Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Phan Thái Bình khảo sát tháp F1 Mỹ Sơn sáng 21/2/2025. Ảnh: VLKhu tháp E, F gồm 11 công trình kiến trúc, trong đó nhóm tháp E có 8 tháp (E1-E8), nhóm tháp F gồm 3 tháp (F1-F3). Các chuyên gia Đánh giá nhóm tháp này cần được trùng tu khẩn cấp do xuống cấp nghiêm trọng.
Trong nhóm tháp E, tháp E1 (thế kỷ VIII) là tháp chính, có kết cấu gạch kết hợp gỗ và ngói, bên trong vẫn còn 4 khối chân đá tảng. Tháp E2 hư hỏng nặng, cao 2,2m, kết cấu gạch rạn nứt, nhiều viên gạch rời rạc. Tháp E5 gần như phế tích, tường chỉ cao 1,2m, gạch bị mụn và nứt nghiêm trọng.
Nhóm tháp F gồm F1 (thế kỷ VIII-IX, phong cách Hòa Lai), là tháp chính, khai quật năm 2003 nhưng chưa trùng tu, kết cấu yếu, nhiều mảng tường có nguy cơ đổ sập. Tháp F2 chỉ còn mảng tường cao 3,2m, nghiêng 3° về Nam, nứt sâu và đang được chống đỡ bằng sắt.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Phan Thái Bình cảm ơn chính phủ và các chuyên gia Ấn Độ đã hỗ trợ trùng tu Khu đền tháp Mỹ Sơn. Ông nhấn mạnh việc bảo tồn phải giữ nguyên giá trị gốc, cẩn trọng trong việc chọn vật liệu thay thế, và yêu cầu tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình trùng tu.
Giám đốc ASI, Shri Azmira Bhima, bày tỏ hy vọng dự án không chỉ giúp bảo tồn khu tháp E, F mà còn nâng cao năng lực quản lý, chuyen môn và xây dựng đội ngũ lao động lành nghề về bảo tôn di tích. Dự án sẽ góp phần phục hồi, hoàn thiện không gian kiến trúc khu đền tháp Mỹ Sơn - một di sản văn hóa thế giới đặc sắc tại miền Trung.
Khu di tích Thánh địa Mỹ Sơn nhìn từ trên cao. Ảnh tư liệuMỹ Sơn là quần thể đền tháp của người Chăm, nằm ở huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam. Được xây dựng từ thế kỷ IV đến XIV. Đây từng là trung tâm tôn giáo và văn hóa của vương quốc Champa, gắn liền với tín ngưỡng Hindu giáo, đặc biệt là thờ thần Shiva. Quần thể này gồm hơn 70 công trình kiến trúc, nhưng hiện nay chỉ còn khoảng 20 tháp còn tương đối nguyên vẹn do ảnh hưởng của thời gian và chiến tranh.
Điểm đặc biệt của Mỹ Sơn không chỉ nằm ở kiến trúc độc đáo mà còn ở kỹ thuật xây dựng kỳ bí. Những viên gạch xếp khít nhau mà không cần chất kết dính vẫn đứng vững qua hàng thế kỷ. Các hoa văn điêu khắc trên tháp thể hiện sự tài hoa của nghệ nhân Chăm, với những hình ảnh vũ nữ Apsara, thần linh, và các linh vật trong Hindu giáo.
Năm 1999, Mỹ Sơn được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới nhờ giá trị lịch sử, nghệ thuật và kiến trúc độc đáo. Ngày nay, nơi đây là điểm đến thu hút du khách và nhà nghiên cứu, góp phần gìn giữ di sản Champa và thúc đẩy du lịch miền Trung.
