Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Bỏ miễn học phí ngành Sư phạm: Những dự báo không lạc quan

PV - 16:54, 02/04/2018

Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đang thu hút sự chú ý của dư luận. Bên cạnh những điểm đột phá thì dự thảo vẫn còn những vấn đề có nhiều ý kiến trái chiều. Trong đó, đề xuất bỏ chính sách miễn học phí bằng chính sách tín dụng đối với sinh viên các trường sư phạm trong dự thảo nhận được sự quan tâm nhất.

Viễn cảnh không sáng sủa của ngành Sư phạm

Sau 20 năm thực hiện (từ khi Luật Giáo dục 1998 có hiệu lực), chính sách miễn học phí được xem là “cứu cánh” cho những học sinh có hoàn cảnh kinh tế gia đình khó khăn; đồng thời cũng là nguồn thu chính của các trường sự phạm khi được ngân sách cấp bù kinh phí. Tuy nhiên, trước tình trạng hàng trăm nghìn sinh viên sư phạm ra trường không làm (hoặc là không được làm) nghề giáo, hoặc thất nghiệp, khiến lãng phí ngân sách, lãng phí nguồn nhân lực được đào tạo nên nhiều chuyên gia giáo dục thống nhất kiến nghị dừng ngay chính sách miễn học phí.

Theo đuổi ước mơ giảng đường đại học vẫn là con đường được nhiều học sinh nông thôn, miền núi lựa chọn. (Ảnh minh họa) Theo đuổi ước mơ giảng đường đại học vẫn là con đường được nhiều học sinh nông thôn, miền núi lựa chọn .(Ảnh minh họa)

Tại Hội thảo khoa học “Tác động của chính sách miễn học phí cho sinh viên sư phạm đến chất lượng tuyển sinh và đào tạo giáo viên” do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức cuối tháng 12/2017, PGS-TS Đỗ Văn Dũng, Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh đã nói: “Theo tôi, Nhà nước nên bỏ chính sách miễn học phí cho sinh viên sư phạm ngay lập tức. Điều này gây bất công với những học sinh đóng học phí”. Cơ sở để ông Dũng đề xuất là từ con số 90% sinh viên khối sư phạm tốt nghiệp loại giỏi đều đi làm công ty, xí nghiệp, không làm nghề giáo viên.

Theo kiến giải này thì rõ ràng chính sách miễn học phí đối với sinh viên sư phạm đang là lực cản. Không chỉ vậy, chính sách này còn được đánh giá là “lỗi thời” khi so với nhiều năm trước, trong sự phát triển kinh tế-xã hội chung của đất nước như hiện nay thì vấn đề học phí không còn quá quan trọng đối với đại đa số các gia đình. Do vật giá thay đổi nên gánh nặng chủ yếu cho các gia đình là chi phí sinh hoạt, ăn ở tại các thành phố; học phí chỉ chiếm một phần nhỏ.

Nhưng thực tế không phải vậy. Đối với sinh viên có điều kiện kinh tế khó khăn, nhất là sinh viên cư trú ở địa bàn ĐBKK, vùng DTTS thì học phí vẫn là một khoản kinh phí đè nặng. Hiện nay, căn cứ theo Nghị định số 86/2015/NĐ-CP ngày 2/10/2015 của Chính phủ thì mức học phí của các trường Đai học không giống nhau, nhưng thấp nhất cũng 7,4 triệu đồng/năm học, cao nhất cũng trên 10 triệu đồng/năm học.

Thử lấy một địa phương còn nhiều khó khăn như xã Quy Hóa (Minh Hóa, Quảng Bình) làm phép tính. Hết năm 2017, thu nhập bình quân đầu người của xã đạt 18 triệu đồng/hộ/năm; vị chi bình quân đạt 1,5 triệu đồng/hộ/tháng. Với thu nhập này, chỉ việc cho một đứa con học đại học cũng đã là khó khăn. Nếu phải đóng học phí thì con đường tất yếu là gia đình đó rất khó có người học đại học.

Một nghiên cứu của TS. Trần Lương và nhóm nghiên cứu của Khoa Sư Phạm, Trường Đại học Cần Thơ cho thấy, có hơn 50% sinh viên chọn ngành Sư phạm do được miễn học phí. Nếu học ngành Sư phạm mà phải đóng học phí thì hơn 55% sinh viên nói họ sẽ bỏ học. Liệu đây sẽ là tiếng chuông cảnh báo cho ngành Sư phạm?

Chính sách tín dụng sư phạm-có khả thi?

Đành rằng, tình trạng sinh viên sư phạm ra trường thất nghiệp hoặc làm trái nghề thực tế đang làm lãng phí nguồn ngân sách đào tạo. Nhưng chính sách miễn học phí đối với sinh viên các trường sư phạm vẫn chứng minh được tính ưu việt, chưa phải là “lỗi thời” như một số nhận định. Chính sách này đã và đang bảo đảm cân đối nguồn lực được đào tạo giữa các vùng miền, khu vực; đồng thời là nguồn tài chính “trụ cột” để các trường sư phạm thực hiện nhiệm vụ được giao.

Theo PGS.TS Nguyễn Thám, giảng viên Trường ĐH Sư phạm Huế, khoảng 70-80% sinh viên học trường sư phạm là con em ở vùng nông thôn, miền núi và có hoàn cảnh khó khăn. Trước tình hình tuyển sinh khó khăn của các trường sư phạm những năm gần đây, nếu bỏ việc miễn học phí thì chắc các trường chỉ tuyển được 40-50% chỉ tiêu là cao.

Để rõ hơn việc “được-mất” khi bỏ chính sách miễn học phí đối với sinh viên các trường sư phạm thì cần đối sánh với nội dung của chính sách tín dụng sư phạm được xây dựng trong dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục. Theo ban soạn thảo thì học sinh, sinh viên sư phạm được vay tín dụng sư phạm để đóng học phí và chi trả sinh hoạt phí. Dự thảo Luật cũng quy định sau khi tốt nghiệp, nếu công tác trong ngành Giáo dục đủ thời gian theo quy định sẽ không phải trả khoản vay tín dụng sư phạm.

Vậy thì chính sách tín dụng sư phạm được đưa ra trong Dự thảo cũng tương tự với chính sách tín dụng dành cho học sinh-sinh viên theo Quyết định số 157/2007/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Nhưng vấn đề mấu chốt là việc trả vốn vay được thực hiện như thế nào?

Câu hỏi này không khó trả lời đối với sinh viên theo học các ngành khác, trừ sư phạm. Cứ ra trường, có việc làm, trả vốn vay; nhưng với sinh viên sư phạm, ra trường có việc làm là không hề dễ. Thực tế hàng trăm nghìn sinh viên sư phạm đang thất nghiệp hoặc làm trái nghề là một minh chứng sống động nhất.

Trên thực tế, dù thực hiện chính sách cấp tín dụng hay miễn học phí, để giải quyết các bất cập về lãng phí ngân sách, thời gian, nguồn nhân lực và nâng cao chất lượng đào tạo sư phạm thì điều cần thiết là tổ chức tốt công tác quy hoạch các cơ sở đào tạo sư phạm và nhân lực ngành Giáo dục, làm căn cứ để đầu tư đúng và đủ, bảo đảm việc làm cho sinh viên sau khi tốt nghiệp.

Đáng chú ý hơn, nếu như thực hiện chính sách tín dụng sư phạm, bỏ miễn học phí thì đối với sinh viên DTTS, sinh viên sinh sống ở vùng ĐBKK thì liệu có tạo áp lực về kinh tế cho họ hay không? Nếu thực hiện tín dụng chính sách thì sẽ có bao nhiều sinh viên nghèo, người DTTS sinh sống ở vùng khó khăn theo đuổi được ước mơ làm giáo viên? Đây là những vấn đề cần được tính toán kỹ càng.

SỸ HÀO

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.