Các tập đoàn, doanh nghiệp tư nhân phát huy truyền thống yêu nước, tạo bước phát triển đột phá, nhanh và bền vững

Cùng dự có các Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Lê Thành Long và Hồ Đức Phớc; đại diện lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương; lãnh đạo 12 tập đoàn, doanh nghiệp tư nhân lớn.

Phát biểu ý kiến khai mạc hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Chính phủ có nhiều cuộc làm việc với các doanh nghiệp trong nước và ngoài nước. Sau đại dịch Covid-19 đến nay, Chính phủ có một số buổi làm việc riêng với các doanh nghiệp, tuy nhiên, cuộc làm việc chuyên đề như thế nào thì đây là lần đầu tiên. Trong thời gian tới, Chính phủ sẽ tiếp tục có những cuộc làm việc chuyên đề với các doanh nghiệp để bàn sâu hơn một số chủ đề quan trọng.

Thủ tướng nhấn mạnh, Hội nghị này thể hiện sự quan tâm của lãnh đạo Đảng, Nhà nước đối với doanh nghiệp tư nhân theo tinh thần là kinh tế nhân được xác định là một động lực quan trọng của phát triển kinh tế-xã hội đất nước. Từ Đại hội lần thứ XII của Đảng, Nghị quyết Trung ương 10 khóa XII đã được xác định nội dung này; Đại hội lần thứ XIII của Đảng cũng tiếp tục xác định, nhiệm kỳ này tiếp tục khẳng định kinh tế tư nhân được xác định là một động lực quan trọng của nền kinh tế nước ta.

Kinh tế tư nhân đóng góp hơn 45% GDP, 40% vốn đầu tư toàn xã hội; tạo việc làm cho 85% tổng số lao động; chiếm 35% kim ngạch nhập khẩu và 25% kim ngạch xuất khẩu. Chúng ta tự hào đến nay có các tập đoàn tư nhân lớn đã khẳng định vị thế và vươn ra thế giới. Trong đại dịch Covid-19, các doanh nghiệp tại hội nghị có nhiều đóng góp tích cực, hiệu quả để cả dân tộc vượt qua đại dịch. Chính phủ đã nhiều lần gửi lời cảm ơn đến các lãnh đạo doanh nghiệp nói chung, nhất là các doanh nghiệp lớn đã tham gia chống đại dịch Covid-19 và nhanh chóng đưa đất nước trở lại trạng thái bình thường. Sự nỗ lực này là của cả toàn dân, sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước, trong đó có sự đóng góp của các doanh nghiệp.

Thủ tướng chia sẻ: từ đầu nhiệm kỳ đến nay, đất nước gặp vô vàn khó khăn: cạnh tranh chiến lược, xung đột ở một số nơi, đứt gãy chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất làm ảnh hưởng toàn bộ kinh tế thế giới, trong đó có nước ta. Trong bối cảnh đó, doanh nghiệp Việt Nam, trong đó có doanh nghiệp tư nhân thể hiện vai trò tham gia khôi phục, phát triển kinh tế đất nước. Các doanh nghiệp, doanh nhân vươn mình, cống hiến, khắc phục hậu quả, đưa nền kinh tế Việt Nam vươn lên đứng thứ 34 trên thế giới theo xếp hạng của Ngân hàng Thế giới (WB).

Thủ tướng bày tỏ sự cảm nhận rõ nét sự đóng góp của các doanh nghiệp tham gia khắc phục hậu quả thiên tai, nhất là cơn bão số 3 (Yagi), các thiên tai khác đối với đất nước với tinh thần "tương thân, tương ái", “tình dân tộc, nghĩa đồng bào” thể hiện rõ nét.

Thủ tướng bày tỏ mong muốn, đối với các doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp đã có thành công, chúng ta đang bước sang giai đoạn chuyển mình của đất nước, tổng kết 40 công cuộc Đổi mới, như cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã từng nói: Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay. Có được điều này cũng là nhờ sự nỗ lực của toàn xã hội, toàn dân, trong đó, đóng góp quan trọng của đội ngũ doanh nghiệp, doanh nhân. Vị thế đất nước ngày nay của Việt Nam đã khác; tuy nhiên, chúng ta còn nhiều khó khăn, quy mô nền kinh tế còn khiêm tốn, thu nhập bình quân đầu người chưa cao. Do đó, Thủ tướng mong các nhà doanh nghiệp tiếp tục phát huy tinh thần yêu nước, thương dân, phát huy truyền thống lịch sử văn hóa hào hùng của dân tộc, là di sản văn hóa, là điểm tựa của đất nước, đó là “tình dân tộc, nghĩa đồng bào”, "tương thân, tương ái", để chúng ta tiếp tục phát triển trên tinh thần cùng lắng nghe và thấu hiểu; cùng chia sẻ tầm nhìn, nhận thức và hành động; cùng làm, cùng hưởng, cùng thắng và phát triển.

Thủ tướng mong các doanh nghiệp phát huy tính tự lực, tự cường để cùng nhau vượt qua khó khăn; chúng ta phải có đột phá, bứt phá từ nay đến hết nhiệm kỳ này với thời gian chỉ còn hơn 1 năm; bước sang kỷ nguyên mới vào năm 2030, đất nước tròn 100 năm Đảng Cộng sản lãnh đạo: đất nước phải có những công trình lớn, biểu tượng của đất nước để chào mừng sự kiện lớn này.

Hội nghị Trung ương lần thứ 10 vừa nhất trí nghiên cứu đầu tư phát triển đường sắt tốc độ cao, khởi động lại nghiên cứu năng lượng hạt nhân; hoàn thiện hệ thống đường cao tốc trục bắc-nam, đông-tây kết nối các sân bay, bến cảng, tạo xung lực mới, giảm chi phí logistics; làm tốt các vấn đề an sinh xã hội như xóa nhà tạm, nhà dột nát; phấn đấu đến năm 2025, năm kỷ niệm 80 năm thành lập nước, sẽ hoàn thành việc này; đến năm 2030, kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng, chúng ta phấn đấu không còn hộ nghèo.

Thủ tướng khái quát lại tinh thần Hội nghị Trung ương lần thứ 10 Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII vừa kết thúc thành công có nhiều điểm đột phá: đưa ra các phát triển đột phá, trong đó có đột phá lớn nhất về thể chế - là nguồn lực, động lực cho sự phát triển; có những công trình biểu tượng, mang tính động lực, dẫn dắt, truyền cảm hứng cho cả dân tộc; chúng ta cần làm tốt hơn nữa công tác an sinh xã hội; thích ứng thiên nhiên, thuận thiên trong phát triển; có các chương trình, dự án, tập trung xây dựng đề án sắp xếp lại dân cư tại những vùng sạt lở; chống hạn hán, xâm nhập mặn, sụt lún, sạt lở ở Đồng bằng sông Cửu Long; lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo để phát triển đất nước; làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống, thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới.

Thủ tướng nhấn mạnh, các doanh nghiệp tư nhân cần phát huy khí thế này để phát triển đất nước; tiếp tục tiên phong trong đổi mới sáng tạo, tiên phong trong các đột phá chiến lược, nhất là xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, nhất là thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Chúng ta cần thông cảm, chia sẻ trong thời gian tới; cùng bàn, cùng lắng nghe, thống nhất các vấn đề để đất nước phát triển nhanh và bền vững.

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, doanh nghiệp, doanh nhân luôn giữ vai trò then chốt, là lực lượng sản xuất vật chất chủ yếu của nền kinh tế, đóng vai trò hết sức quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước. Trong gần 40 năm thực hiện chính sách đổi mới, với các chủ trương, đường lối đúng đắn của Đảng và Nhà nước, hiện nay Việt Nam đã có hơn 930 nghìn doanh nghiệp đang hoạt động, trong đó 98% là doanh nghiệp nhỏ và vừa; khoảng 14,4 nghìn hợp tác xã và hơn 5 triệu hộ kinh doanh. Cùng với sự phát triển mạnh mẽ về số lượng, doanh nghiệp Việt Nam đã không ngừng phát triển, mở rộng quy mô về vốn, doanh thu, lợi nhuận, hiệu quả sử dụng lao động; thể hiện vai trò là lực lượng chủ lực quản lý, tổ chức các nguồn lực sản xuất, tạo ra sản phẩm hàng hóa, dịch vụ cho xã hội, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế-xã hội đất nước.

Năm 2023, khu vực kinh tế tư nhân đóng góp khoảng 46% GDP, tạo ra khoảng 30% nguồn thu ngân sách nhà nước, thu hút khoảng 85% lực lượng lao động; tỷ lệ đóng góp thuế thu nhập doanh nghiệp chiếm khoảng 34%. Đặc biệt đã xuất hiện một lực lượng doanh nghiệp tư nhân lớn, tích lũy đủ năng lực về quy mô vốn, trình độ công nghệ và quản trị doanh nghiệp, có thương hiệu vươn ra thị trường khu vực và thế giới, trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế như: Tập đoàn Vingroup, Thaco, Hòa Phát, TH,... Nhiều doanh nghiệp đã vươn lên làm chủ công nghệ, đi đầu trong đổi mới sáng tạo, có thương hiệu, tạo dựng được hệ sinh thái cho các doanh nghiệp cùng phát triển, tiên phong trong chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, tham gia giải quyết các thách thức, bài toán lớn của quốc gia, góp phần xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ.

Kinh nghiệm quốc tế cho thấy không chỉ ở các quốc gia phát triển mà kể cả các quốc gia thu nhập thấp và trung bình, nhóm các doanh nghiệp lớn có vai trò quan trọng, đóng góp lớn cho sự phát triển của nền kinh tế ở cả góc độ tăng trưởng, việc làm, xuất khẩu, thuế hay tạo ra giá trị gia tăng. Theo ước tính của WB, 80% lợi nhuận toàn cầu được tạo ra bởi 10% doanh nghiệp lớn nhất, các doanh nghiệp lớn bình quân đóng góp đến 1/3 kim ngạch xuất khẩu, một nửa tốc độ tăng xuất khẩu của quốc gia. Sự phát triển thần kỳ của Hàn Quốc gắn liền với các thương hiệu lớn của quốc gia như Samsung, Huyndai hay SK. Thương hiệu Honda, Toyota gắn liền với sự lớn mạnh của đất nước Nhật Bản.

Sau gần 40 năm thực hiện công cuộc Đổi mới, Việt Nam từ một nền kinh tế lạc hậu đã vươn lên lọt vào Top 40 nền kinh tế hàng đầu, có quy mô thương mại trong Top 20 quốc gia trên thế giới, là mắt xích quan trọng trong 16 hiệp định thương mại tự do gắn kết với 60 nền kinh tế chủ chốt ở khu vực và toàn cầu. Quy mô nền kinh tế từ 26,3 tỷ USD trong những năm đầu Đổi mới tăng lên hơn 430 tỷ USD vào năm 2023. Việt Nam được Liên hợp quốc và bạn bè quốc tế xem như một câu chuyện thành công, một điểm sáng về xóa đói giảm nghèo, không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân. 

Tuy nhiên, thế giới đang chứng kiến nhiều thay đổi lớn, sự ra đời của các ngành công nghiệp mới, thay đổi chính sách của các nền kinh tế lớn kéo theo sự dịch chuyển các dòng vốn đầu tư, điều chỉnh trong cấu trúc đầu tư thương mại. Điều này vừa đặt ra các nguy cơ, thách thức nhưng đồng thời cũng mang đến cho các quốc gia thời cơ, vận hội mới.

Bối cảnh mới cũng đang đặt ra yêu cầu mới trong phát triển kinh tế đất nước. Đó là không chỉ phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng mà phải là tăng trưởng xanh, bền vững, là mục tiêu đạt net zero vào năm 2050. Không chỉ là phát triển các ngành kinh doanh truyền thống, mà còn phải dồn lực để thu hút đầu tư và tạo sự bứt phá cho các ngành công nghiệp tiên phong như bán dẫn, AI, hydro xanh. Không chỉ tăng trưởng dựa vào vốn, vào khai thác tài nguyên như trước, mà còn phải dựa vào khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo. Không phải chỉ là phát huy, làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống như đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu, mà còn phải phát huy các động lực tăng trưởng mới, đến từ kinh tế tuần hoàn, kinh tế số và bằng cả các mô hình kinh tế mới...

Tại hội nghị này, Thường trực Chính phủ muốn được lắng nghe chia sẻ của các doanh nghiệp về tình hình hoạt động, các khó khăn vướng mắc, kiến nghị các giải pháp tháo gỡ, chia sẻ suy nghĩ, tầm nhìn, cùng với các doanh nghiệp lớn tiên phong xác định và cùng thực thi các dự án mang tầm quốc gia, tìm ra giải pháp cho các bài toán lớn của đất nước nhằm đạt được mục tiêu đưa nước ta trở thành quốc gia đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và trở thành nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045 như đã đề ra tại Đại hội XIII của Đảng.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng cho biết, tình hình kinh tế xã hội nước ta 8 tháng tiếp tục đạt được nhiều kết quả tích cực, quan trọng: kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm; bội chi, nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài trong giới hạn cho phép. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) 8 tháng tăng 4,04% so với cùng kỳ, trong mức kiểm soát theo mục tiêu của Quốc hội. Tỷ giá được điều hành chủ động, linh hoạt, kịp thời, phù hợp với diễn biến thị trường thế giới. Thu ngân sách nhà nước 8 tháng ước đạt 78,5% dự toán, tăng 17,8% so cùng kỳ. Kim ngạch xuất nhập khẩu, xuất khẩu, nhập khẩu 8 tháng tăng lần lượt 16,7%, 15,8% và 17,7% so cùng kỳ; xuất siêu ước đạt 19,1 tỷ USD; các cân đối lớn được bảo đảm.

Các động lực tăng trưởng từ phía cung tiếp tục chuyển biến tích cực. Sản xuất nông nghiệp, dịch vụ duy trì đà tăng khá. Sản xuất công nghiệp phục hồi nhanh, trở lại là động lực quan trọng, dẫn dắt cho tăng trưởng chung của nền kinh tế; Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) tháng 8 tăng 9,5% so với cùng kỳ, 8 tháng tăng 8,6%, trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 9,7%. Chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) tháng 8 đạt 52,4 điểm, là tháng thứ năm liên tiếp trên 50 điểm, cho thấy sản xuất công nghiệp đã phục hồi rõ nét.

Trong tháng 8, có khoảng 21,9 nghìn doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường, tính chung 8 tháng có khoảng 168,1 nghìn doanh nghiệp, cao hơn số rút lui khỏi thị trường (135,3 nghìn doanh nghiệp). Các động lực tăng trưởng từ phía cầu phục hồi tích cực hơn. Thu hút FDI tiếp tục là điểm sáng, tổng vốn FDI đăng ký 8 tháng khoảng 20,5 tỷ USD, tăng 7% so cùng kỳ, trong đó FDI đăng ký mới gần 12 tỷ USD, tăng 27%; vốn FDI thực hiện khoảng 14,15 tỷ USD, tăng 8%. Công tác hoàn thiện thể chế, pháp luật được chỉ đạo quyết liệt, ưu tiên cả về thời gian và nguồn lực, với tinh thần cải cách, đổi mới, đột phá trong tư duy, cách nghĩ, cách làm và đẩy mạnh phân cấp, phân quyền.

Chính phủ đã trình Quốc hội cho phép Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản có hiệu lực sớm từ ngày 1/8/2024, đồng thời đã ban hành và chỉ đạo ban hành 121 văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành. Thủ tướng Chính phủ đã thành lập Ban Chỉ đạo rà soát vướng mắc của hệ thống pháp luật, nghiên cứu trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 để tháo gỡ ngay những vướng mắc, điểm nghẽn ở tầm luật.

Trong 8 tháng, đã thực hiện miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất gần 90 nghìn tỷ đồng, dự kiến cả năm khoảng 187 nghìn tỷ đồng. Gói 120 nghìn tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội tiếp tục được đôn đốc, thúc đẩy giải ngân; quy mô gói 30 nghìn tỷ đồng cho vay lâm sản, thủy sản được nghiên cứu mở rộng.

Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương quyết liệt tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, bảo đảm tiến độ các dự án trọng điểm. Đến nay, đã đưa vào khai thác hơn 2.021km đường bộ cao tốc, mở ra nhiều không gian phát triển mới. Dự án Đường dây 500kV mạch 3, với quy mô gần 1 tỷ USD, được khánh thành sau hơn 6 tháng thi công, trở thành hình mẫu điển hình, tạo động lực, truyền cảm hứng trong triển khai các công trình, dự án quan trọng quốc gia với cách làm mới, tư duy mới, điều hành mới, huy động được sức mạnh tổng hợp.

Hoạt động sản xuất kinh doanh 8 tháng đầu năm duy trì được đà phục hồi. Một số tập đoàn, doanh nghiệp lớn đã chủ động chuyển đổi, đầu tư mạnh mẽ vào các ngành công nghiệp mới như trí tuệ nhân tạo (AI), chip bán dẫn, hydrogen; tiên phong đổi mới mô hình kinh doanh theo hướng kinh tế xanh, tuần hoàn, đóng góp tích cực vào quá trình hiện thực hóa mục tiêu phát triển bền vững và cam kết Net Zero của Chính phủ vào năm 2050.

Các doanh nghiệp tư nhân đã từng bước phát triển trở thành lực lượng dẫn dắt, lan tỏa, kéo theo sự phát triển của nhiều ngành, lĩnh vực quan trọng, góp phần bảo đảm kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế với hàm lượng chất xám cao và khả năng đổi mới sáng tạo. Hàng nghìn doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp hộ gia đình đã hưởng lợi từ mối liên kết kinh doanh với các doanh nghiệp dẫn đầu này.

Các doanh nghiệp quy mô lớn đã có sự chuyển mình trong áp dụng công nghệ, mô hình quản trị hiện đại, hoạt động đầu tư của khối doanh nghiệp này đã hỗ trợ bổ sung nguồn lực, giảm bớt đầu tư từ ngân sách nhà nước; góp phần đẩy nhanh quá trình cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng.