Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Vùng cao Thuận Châu: Đổi thay nhờ “5 có, 5 không”

PV - 11:19, 06/09/2019

Những năm qua, trên địa bàn huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La đời sống của đồng bào các dân tộc đã có nhiều đổi thay tích cực: những tập quán, hủ tục lạc hậu từng bước được đẩy lùi thay vào đó là nếp sống văn hóa; khối đoàn kết các dân tộc được củng cố, tăng cường... Đó là kết quả của quá trình thực hiện cam kết “5 có, 5 không” của tỉnh Sơn La trong đồng bào dân tộc Mông.

Về Thuận Châu nghe chuyện cũ

Khoảng hơn chục năm về trước, huyện Thuận Châu trong ký ức của nhiều nguời là vùng đất “nổi tiếng” bởi sự đói nghèo và lạc hậu. Theo thống kê, trên địa bàn huyện Thuận Châu hiện có trên 3.800 hộ đồng bào dân tộc Mông với gần 19.000 nhân khẩu của 19 dòng họ dân tộc Mông cư trú, chiếm 12% dân số toàn huyện.

Là người gắn bó cả đời với vùng cao, già làng Vàng Thanh Páo năm nay ngoài 70 tuổi, ở bản Nặm Nhứ, xã Long Hẹ đã chứng kiến nhiều hủ tục lạc hậu của bản, của xã.

Già Páo kể lại: Ngày trước, chúng tôi lấy vợ rất sớm, khi cưới phải có hàng trăm lít rượu, 30 đồng bạc trắng, mổ hơn 10 con trâu, bò để ăn uống từ 3-4 ngày; khi gia đình có người chết, không cho vào quan tài mà mỗi người con phải góp 1 con bò hoặc 1 con lợn để lo tổ chức làm ma kéo dài 4-5 ngày, rất tốn kém; nhiều gia đình không có tiền, không có trâu, bò phải vay mượn anh em họ hàng, hàng xóm, có khi đến đời con, đời cháu mới trả được hết nợ.

Đặc biệt, lúc bấy giờ cây thuốc phiện trở thành cây “chủ lực” ở nơi đây, nhiều diện tích rừng bị người dân lấn chiếm để lấy đất trồng cây thuốc phiện. Cũng vì thế mà ở Thuận Châu, số người nghiện thuốc phiện rất nhiều. Không chỉ người già mà nhiều thanh niên cũng nghiện thuốc phiện-Già Páo nói.

Bà con xã Phổng Lái thu hái chè. Bà con xã Phổng Lái thu hái chè.

Những đổi thay

Tuy nhiên, đó là hình ảnh của hàng chục năm về trước, bây giờ Thuận Châu đã đổi mới, văn minh rất nhiều, những giá trị văn hóa tốt đẹp của đồng bào dân tộc Mông trên địa bàn được bảo tồn và phát huy.

Theo đó, để đẩy lùi hủ tục và đói nghèo ở Thuận Châu, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Sơn La đã tổ chức các hội nghị bí thư chi bộ, trưởng bản, già làng, trưởng dòng họ, Người có uy tín dân tộc Mông toàn tỉnh, để phổ biến nội dung “5 không, 5 có” và ký cam kết thực hiện trong đồng bào dân tộc Mông.

Cụ thể, “5 có” quy định: Có đổi mới tập quán sản xuất, áp dụng tiến bộ khoa học-kỹ thuật, thâm canh tăng vụ, làm ra nhiều hàng hóa để dùng và bán; Có tinh thần đoàn kết giữa các dòng họ, các dân tộc và giúp đỡ nhau cùng tiến bộ; Có nếp sống văn hóa mới trong việc cưới, việc tang ma, lễ hội, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp của dân tộc Mông; Có ý thức xây dựng Bản mới phát triển toàn diện, ấm no, hạnh phúc, đảm bảo an ninh trật tự; Có nhiều người hiếu học, biết chữ, chăm làm, công tác tốt.

Đồng thời là “5 không” với các nội dung: Không du canh, du cư, phá rừng làm nương, vượt biên trái phép và làm việc xấu; Không truyền đạo trái phép và trái với phong tục tập quán tốt đẹp của dân tộc; Không để người chết nhiều ngày, không để ngoài áo quan và mổ nhiều trâu, bò; Không tái trồng cây thuốc phiện, buôn bán, vận chuyển, sử dụng các chất ma túy; Không tảo hôn, thách cưới khi lấy vợ, gả chồng, sinh nhiều con.

Đến những đổi thay…

Dẫn chúng tôi đi trên con đường bê tông sạch đẹp của bản, ông Thào Xuân Và, Người có uy tín bản Mô Cổng, xã Phổng Lái không giấu được niềm vui khi kể về những đổi thay của đồng bào dân tộc Mông những năm qua. Ông Và cho biết, nhờ thực hiện cam kết “5 có, 5 không” mà đời sống của bà con đã có sự thay đổi đến lạ kỳ.

Người Mông ở đây đã bảo nhau thực hiện nếp sống văn hóa trong tổ chức lễ cưới, biết kết hợp giữa lễ cưới truyền thống với lễ cưới văn hóa, đảm bảo văn minh, tiết kiệm, phù hợp với điều kiện kinh tế của gia đình. Cùng với đó, những tín ngưỡng văn hóa mang bản sắc dân tộc Mông tiếp tục được duy trì và phát triển, mê tín dị đoan cũng từng bước được xóa bỏ, tang lễ được tổ chức gọn nhẹ, không tốn kém.

Không chỉ đẩy lùi các hủ tục lạc hậu, mà việc học hành của con em đã được các gia đình, dòng họ người Mông thực sự quan tâm, không phân biệt là con trai, con gái, cứ đến tuổi đi học là được đến trường. Điều này, được minh chứng qua con số hết sức ấn tượng khi 19 dòng họ đồng bào dân tộc Mông trong toàn huyện đã thành lập được 19 chi hội khuyến học. Trình độ dân trí của đồng bào dân tộc Mông ngày càng được nâng lên, số học sinh tiểu học, THCS, THPT ngày một tăng… Ngoài ra, các dòng họ đã phát huy tinh thần đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau trong phát triển kinh tế gia đình, xóa đói, giảm nghèo.

Đặc biệt, tình trạng du canh, du cư, vượt biên trái phép đã giảm nhiều so với trước; đồng bào dân tộc Mông khu vực biên giới tích cực tham gia và thực hiện phong trào bảo vệ an ninh biên giới, tự quản đường biên, mốc giới; không vượt biên trái phép, không tái trồng cây thuốc phiện, cam kết thực hiện và giữ vững bản “4 không” về ma túy.

Một điểm nổi bật khi thực hiện cam kết “5 có, 5 không” của đồng bào dân tộc Mông ở Thuận Châu, đó là xóa bỏ cây thuốc phiện bằng những cây trồng mới phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu của vùng cao đã mang lại hiệu quả như cây sơn tra, sa nhân, lúa nước hay những cây ăn quả trên đất dốc là chanh leo, bơ, xoài, nhãn đang hứa hẹn mang lại cuộc sống tốt hơn cho người dân nơi đây. Cùng với đó, người dân tích cực đổi mới tập quán sản xuất, áp dụng khoa học-kỹ thuật, thâm canh tăng vụ, xây dựng bản làng no ấm.

Đến thăm vườn chanh leo với hơn 200 gốc của gia đình anh Thào A Hồ bản Mô Cổng, xã Phổng Lái. Trong căn nhà sàn còn thơm mùi gỗ mới được vợ chồng anh chị hoàn thiện cách đây không lâu, anh Hồ phấn khởi cho biết: Có được ngôi nhà này một phần lớn là do thu nhập từ trồng chanh leo một hai năm trở lại đây. Là hộ gia đình mạnh dạn, tiên phong trồng chanh leo ở xã Phổng Lái, sau 2 năm giờ đây vào mỗi vụ thu hoạch tôi thu về từ 60 đến 80 triệu đồng.

Từ những niềm vui của gia đình anh Hồ, chúng tôi đã phần nào cảm nhận rõ những hiệu quả tích cực trong cuộc sống sinh hoạt, lao động sản xuất của người dân vùng cao khi thực hiện cam kết “5 có, 5 không”. Câu nói của ông Thào Xuân Và như một lời khẳng định cho tính đúng đắn, kịp thời của chủ trương thực hiện cam kết “5 có, 5 không” trong đồng bào dân tộc Mông: “Cái cam kết “5 có, 5 không” này tốt thật, nhờ thực hiện mà cuộc sống của bà con chúng tôi đang ngày càng nâng cao, cái bụng không còn lo bị đói, con cháu đến tuổi đều được đến trường, gia đình, bản làng no ấm, hạnh phúc”.

HỒNG MINH

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Nghệ An: Hàng loạt khó khăn vướng mắc trong giao đất, giao rừng gắn với cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp

Nghệ An: Hàng loạt khó khăn vướng mắc trong giao đất, giao rừng gắn với cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp

Vị trí đất được cấp ở xa, địa hình giao đất giao rừng đi lại khó khăn, sai lệch diện tích giữa hồ sơ và thực địa, nhu cầu người dân lớn nhưng quỹ đất ít… là những khó khăn, vướng mắc đang gây ảnh hưởng lớn đến việc giao đất, giao rừng và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp ở Nghệ An.
Tin nổi bật trang chủ
Bất ổn ... Quỹ bình ổn giá xăng dầu!

Bất ổn ... Quỹ bình ổn giá xăng dầu!

Thời sự - Sỹ Hào - 10 giờ trước
Quỹ bình ổn giá xăng dầu đang dư hàng nghìn tỷ đồng nhưng lại không sử dụng để điều tiết giá xăng dầu trên thị trường. Đặc biệt người dân ở nhiều địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi phải mua giá xăng dầu theo giá vùng 2, gánh thêm một khoản chi phí, khiến cho cuộc sống đã khó khăn lại càng khó khăn hơn.
Lễ hội

Lễ hội "Bun Vốc Nặm" của người Lào ở Lai Châu

Sắc màu 54 - Hà Minh Hưng - 10 giờ trước
Dân tộc Lào ở huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu là cộng đồng dân cư sinh sống chủ yếu ở ven các con suối, những nơi có nhiều nước, thuận lợi cho việc sản xuất nông nghiệp. Dân số không đông nhưng đời sống văn hóa tinh thần của người Lào có nhiều nét đặc sắc. Một trong những lễ hội tiêu biểu của người Lào là "Bun Vốc Nặm"- lễ hội té nước được tổ chức vào cuối mùa Xuân với mong ước, cầu mưa thuận, gió hòa một vụ mùa mới bội thu…
Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Công tác Dân tộc - Thúy Hồng - 10 giờ trước
Sau gần 4 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: 2021 -2025 (Chương trình MTQG 1719), huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng đạt được nhiều kết quả quan trọng. Việc triển khai thực hiện hiệu quả các dự án của Chương trình đã giúp người dân được thụ hưởng các chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước kịp thời, qua đó, góp phần nâng cao đời sống của đồng bào các DTTS trên địa bàn huyện.
Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Công tác Dân tộc - Trọng Bảo - 10 giờ trước
Là huyện 30a của tỉnh Lào Cai, nhiều năm qua, huyện Si Ma Cai đã nhận được sự quan tâm đầu tư từ các chương trình, chính sách hỗ trợ của Nhà nước, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hiện nay, huyện đang tập trung triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG 1719). Để nâng cao chất lượng, hiệu quả nguồn vốn đầu tư từ các chương trình, huyện Si Ma Cai đặc biệt chú trọng công tác luân chuyển cán bộ, góp phần củng cố hệ thống chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo chỉ đạo, quản lý, giám sát nguồn vốn đầu tư.
Khâu Vai mùa hoa ban nở

Khâu Vai mùa hoa ban nở

Sắc màu 54 - Quỳnh Lưu - 10 giờ trước
Được triển khai trồng từ năm 2020 với hơn 300 cây hoa ban tím, hoa ban trắng; đến nay sau hơn 3 năm, cây hoa ban tại Mê cung đá, xã Khâu Vai, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang đã phát triển tốt và bắt đầu nở hoa.
Tin trong ngày - 28/3/2024

Tin trong ngày - 28/3/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 28/3, có những thông tin đáng chú ý sau: Bệnh lây từ động vật sang người gia tăng, khó khăn kiểm soát nguồn lây. Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện. Mưa đá xối xả, dày đặc ở Mù Cang Chải (Yên Bái). Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Du lịch - Doãn Đạt - 10 giờ trước
Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu) thu hút lượng khách du lịch đông đảo với mức tăng trưởng bình quân trên 20%/năm, doanh thu bình quân 15,5%/năm. Năm 2023, tổng lượt khách du lịch đạt 586.000 lượt, tổng thu từ khách du lịch đạt 2.088 tỷ đồng.
Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo dục - Tiêu Dao - 11 giờ trước
Dạy học tích hợp vẫn luôn là bài toán khó, nhất là đối với các trường ở vùng sâu, vùng xa vì điều kiện cơ sở vật chất, điều kiện chuyên môn và nhiều vấn đề liên quan khác.
Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Khởi nghiệp - T.Nhân-H.Trường - 11 giờ trước
Quảng Nam có 9 huyện miền núi là nơi sinh sống chủ yếu đồng bào DTTS. Khu vực này địa hình, thổ nhưõng, khí hậu...thường khó khăn, khắc nghiệt nên vấn đề sinh kế đối với người dân luôn là vấn đề quan tâm, trăn trở của các cấp chính quyền địa phương. Theo đó, khơi dậy ý chí thoát nghèo, hỗ trợ thúc đẩy xây dựng các mô hình khởi sự, khời nghiệp từ những sản vật của quê hương...là giải pháp đang được thực hiện và nhân rộng hiệu quả trong Nhân dân.
Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Thời sự - Sỹ Hào - Như Tâm - 11 giờ trước
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cùng một số tỉnh, thành vùng đồng bằng sông Cửu Long đang nghiên cứu xây dựng hệ thống thủy lợi dẫn nước ngọt từ sông Hậu, sông Đồng Nai về để giải bài toán thiếu nước ngọt trầm trọng trong mùa khô. Trước biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan, ý tưởng đầu tư công trình để dẫn nước về cho vùng sông nước không còn là một nghịch lý “chở củi về rừng”.
Sóc Trăng: Bộ đội Biên phòng tổng kết chuyên án mua bán người ST1223

Sóc Trăng: Bộ đội Biên phòng tổng kết chuyên án mua bán người ST1223

Pháp luật - Văn Long - Minh Triết - 11 giờ trước
Sáng 28/3, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Sóc Trăng tổ chức Hội nghị tổng kết Chuyên án ST1223. Đại tá Trịnh Kim Khâm - Chỉ huy trưởng BĐBP tỉnh dự, chỉ đạo hội nghị; Đại tá Bùi Văn Bình - Phó chỉ huy trưởng Nghiệp vụ BĐBP tỉnh chủ trì hội nghị.