Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Bóng núi Dùm hòa cùng biển lớn

Ghi chép của Lê Na - 15:06, 29/04/2021

Tôi lớn lên bên dòng sông Lô trong xanh biêng biếc. Qua bao miền hoang sơ, kỳ vỹ, sông về đây hối hả, quấn quýt đất quê hương làm nên bao huyền tích, lịch sử. Ông, cha chúng tôi từ sông Lô, núi Dùm ra đi đánh đuổi thực dân Pháp, góp phần làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ. Thế hệ chúng tôi tiếp nối, lên đường đánh giặc Mỹ xâm lược, giải phóng miền Nam. Rồi cả quê hương chung tay bảo vệ và xây dựng mảnh đất giàu truyền thống cách mạng. Sông Lô in bóng núi Dùm, mang bóng núi đi xa hòa cùng biển lớn.

Một ngôi nhà mới ở làng Dùm.
Một ngôi nhà mới ở làng Dùm.

Ngồi đọc lại lịch sử của Đảng bộ tỉnh Tuyên Quang những năm đất nước còn chìm trong khói lửa chiến tranh, tôi không khỏi rưng rưng. Bao người nông dân từ các tỉnh Thái Bình, Nam Định, Hà Nam… bị cướp ruộng, đất. Những đồng bào Dao, Tày, Nùng… đói ăn được tuyển mộ đi phu. Núi Dùm giấu khoáng sản trong lòng, sừng sững cũng đầy chênh vênh, hiểm trở, rừng thiêng, nước độc. Mỗi ngày, công nhân mỏ phải làm việc từ mười đến mười hai tiếng trong điều kiện lao động kém an toàn, khai thác quặng thủ công, dụng cụ thô sơ, hang núi ẩm thấp, thiếu khí trời và ánh sáng…

Những cuộc đấu tranh của công nhân mỏ đã tác động mạnh tới Nhân dân quanh vùng. Cùng với sự tuyên truyền giác ngộ của Xứ ủy Bắc Kỳ, chi bộ đảng đầu tiên ở Tuyên Quang được thành lập - Chi bộ Mỏ Than.

Sự kiện lịch sử đó đã theo tôi suốt hành trình tuổi trẻ. Sông Lô, núi Dùm như một huyền thoại cần khám phá. Đại ngàn giờ không còn nữa nhưng còn đó màu lam tím thẫm bên sông. Rồi cây cầu Nông Tiến hiện hữu. Rồi cây cầu Tân Hà phía Bắc thành phố. Mới đây là cầu Tình Húc. Những cây cầu, nhân chứng cho sự vươn lên của mảnh đất này.

Tác giả cùng Phó làng Dùm- Nông Hồng Sơn.
Tác giả cùng Phó làng Dùm- Nông Hồng Sơn.

Tôi quyết định “thám hiểm” núi Dùm, gọi thế cho ra chuyến đi, thực ra, làng Dùm cách trung tâm thành phố 7km, chỉ vài chục phút rong ruổi xe máy là tới. Xóm của đồng bào Dao trên “cổng trời” này thuộc phường Nông Tiến, TP. Tuyên Quang. Con đường mòn cho người và ngựa ngày xưa nay được mở rộng. Có chỗ được rải đá cấp phối, nhiều đoạn đường đất. Đường men theo vách núi, một bên là vực sâu, ngày mưa nhiều đoạn trơn lầy, đi lại còn khó khăn. Trên đường vào núi Dùm, chúng tôi gặp những tường thành, hầm lò của Pháp xây từ năm 1905. Từng bậc gạch lên cao đã mòn vẹt chỉ còn là dấu tích. Những hố mắt đen ngòm, từ gạch đá lạnh nhìn thẳng vào tôi: Nào bu loong, cọc sắt. Những đường hầm, đường ray, hang núi… đã bị thời gian phủ bụi. Tôi hình dung những người công nhân, họ là người dưới xuôi hay người mạn ngược đã chịu bao khổ nhục nơi này. Mồ hôi, nước mắt và cả xương máu của họ đã từng thấm đẫm núi Dùm.

Làng Dùm có 44 hộ, 145 khẩu, chủ yếu là người Dao quần trắng. Những căn nhà sàn đơn sơ nằm nép bên núi hay ven đồi. Bà con canh tác trên diện tích 12,5ha lúa một vụ, 6 ha ngô và sắn, khoai, rau màu trên nương đồi. Cây lâm nghiệp cũng là một thế mạnh tiềm năng của đồng bào. Bên ấm trà, anh Nông Hồng Sơn, (40 tuổi), Phó thôn tâm sự: Mấy năm qua, nhờ phát triển kinh tế nông nghiệp và trang trại, bà con đã có cuộc sống ổn định. Nhiều gia đình chăn nuôi, trồng cấy theo mô hình trang trại, có tích lũy. Điển hình như gia đình ông Hưởng, ông Quân, ông Tiến, ông Kinh, ông Quý… Chủ yếu các hộ trồng keo, mỡ phát triển rừng. Một số gia đình làm trang trại đã cho thu hoạch khá. Nhà sàn của Phó thôn Sơn gồm ba gian, mái lá, sàn gỗ. Căn nhà không to nhưng chắc chắn. Hai vợ chồng, hai đứa con, cháu gái lớn 17 tuổi, cháu trai 13 tuổi. Khi chúng tôi đến nhà, các cháu đều đi học. Học sinh THCS phải đi học cách nhà 7km. Tại làng Dùm có hai lớp ghép, mỗi lớp có hơn hai chục em và một điểm trường mầm non.

Khu phế tích của Pháp tại núi Dùm.
Khu phế tích của Pháp tại núi Dùm.

Chúng tôi gặp chị Vũ Thị Thu, 60 tuổi, Phó Bí thư Chi bộ, Trưởng ban Công tác Mặt trận, Chi Hội trưởng Hội Nông dân - với dáng người mảnh mai, bé nhỏ mà nhiều chức danh. Nếu không mang họ Vũ, tôi không nghĩ chị là người Kinh, quê Nam Định. Nước da chị đanh lại vì nắng, gió. Năm 1979, chị Thu lấy chồng người Dao và định cư ở nơi này. Hai vợ chồng chị có bốn người con. Chồng mất, các con đứa đi làm công ty, đứa lấy vợ, lấy chồng xa, giờ chỉ có hai mẹ con. Hằng năm, chị làm đủ gạo ăn, ngoài ra còn thu hoạch khoảng một tấn ngô, bảy tấn sắn khô và phát triển chăn nuôi.

Lên làng Dùm tôi mới hiểu thêm, cái bản nhỏ chênh chao trên núi đã có từ rất xưa. Họ là người miền núi, miền xuôi đùm bọc, yêu thương lẫn nhau, uống chung nguồn nước. Bao lớp người đi trước, xương cốt của họ đã khảm vào đất núi. Họ Nông của người Dao nhưng gốc là Nùng. Họ Vũ quê Nam Định, giờ chỉ quen nói tiếng Dao … Nhờ có bóng cờ của Đảng năm ấy, cái làng nhỏ heo hút, đói rách ngày xưa trên cổng trời ấy mới có cuộc sống no ấm hôm nay. Ngày vui, màu cờ đỏ sao vàng, cờ đỏ búa liềm lại tung bay trên nền xanh của núi rừng. Làng Dùm đang đi lên cùng quê hương Tuyên Quang trong sự nghiệp xây dựng nông thôn mới.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Vai trò của nhà báo trẻ trong kỷ nguyên làm báo số

Vai trò của nhà báo trẻ trong kỷ nguyên làm báo số

Trong bối cảnh truyền thông hiện đại phát triển như vũ bão, nhà báo trẻ không chỉ là lực lượng kế cận, mà còn là những tác nhân đổi mới, góp phần định hình và xây dựng một môi trường truyền thông lành mạnh, nhân văn và sáng tạo. Họ là đại diện cho hơi thở mới, tư duy mới và cách tiếp cận mới, những yếu tố then chốt để lĩnh vực báo chí Việt Nam thích nghi và vững vàng trong kỷ nguyên số.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.