Trả lời phiên chất vấn, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Thanh Hóa Trần Văn Thức cho biết, so với định mức quy định của tỉnh thì hiện tại toàn tỉnh đang thiếu 6.884 giáo viên.Trong đó, giáo viên Tiếng Anh thiếu 277 người, giáo viên Tin học thiếu 680 người, giáo viên Âm nhạc thiếu 12 người và giáo viên Mỹ thuật thiếu 209 biên chế.
Tuy nhiên, nếu so với định mức quy định của Bộ GD&ĐT giao, thì Thanh Hóa còn thiếu tới 10.256 giáo viên. Trong đó, giáo viên Tiếng Anh thiếu 353 người, giáo viên Tin học thiếu 690 người, giáo viên Âm nhạc thiếu 72 người và giáo viên Mỹ thuật thiếu 277 biên chế.
Như vậy, tỉnh Thanh Hóa là địa phương đang thiếu giáo viên nhiều nhất cả nước, với số lượng hơn 10.000 giáo viên ở các cấp học.
Cùng đó, chất vấn nội dung chất lượng dạy và học ngoại ngữ của tỉnh Thanh Hóa còn thấp so với yêu cầu và bình quân chung của cả nước, còn chênh lệch nhiều giữa các vùng, miền. Tỉnh Thanh Hóa cho đến thời điểm hiện tại mới chỉ tập trung giảng dạy ngoại ngữ ở môn Tiếng Anh, chưa phát triển dạy và học ở một số bộ môn ngoại ngữ khác.
Thực hiện Quyết định số 861/QĐ-TTg, ngày 4/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt danh sách các xã khu vực III, khu vực II, khu vực I thuộc vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh Thanh Hóa có 74 xã không còn thuộc diện đặc biệt khó khăn, dẫn đến không còn được hưởng một số chính sách về an sinh xã hội; nhiều giáo viên, học sinh không còn được hưởng chính sách của các xã đặc biệt khó khăn.
Đại biểu HĐND tỉnh Thanh Hóa đề nghị cho biết thực trạng và giải pháp đã thực hiện để huy động sức mạnh toàn dân, huy động trong công tác xã hội hóa để giúp đỡ giáo viên và đặc biệt là học sinh tại các xã này có điều kiện để tham gia học tập. Trong thời gian tới ngành Giáo dục có kiến nghị gì đối với Trung ương và với tỉnh để có giải pháp hỗ trợ giáo viên và học sinh tại 74 xã nêu trên.
Theo Giám đốc Sở GD&ĐT Thanh Hóa, nguyên nhân của việc thiếu nhiều giáo viên là do Trung ương giao biên chế cho tỉnh Thanh Hóa thấp hơn so với nhu cầu tính theo định mức quy định của tỉnh và thấp hơn nhiều so với quy định của Bộ.
Đồng thời, hàng năm vẫn phải cắt giảm biên chế theo Nghị quyết số 19-NQ/TW của Trung ương.
Những năm trước đây, tỉnh Thanh Hóa không thực hiện tuyển dụng giáo viên để bổ sung cho số giáo viên nghỉ hưu. Hiện nay, đã có cơ chế tuyển giáo viên, nhưng một số huyện, thị, thành phố chưa kịp thời xây dựng kế hoạch tuyển dụng hết chỉ tiêu biên chế được tỉnh giao, hoặc phải cân đối bù trừ trong việc thừa, thiếu giữa các cấp học.
Ông Trần Văn Thức cho biết, đối với bậc THCS thì đang cơ bản thừa, còn các bậc Tiểu học và Mầm non lại cơ bản thiếu so với biên chế tỉnh giao.
Bên cạnh đó, do Chương trình giáo dục phổ thông mới có nhiều thay đổi cơ cấu bộ môn, nên có môn thừa, có môn thiếu cục bộ. Đồng thời, có sự bất cập giữa chương trình mới ban hành và việc đào tạo nguồn sinh viên đáp ứng yêu cầu tại các trường đại học nên nguồn tuyển giáo viên đáp ứng yêu cầu giáo dục phổ thông mới thiếu, nhất là giáo viên Văn hóa Tiểu học và giáo viên các bộ môn đặc thù, gồm: Tin học, Ngoại ngữ, Mỹ thuật.
Để khắc phục tình trạng thiếu giáo viên, Giám đốc Sở GD&ĐT Thanh Hóa cho hay, Sở sẽ phối hợp chặt chẽ với Sở Nội vụ trong việc hướng dẫn các huyện thị, thành phố thực hiện tuyển dụng giáo viên kịp thời hết chỉ tiêu biên chế được giao. Trong đó, ưu tiên tuyển dụng trước số giáo viên thuộc các bộ môn còn thiếu nhiều.
Trong trường hợp chưa kịp tuyển dụng giáo viên, thì thực hiện hợp đồng lao động làm giáo viên đối với sinh viên mới ra trường, giáo viên đã nghỉ hưu, còn đủ sức khỏe và tâm huyết với nghề. Bố trí giáo viên dạy liên trường, dạy liên cấp, dạy tăng tiết nhằm bảo đảm có đủ giáo viên dạy học theo chương trình mới.
Kết luận nội dung này, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Thanh Hóa Đỗ Trọng Hưng yêu cầu UBND tỉnh chỉ đạo Sở Nội vụ phối hợp với Sở GD&ĐT khẩn trương hướng dẫn UBND các huyện, thị xã, thành phố tuyển dụng kịp thời, hết chỉ tiêu biên chế được giao, trong đó ưu tiên tuyển dụng giáo viên thuộc các bộ môn còn thiếu nhiều, như: Văn hóa, Tin học, Ngoại ngữ, Mỹ thuật đối với bậc Tiểu học; Tin học, Ngoại ngữ, Mỹ thuật đối với bậc THCS; Âm nhạc, Mỹ thuật đối với bậc THPT.
Tiếp tục thực hiện biệt phái giáo viên từ nơi thừa đến nơi thiếu; triển khai việc dạy liên môn, liên cấp, liên trường ở những nơi có điều kiện; hợp đồng lao động với số giáo viên đã nghỉ hưu còn đủ sức khỏe, tâm huyết với nghề và sinh viên sư phạm ra trường chưa có việc làm.
Phấn đấu đến năm học 2025 - 2026, bố trí đủ giáo viên dạy học ngoại ngữ cho tất cả các cấp học, nhất là các huyện miền núi; trước mắt, thực hiện tuyển dụng, hợp đồng giáo viên ngoại ngữ, thực hiện biệt phái giáo viên Tiếng Anh (THPT) từ miền xuôi lên miền núi để giảm thiểu tình trạng thiếu giáo viên ngoại ngữ khu vực miền núi.