Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Số hóa tư liệu di sản hát Xoan: Giải pháp bảo tồn phát huy hiệu quả

PV - 11:22, 12/03/2018

Là di sản quý báu của dân tộc, nhưng hát Xoan Phú Thọ vẫn đứng trước nguy cơ mai một và thất truyền bởi nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan. M

ột trong những giải pháp nhằm bảo tồn, phát huy, quảng bá các giá trị di sản được tỉnh Phú Thọ lựa chọn là áp dụng công nghệ số, tư liệu hóa, số hóa di sản hát Xoan.

Ông Hà Kế San, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ cho biết: Dự án “Sưu tầm, nghiên cứu, kiểm kê, tư liệu hóa, số hóa các bài bản, tư liệu về hát Xoan” được giao cho Bảo tàng Hùng Vương triển khai từ năm 2014. Hoàn thành sau hơn 3 năm, dự án đã thu thập được nhiều tư liệu quý gồm 5 bài bản hát Xoan chữ Nôm, 30 băng đĩa ghi âm, ghi hình điền dã trong thời gian lập hồ sơ, 200 ảnh tư liệu hát Xoan tại Hà Nội vào những năm 70 của thế kỷ XX. Dự án sẽ góp phần phục vụ công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản và phục vụ nhu cầu nghiên cứu, học tập của đông đảo người dân trong và ngoài tỉnh.

Ngoài việc truyền dạy hát Xoan thì việc số hóa các tư liệu là hướng đi cần thiết để phổ biến đến đông đảo người dân. Ngoài việc truyền dạy hát Xoan thì việc số hóa các tư liệu là hướng đi cần thiết để phổ biến đến đông đảo người dân.

 

Chị Lưu Thị Mai Trang, cán bộ Bảo tàng Hùng Vương chia sẻ: Sau khi tập hợp, các hiện vật và tư liệu được phân loại, xử lý và biên soạn nội dung để nhập vào phần mềm quản lý tra cứu. Nhờ đó người quan tâm hát Xoan ở khắp mọi nơi chỉ cần nhấp chuột là có thể xem tại trang web do bảo tàng Hùng Vương quản lý. Trong đó, hệ thống tư liệu được phân chia, sắp xếp thành các mục cụ thể gồm: địa điểm, không gian văn hóa, nghệ thuật trình diễn, bảo tồn và phát huy, nghệ nhân, người truyền dạy, lịch sử và phong tục, bài bản hát Xoan, ảnh tư liệu, video.

Cùng với bảo tàng Hùng Vương, Thư viện tỉnh Phú Thọ cũng đang triển khai việc số hóa các tài liệu về hát Xoan Phú Thọ và Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương. Anh Hà Quang Dầu, Phó phòng Thông tin thư mục Thư viện tỉnh Phú Thọ cho biết: Hiện tại, thư viện đang sử dụng phần mềm ABBYY nhận dạng tiếng Việt theo dự án của Quỹ BillGate để số hóa các tư liệu về hát Xoan có tại Thư viện tỉnh, nên thay vì phải tìm từng đầu mục sách thì các nhà nghiên cứu, các độc giả có thể tra cứu và tìm đọc tài liệu một cách dễ dàng hơn thông qua internet.

Bạn Hải Yến, sinh viên ngành quản lý văn hóa của Đại học Nội vụ Hà Nội tâm sự: Em đang cần tìm thông tin cho bài tiểu luận liên quan đến di sản hát Xoan; nhờ truy cập được các thông tin thông qua các trang Web của tỉnh rất dễ dàng, thuận tiện nên em có thể hoàn thành tiểu luận sớm và có chất lượng hơn.

Việc số hóa tư liệu di sản hát Xoan trong thời đại kỹ thuật số được coi là một trong những biện pháp hữu hiệu để lưu giữ, bảo tồn bền vững nhất và là nhiệm vụ quan trọng đối với cơ quan quản lý văn hóa. Tuy nhiên, hiện nay, nguồn tài liệu liên quan đến di sản văn hóa hát Xoan tản mát, phân tán ở các kho lưu trữ, thư viện, tủ sách tư nhân trong và ngoài nước, do vậy việc sưu tầm, hệ thống hóa đầy đủ các nguồn tài liệu rất khó khăn và tốn kém.

PGS. TS. Đặng Văn Bài, Phó Chủ tịch Hội đồng Di sản văn hóa Quốc gia cho hay: Đặc thù của di sản này là sẽ liên tục bổ sung, nên nếu có dữ liệu, thì sau này sẽ có cơ sở để điều chỉnh lại những sự lệch lạc, biến đổi. Việc số hóa các tư liệu là hướng đi cần thiết, phải thực hiện nếu không muốn bị thế giới bỏ xa.

Gần 6 năm nỗ lực đưa hát Xoan ra khỏi tình trạng cần được bảo vệ khẩn cấp, công việc bảo tồn hát Xoan đã được Phú thọ thực hiện một cách có chiến lược, tầm nhìn và sáng tạo. Trong đó, việc bảo tồn di sản hát Xoan bằng số hóa cần đẩy mạnh hơn nữa, để những tư liệu này được khai thác và quảng bá rộng rãi hơn với cộng đồng; bởi người dân có quyền được hưởng thụ những di sản vốn dĩ thuộc về họ.

NGỌC TUẤN

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Vai trò của nhà báo trẻ trong kỷ nguyên làm báo số

Vai trò của nhà báo trẻ trong kỷ nguyên làm báo số

Trong bối cảnh truyền thông hiện đại phát triển như vũ bão, nhà báo trẻ không chỉ là lực lượng kế cận, mà còn là những tác nhân đổi mới, góp phần định hình và xây dựng một môi trường truyền thông lành mạnh, nhân văn và sáng tạo. Họ là đại diện cho hơi thở mới, tư duy mới và cách tiếp cận mới, những yếu tố then chốt để lĩnh vực báo chí Việt Nam thích nghi và vững vàng trong kỷ nguyên số.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.