Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng vùng sâu, vùng xa: Cần được cụ thể hóa từ Luật

Minh Thanh - 09:51, 08/11/2022

Bảo vệ người tiêu dùng (NTD), nhất là các đối tượng tiêu dùng ở vùng sâu, vùng xa trong quá trình phát triển và hội nhập kinh tế là trách nhiệm của toàn xã hội. Bởi thực tế, đó là những người có đặc điểm và hoàn cảnh khiến họ có khả năng phải chịu nhiều tác động bất lợi về sức khỏe, tài sản trong quá trình mua hoặc sử dụng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ. Từ điều ấy, việc bảo vệ quyền lợi NTD, cần được cụ thể hóa bằng luật định với những đặc thù nhất định mới đủ cơ sở hành lang pháp lý để thực thi.

Lực lượng chức năng Quảng Trị kiểm tra hàng hóa khu vực biên giới
Lực lượng chức năng Quảng Trị kiểm tra hàng hóa khu vực biên giới

Người tiêu dùng đang bị ảnh hưởng vì hàng giả, hàng kém chất lượng

Luật Bảo vệ quyền lợi NTD có hiệu lực đã quy định rất rõ về quyền và nghĩa vụ của NTD; trách nhiệm của tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ đối với NTD; trách nhiệm của tổ chức xã hội trong việc tham gia bảo vệ quyền lợi NTD; giải quyết tranh chấp giữa NTD và tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ; trách nhiệm quản lý nhà nước về bảo vệ quyền lợi NTD.

Tuy nhiên, không ít NTD vẫn bị xâm phạm quyền lợi, trước tình trạng nhiều tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ lừa dối hoặc gây nhầm lẫn cho NTD thông qua hoạt động quảng cáo hoặc che giấu, cung cấp thông tin không đầy đủ, sai lệch... hoặc do NTD chưa quan tâm, tìm hiểu để tự bảo vệ mình...

 Đặc biệt, NTD ở vùng sâu, vùng xa với những đặc thù nhất định về hạn chế thông tin, hiểu biết chưa đầy đủ, nhận thức hạn chế, khó khăn về điều kiện sống… thì càng đứng trước nguy cơ bị xâm hại cao và ít được bảo vệ.

Ông Hà Văn Thủy, dân tộc Thổ, ở xã Nghĩa Lộc, huyện Nghĩa Đàn (Nghệ An) cho hay: tôi thấy nhiều người chở hàng rong, bày bán công khai ở lề đường, trước cổng chợ. Hàng hóa như quần áo, rổ rá nhựa…, cũng thấy dán tem nhãn nhưng chất lượng và nguồn gốc thế nào thì tôi cũng không nắm được. Và những mặt hàng này có đảm bảo chất lượng, có gây nguy hại hay không thì ai quản lý?

Lực lượng chức năng Quảng Trị ngăn chặn vận chuyển hàng hóa thẩm lậu qua biên giới
Lực lượng chức năng Quảng Trị ngăn chặn vận chuyển hàng hóa thẩm lậu qua biên giới

Có một thực tế hiện nay, tại vùng sâu, vùng xa, vùng nông thôn, các đối tượng thường tổ chức các chương trình lớn, hướng vào đối tượng là người già, người kém hiểu biết để buôn bán các mặt hàng kém chất lượng. Thậm chí, nhiều cửa hàng, đại lý còn đưa những mặt hàng không rõ nguồn gốc, hoặc chất lượng kém trộn lẫn cùng nhiều mặt hàng khác để bày bán, quảng bá… nhằm đánh lừa, gây thiệt thòi đến quyền lợi NTD

Theo Cục Quản lý thị trường Quảng Trị, trong 6 tháng đầu năm 2022 ở khu vực biên giới, đơn vị đã tịch thu được hơn 32 tấn đường cát nhập lậu, xử phạt và tịch thu đối với mặt hàng đường cát 522 triệu đồng. Điển hình trong công tác kiểm tra đột xuất là các vụ việc như bắt giữ 1.975 bộ kit test với trị giá gần 120 triệu đồng và bắt giữ 02 vụ và tiêu hủy 1.400 kg sản phẩm động vật không đảm bảo ATTP và vệ sinh thú y và phát hiện, xử lý một số vụ hàng giả mạo nhãn hiệu trị giá hàng trăm triệu đồng.

Giả sử, lô hàng này “lọt tay” đến với NTD ở các địa bàn biên giới thì hậu quả sẽ như thế nào? Chỉ có thể là sức khỏe, chất lượng cuộc sống, tâm lý bị ảnh hưởng rất nhiều.

Cần phải nói công bằng là, việc bị ảnh hưởng đến quyền lợi, còn một phần nguyên nhân đến từ NTD. Đó là tâm lý e ngại kiến nghị, phản ánh, khiếu nại tới cơ quan chức năng khi quyền, lợi ích hợp pháp bị xâm hại. Tâm lý NTD còn dễ dãi trong lựa chọn mua hàng, tạo cơ hội và “đất sống” cho hàng hóa kém chất lượng xuất hiện.

Vấn đề sửa đổi Luật Bảo vệ quyền lợi NTD được đưa ra bàn thảo tại Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV
Vấn đề sửa đổi Luật Bảo vệ quyền lợi NTD được đưa ra bàn thảo tại Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV

Cần được cụ thể hóa bằng luật định với những đặc thù nhất định

Tại kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XV, khi bàn đến Luật Bảo vệ quyền lợi NTD, nhiều đại biểu đã đồng ý nhất trí sửa đổi luật.

Theo Đại biểu Hoàng Quốc Khánh (Đoàn ĐBQH Lai Châu), dự thảo Luật có thiết kế Điều 7 về “bảo vệ quyền lợi NTD dễ bị tổn thương”. Đây là một quy định cần thiết vì NTD dễ bị tổn thương, là nhóm người có đặc điểm và hoàn cảnh khiến họ có khả năng phải chịu nhiều tác động bất lợi về sức khỏe, tài sản trong quá trình mua hoặc sử dụng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ. Đặc biệt, những người vùng sâu, vùng xa, những người yếu thế, người già sẽ thực hiện rất khó khăn trong việc thực hiện các giao dịch mua bán.

Nhiều đại biểu cũng đề nghị, nghiên cứu bổ sung đối tượng người nghèo vào nhóm NTD dễ bị tổn thương; đồng thời, cần nghiên cứu quy định cụ thể hơn chính sách bảo vệ phù hợp với từng nhóm đối tượng và trách nhiệm của tổ chức, cá nhân kinh doanh có liên quan.

 Cần phải nói rõ là, NTD ở vùng sâu, vùng xa đa phần là người nghèo, hộ cận nghèo, có điều kiện sống khó khăn… thế nên, việc nghiên cứu quy định cụ thể hơn chính sách bảo vệ phù hợp theo luật là rất đáng hoan nghênh, là cần thiết.

ĐBQH, Chủ tịch HĐND TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Thị Lệ phát biểu tại phiên thảo luận
ĐBQH, Chủ tịch HĐND TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Thị Lệ phát biểu thảo luận

Trong ý kiến của mình Đại biểu Nguyễn Thị Lệ (TP. Hồ Chí Minh) nhận định: pháp luật hiện hành chưa có những quy định liên quan đến vấn đề bảo vệ NTD yếu thế. Để NTD yếu thế thực sự được bảo vệ tốt hơn, cần giao Chính phủ quy định chi tiết vấn đề này. Mà NTD yếu thế là những ai? Ý kiến này là “manh nha”, khởi nguồn để những NTD ở vùng sâu, vùng xa… - nhóm đối tượng có hạn chế về thông tin, nhận thức, được xếp vào danh sách ấy.

Bên cạnh đó, luật bảo vệ quyền lợi NTD chưa quy định rõ quy trình xử lý khiếu nại của NTD khi bị xâm hại, hay các quy định của pháp luật về hợp đồng giao kết với NTD, hợp đồng theo mẫu chưa đảm bảo quyền lợi của NTD, thường bị doanh nghiệp áp đặt, gây bất lợi cho NTD. Với những NTD ở vùng sâu, vùng xa thì điều này càng dễ xảy ra và xảy ra thường xuyên do nhận thức, trình độ, hiểu biết hạn chế; do thiếu thông tin hoặc thông tin không đầy đủ, sai lệch…

Rõ ràng, việc sửa đổi, bổ sung luật bảo vệ quyền lợi NTD, nhất là với những đối tượng có tính đặc thù là thực sự cần thiết. Bởi hiện nay, “lỗ hổng” từ luật đang được các đối tượng tận dụng triệt để để trục lợi, thu lợi bất chính từ hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ.

Ngoài việc sửa đổi luật, các cơ quan nhà nước cần siết chặt hơn nữa công tác quản lý, để tránh tình trạng số lượng cá nhân hoạt động kinh doanh hàng hóa, dịch vụ rất lớn, nhưng nhiều hộ gia đình, người kinh doanh chưa đăng ký kinh doanh, không có địa điểm cụ thể, các hồ sơ hàng hóa liên quan thường không đảm bảo… gây khó khăn cho kiểm tra, xử phạt khi phát sinh trường hợp quyền lợi NTD bị ảnh hưởng. Đáng chú ý, cần phải có một hành lang pháp lý chặt chẽ và một chế tài đủ mạnh để bảo vệ bí mật thông tin NTD để tránh các hành vi gian lận thương mại, thao túng thị trường, ảnh hưởng đến an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

Chừng nào, quyền lợi cơ bản của NTD, nhất là các đối tượng đặc thù ở vùng sâu, vùng xa vẫn bị xâm phạm nghiêm trọng, đe dọa đến sức khỏe, an toàn và tính mạng của người tiêu dùng; thì chừng đó, không chỉ chất lượng cuộc sống bị ảnh hưởng, mà còn suy giảm năng lực cạnh tranh quốc gia, chất lượng, hiệu quả của nền kinh tế và để lại hậu quả nặng nề cho xã hội, đến niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, Nhà nước.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Hội báo toàn quốc năm 2024: Tiếp tục lan tỏa giá trị nghề báo đến công chúng

Hội báo toàn quốc năm 2024: Tiếp tục lan tỏa giá trị nghề báo đến công chúng

Ngày 16/3 - ngày thứ 2 của Hội báo toàn quốc năm 2024, Diễn đàn báo chí toàn quốc tiếp tục diễn ra với các phiên thảo luận đề cập nhiều vấn đề gắn với mối quan tâm hàng đầu của các cơ quan báo chí và cơ quan quản lý báo chí. Bên ngoài các khán phòng diễn ra các phiên thảo luận, nhiều hoạt động sôi nổi đã diễn ra tại khu vực trưng bày, giới thiệu sản phẩm báo chí.
Tin nổi bật trang chủ
Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện

Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện

Pháp luật - Minh Nhật - 08:42, 28/03/2024
Thời gian qua, lực lượng chức năng các tỉnh Lào Cai, Lai Châu, Hà Giang, Cao Bằng, Điện Biên, Sơn La....liên tục phát hiện nhiều trường hợp người dân trồng trái phép hàng chục nghìn cây thuốc phiện trên địa bàn. Có đối tượng còn bất chấp pháp luật ngang nhiên trồng cây thuốc phiện trong vườn nhà ở ngay khu phố thị.
Quảng Ngãi: Tập trung triển khai hiệu quả Chương trình MTQG 1719 làm động lực để phát triển vùng đồng bào DTTS và miền núi

Quảng Ngãi: Tập trung triển khai hiệu quả Chương trình MTQG 1719 làm động lực để phát triển vùng đồng bào DTTS và miền núi

Công tác Dân tộc - T.Nhân-H.Trường (Thực hiện) - 08:37, 28/03/2024
Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I từ 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719) là một Chương trình ý nghĩa, là động lực để vùng đồng bào DTTS và miền núi phát triển đi lên. Trong thời gian qua, tỉnh Quảng Ngãi đã tích cực triển khai nhiều dự án, tiểu dự án từ Chương trình. Nhờ đó, diện mạo vùng miền núi có nhiều khởi sắc, đời sống của đồng bào có những thay đổi tích cực. Phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển đã có cuộc trò chuyện với ông Hồ Ngọc Thịnh, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Quảng Ngãi về việc triển khai Chương trình tại địa phương.
Ca sĩ dân tộc Nùng Sèn Hoàng Mỹ Lam và tình cảm đặc biệt với Điện Biên

Ca sĩ dân tộc Nùng Sèn Hoàng Mỹ Lam và tình cảm đặc biệt với Điện Biên

Giải trí - Minh Nhật - 08:33, 28/03/2024
Sèn Hoàng Mỹ Lam là cô gái dân tộc Nùng ở Lào Cai. Mỹ Lam từng đăng quang ngôi vị Quán quân dòng nhạc dân gian trong cuộc thi Sao Mai - Điểm hẹn 2017 và đoạt giải Quán quân của cuộc thi Người hát tình ca năm 2018.
Hà Nội: Yêu cầu 40 doanh nghiệp trông giữ xe phải áp dụng công nghệ, không sử dụng tiền mặt

Hà Nội: Yêu cầu 40 doanh nghiệp trông giữ xe phải áp dụng công nghệ, không sử dụng tiền mặt

Xã hội - Minh Nhật - 08:25, 28/03/2024
Sở Giao thông Vận tải (GTVT) Hà Nội vừa có văn bản yêu cầu 40 doanh nghiệp trông xe trên địa bàn thành phố báo cáo về kế hoạch thực hiện công nghệ trong việc thu phí đỗ xe trước ngày 30/3.
Tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người

Tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người

Sức khỏe - Thúy Hồng - 08:24, 28/03/2024
Ngày 27/3, tại Hà Nội, Bộ Y tế phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức “Hội nghị trực tuyến liên ngành tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người năm 2024”, với sự tham gia của đại diện Lãnh đạo các cơ quan Trung ương, Lãnh đạo UBND các tỉnh, thành phố và Lãnh đạo các đơn vị của ngành Y tế và ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tại Trung ương và địa phương.
Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Thực hiện Tiểu dự án 2, Dự án 3, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719), huyện Đăk Tô, tỉnh Kon Tum đã hỗ trợ và triển khai xây dựng nhiều mô hình liên kết sản xuất nông nghiệp. Qua đó, giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy, biết áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao năng suất cây trồng và có nguồn thu nhập ổn định.
Giao xe cho con chưa đủ tuổi gây tai nạn, người mẹ lãnh án 24 tháng tù treo

Giao xe cho con chưa đủ tuổi gây tai nạn, người mẹ lãnh án 24 tháng tù treo

Pháp luật - Ngọc Thu - 08:20, 28/03/2024
Ngày 27/3, Hội đồng xét xử Tòa án nhân dân huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai mở phiên tòa xét xử lưu động, đồng thời tuyên phạt bị cáo Rơ Mah Pil (38 tuổi, xã Ia Lâu) 24 tháng tù treo về tội “Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ”.
Nắng hạn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp ở Lâm Đồng

Nắng hạn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp ở Lâm Đồng

Kinh tế - Minh Thu - 08:17, 28/03/2024
Theo thống kê từ ngành nông nghiệp tỉnh Lâm Đồng, trong 3 tháng đầu năm 2024, lượng mưa trung bình trên địa bàn toàn tỉnh đạt thấp, chỉ bằng khoảng 20% so với cùng kỳ năm trước. Cùng với đó, số ngày nắng nóng tiếp tục tăng, biên độ nhiệt thay đổi giữa ngày và đêm lớn. Mực nước trên các sông suối đang giảm dần, nhất là các suối nhỏ đang giảm mạnh. Gây khó khăn cho tưới tiêu và sản xuất nông nghiệp.
Hai Nghệ nhân Nhân dân tiêu biểu của đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng

Hai Nghệ nhân Nhân dân tiêu biểu của đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng

Sắc màu 54 - Nguyệt Anh - 08:05, 28/03/2024
Sóc Trăng là tỉnh tập trung khá đông đồng bào Khmer sinh sống (tỷ lệ trên 30%). Đồng bào Khmer trên địa bàn tỉnh có đời sống văn hóa tinh thần phong phú, giàu bản sắc, được truyền nối qua nhiều thế hệ. Trong cộng đồng có những hạt nhân ưu tú đã và đang miệt mài, cần mẫn đóng góp tâm sức để làm giàu cho kho tàng di sản văn hóa dân tộc, tiêu biểu như hai Nghệ nhân Nhân dân Châu Ôn và Lý Lết.
Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Media - Ngọc Chí - 07:53, 28/03/2024
Thực hiện Tiểu dự án 2, Dự án 3, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719), huyện Đăk Tô, tỉnh Kon Tum đã hỗ trợ và triển khai xây dựng nhiều mô hình liên kết sản xuất nông nghiệp. Qua đó, giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy, biết áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao năng suất cây trồng và có nguồn thu nhập ổn định.
Trà Bồng (Quảng Ngãi): Trao sinh kế, chỉ cách thoát nghèo cho người dân

Trà Bồng (Quảng Ngãi): Trao sinh kế, chỉ cách thoát nghèo cho người dân

Công tác Dân tộc - T.Nhân - 07:34, 28/03/2024
Không chỉ hỗ trợ cây, con giống để người dân nghèo có tư liệu sản xuất, huyện Trà Bồng (Quảng Ngãi) còn phân công cơ quan, đơn vị giúp đỡ hộ nghèo, hộ cận nghèo tại các xã có tỷ lệ hộ nghèo trên 30%. Đây là giải pháp nhằm huy động mọi nguồn lực giúp người dân vươn lên thoát nghèo bền vững của huyện Trà Bồng giai đoạn 2022 – 2025.