinh tế sản xuất nông nghiệp và phát triển du lịch”).
Việc phổ cập dịch vụ Internet, phổ cập mạng di động... có vai trò quan trọng, góp phần thực hiện thành công mục tiêu giảm nghèo bền vững vùng đồng bào DTTS và miền núi. (Trong ảnh: Phụ nữ DTTS được tập huấn kỹ năng tiêu thụ nông sản và quảng bá du lịch cộng đồng từ Dự án “Thúc đẩy bình đẳng giới thông qua nâng cao hiệu quả kinh tế sản xuất nông nghiệp và phát triển du lịch”).

Để đẩy mạnh công tác giảm nghèo, giai đoạn 2021 - 2025, các địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi đồng thời triển khai 3 Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG); ngoài ra còn có các chương trình, dự án dành riêng cho vùng Trung du và miền núi phía Bắc, Tây Nguyên và Tây Nam Bộ. Do đó, việc đáp ứng nhu cầu dịch vụ thông tin của người dân vùng đồng bào DTTS và miền núi được nâng lên mức cao hơn so với giai đoạn trước.

Trong Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025, Tiểu dự án “Giảm nghèo thông tin” (thuộc Dự án 6) xác định việc tăng cường tiếp cận thông tin thiết yếu cho cộng đồng dân cư ở vùng đồng bào DTTS và miền núi là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng. Tiểu dự án đặt mục tiêu đảm bảo 100% xã có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn có điểm cung cấp thông tin công cộng phục vụ người dân sử dụng dịch vụ thông tin thiết yếu, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở các khu vực này.

Ông Phí Mạnh Thắng - Chánh Văn phòng Quốc gia về giảm nghèo cho rằng, một trong những nhiệm vụ trọng điểm trong giai đoạn tới là thực hiện các nhiệm vụ hỗ trợ người nghèo sử dụng các dịch vụ viễn thông, Internet, ứng dụng công nghệ thông tin để họ chủ động hơn trong việc tiếp cận chính sách, tìm kiếm các nguồn hỗ trợ cũng như học hỏi kinh nghiệm, giải pháp thoát nghèo, từng bước hòa nhịp chuyển đổi số quốc gia.

Địa hình phức tạp, đi lại khó khăn, điều kiện kinh tế - xã hội còn hạn chế nên còn nhiều rào cản khiến đồng bào DTTS gặp khó khăn trong tiếp cận thông tin.
Địa hình phức tạp, đi lại khó khăn, điều kiện kinh tế - xã hội còn hạn chế nên còn nhiều rào cản khiến đồng bào DTTS gặp khó khăn trong tiếp cận thông tin.

“Đặc biệt, chuyển đổi số, phổ cập dịch vụ Internet, phổ cập mạng di động là những chỉ tiêu rất thiết thực với người dân, nhất là bà con nghèo ở vùng sâu, vùng xa. Vì vậy, cần mạnh dạn đặt mục tiêu phấn đấu 80 - 100% dân số đạt những chỉ tiêu này. Và người dân sống ở địa bàn nghèo đều có cơ hội sử dụng dịch vụ viễn thông, Internet để có thông tin kiến thức, học tập kỹ năng, tham khảo các mô hình thoát nghèo, làm giàu, tìm kiếm thị trường cho sản phẩm mình làm ra”, ông Thắng khẳng định.

Trên thực tế, việc “tăng giàu” thông tin từ việc phổ cập dịch vụ Internet, phổ cập mạng di động... là một giải pháp thực hiện đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, nâng cao năng lực của người nghèo. Đây là một trong những điểm mới cốt lõi của Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025. Kết quả giảm nghèo về thông tin sẽ góp phần thực hiện tốt phương châm “Nhà nước và Nhân dân cùng làm” trong thực hiện Chương trình giảm nghèo, từ đó nâng cao tinh thần tự lực, tự cường của đồng bào các dân tộc và coi đây là mũi đột phá trong phát triển kinh tế ở vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Thúc đẩy bình đẳng giới và giáo dục cho trẻ em gái ở các vùng DTTS

Thúc đẩy bình đẳng giới và giáo dục cho trẻ em gái ở các vùng DTTS

Hôm nay (28/3), tại Hà Nội, Văn phòng UNESCO tại Việt Nam phối hợp với Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và Tập đoàn CJ Hàn Quốc tổ chức Lễ công bố dự án “Chúng tôi Có thể” giai đoạn 2: Thúc đẩy bình đẳng giới và giáo dục cho trẻ em gái ở các vùng DTTS Việt Nam.
Tin nổi bật trang chủ
Phước Sơn (Quảng Nam): Bồi dưỡng kiến thức cho Người có uy tín

Phước Sơn (Quảng Nam): Bồi dưỡng kiến thức cho Người có uy tín

Người có uy tín - PV - 20 phút trước
Ngày 28 - 29/3, tại huyện Phước Sơn, Ban Dân tộc tỉnh Quảng Nam tổ chức bồi dưỡng kiến thức cho Người có uy tín trong đồng bào DTTS.
Hỗ trợ phụ nữ nông thôn tiếp cận với nước sạch và vệ sinh

Hỗ trợ phụ nữ nông thôn tiếp cận với nước sạch và vệ sinh

Xã hội - PV - 48 phút trước
Ngày 28/3, Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) Việt Nam phối hợp với Hội LHPN tỉnh Thái Nguyên tổ chức Hội thảo với chủ đề "Giải pháp hỗ trợ phụ nữ tiếp cận với nước sạch và vệ sinh ở khu vực nông thôn".
Công tác dân nguyện đã góp phần tăng cường niềm tin của Nhân dân với Đảng và Nhà nước

Công tác dân nguyện đã góp phần tăng cường niềm tin của Nhân dân với Đảng và Nhà nước

Thời sự - PV - 22:10, 28/03/2023
Chiều 28/3, tại Nhà Quốc hội, Ban Dân nguyện thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tổ chức trọng thể Lễ kỷ niệm 20 năm ngày thành lập (17/3/2003 - 17/3/2023) và đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhì.
Đồng bào Mông ở Sa Pa giữ nghề chạm bạc

Đồng bào Mông ở Sa Pa giữ nghề chạm bạc

Media - Trọng Bảo - 21:16, 28/03/2023
Trải qua hàng trăm năm, người Mông dưới chân núi Hoàng Liên vẫn gìn giữ nghề chạm khắc bạc truyền thống của dân tộc mình. Với họ, những trang sức làm bằng bạc là một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa, tinh thần.
Thổ cẩm Hoa Tiến từ vùng cao xứ Nghệ đến bạn bè quốc tế

Thổ cẩm Hoa Tiến từ vùng cao xứ Nghệ đến bạn bè quốc tế

Sắc màu 54 - Tấn Vịnh - 21:12, 28/03/2023
Tại bản Hoa Tiến, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu (Nghệ An) có một gia đình người Thái bao đời luôn trân trọng nghề dệt thổ cẩm truyền thống của dân tộc, của gia đình như một di sản văn hóa quý giá. Đặc biệt, các thế hệ trong gia đình này luôn ý thức truyền nghề cho hế hệ sau. Cô gái trẻ Sầm Thị Tình là thế hệ thứ tư đã khởi nghiệp và bước đầu đã gặt hái những trái ngọt từ nghề truyền thống của gia đình
Đồng bào Mông ở Sa Pa giữ nghề chạm bạc

Đồng bào Mông ở Sa Pa giữ nghề chạm bạc

Trải qua hàng trăm năm, người Mông dưới chân núi Hoàng Liên vẫn gìn giữ nghề chạm khắc bạc truyền thống của dân tộc mình. Với họ, những trang sức làm bằng bạc là một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa, tinh thần.
Công tác dân vận vùng đồng bào DTTS trước hết phải làm cho người dân “ưng cái bụng”

Công tác dân vận vùng đồng bào DTTS trước hết phải làm cho người dân “ưng cái bụng”

Công tác Dân tộc - Thành Nhân - 21:02, 28/03/2023
Phú Yên có 3 huyện miền núi: Đồng Xuân, Sơn Hòa, Sông Hinh, có đông đồng bào DTTS sinh sống. Mỗi dân tộc có phong tục, tập quán riêng, nên chính quyền và các hội, đoàn thể ở địa phương luôn xác định rõ vai trò, tầm quan trọng của công tác dân vận. Cán bộ nói bà con nghe, tin tưởng và “ưng cái bụng”. Nhờ vậy, tình hình an ninh chính trị ở vùng đồng bào DTTS luôn được giữ vững, cuộc sống của bà con ngày càng ấm no, diện mạo nông thôn miền núi ngày càng khởi sắc.
Giao lưu văn hóa đồng bào Mông trên rừng Sơn Tra

Giao lưu văn hóa đồng bào Mông trên rừng Sơn Tra

Media - Thùy Anh - 20:46, 28/03/2023
Sơn Tra - loài hoa biểu tượng cho vẻ đẹp hoang sơ, sức sống bền bỉ, tinh thần vượt khó của cộng đồng dân tộc Mông nơi rẻo cao Nậm Nghẹp, huyện Mường La, tỉnh Sơn La lại có sức hấp dẫn kỳ lạ đối với hàng nghìn du khách đến trải nghiệm và khám phá giữa tiết trời dịu mát của tháng 3.
Vẻ xuân sắc của phụ nữ vùng cao Lai Châu

Vẻ xuân sắc của phụ nữ vùng cao Lai Châu

Sắc màu 54 - Hà Minh Hưng - 20:29, 28/03/2023
Nằm ở phía Tây Bắc địa đầu Tổ quốc, Lai Châu - vùng đất có 86% dân số là đồng bào DTTS thuộc 20 dân tộc anh em cùng sinh sống. Mỗi một dân tộc, từ con người đến tập quán sản xuất, sinh hoạt, đặc biệt là văn hóa có bản sắc rất đặc trưng, độc đáo. Có dịp đến với vùng đất, khoảng khắc mà chúng tôi ghi lại được là hình ảnh những thiếu nữ, những phụ nữ DTTS tràn đầy xuân sắc trong trang phục truyền thống - một vẻ đẹp riêng của "bức tranh văn hóa" nơi bản làng vùng cao.
Giám sát triển khai 3 Chương trình MTQG

Giám sát triển khai 3 Chương trình MTQG

Media - Trọng Bảo - 20:12, 28/03/2023
Ngày 27/3, Đoàn giám sát của Quốc hội đã có buổi làm việc với UBND tỉnh Lào Cai về việc triển khai thực hiện 3 Chương trình MTQG.
Chung tay bảo vệ môi trường

Chung tay bảo vệ môi trường

Media - Quỳnh Trâm - CVT - 20:10, 28/03/2023
Thời gian qua, tại khu vực ven biển của tỉnh Thanh Hóa đã xuất hiện tình trạng rác thải vứt bừa bãi gây bức xúc cho người dân địa phương. Để hạn chế tình trạng này, đoàn viên thanh niên tại các huyện vùng biển Thanh Hóa đã tổ chức nhiều hoạt động nhằm chung tay làm sạch cảnh quan môi trường biển nơi đây.