Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Ngày Tết nghĩ chuyện nếp nhà

Ngô Thế Lâm - 06:05, 31/01/2025

Tết Việt, cùng bao biến thiên của thời gian, từ những giao thoa cũ, mới như một quy luật tất yếu, vẫn còn đó vẹn nguyên trong tâm thức mỗi người những điều xưa cũ thật khó đổi dời. Tết vẫn như một lời hẹn ân cần, một niềm háo hức sum vầy, xốn xang…

Nấu bánh chưng ngày Tết. Ảnh TL
Nấu bánh chưng ngày Tết. Ảnh TL

Tôi đã thuộc nằm lòng câu nhắn gửi đầy yêu thương của mẹ cho đứa con xa những ngày cuối Chạp: “Bao giờ con được nghỉ Tết, con đã đặt vé tàu chưa?”. Qua năm tháng, lời của mẹ trong tôi đã mặc nhiên trở thành một nghĩa vụ trở về. Và tôi chưa lần nào lỡ hẹn với mẹ, với gia đình cùng mặc định của riêng mình: Tết là để về nhà!

Ngôi nhà của bố mẹ xấp xỉ tuổi tôi, đã nhuốm màu thời gian với những mảng tường, khoảng sân cũ kỹ, rêu mốc. Ở đấy cưu mang và lưu giữ bao ký ức vui buồn tuổi thơ tôi. “Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi”, việc đầu tiên khi về nhà đón Tết, tôi thường bắt tay ngay vào việc sơn sửa, “khoác áo” mới cho ngôi nhà của mình. Việc làm này luôn tạo lên trong tôi những xúc cảm thật khó tả, như thể tôi đang được đối thoại với thời gian, với bao dời đổi thăng trầm…

Làng quê dần hiện đại, các dịch vụ phục vụ Tết cũng nhan nhản mọc lên, nhưng dù bận rộn đến mấy, bố tôi vẫn giữ thói quen tự gói bánh chưng mỗi dịp Tết. Khi nồi bánh được nhóm lên, ùng ục sôi là có bao câu chuyện nhỏ to được nhớ về, quây quần san sẻ.

Du Xuân.
Du Xuân

Mẹ tôi, người phụ nữ được khen ngợi là rất giỏi bếp núc, luôn quan tâm trau chuốt cho từng mâm cỗ Tết, đặc biệt là cỗ tất niên và cúng giao thừa. Mẹ cũng không quên căn dặn con cháu dù đi đâu, làm gì cũng nhớ về nhà bên mâm cơm chiều 30 Tết. Mâm cơm mang một dư vị thiêng liêng, không dễ trộn lẫn và không giống với bất cứ bữa cơm nào trong năm. Và như mẹ từng nói, nó không nhất thiết phải thịnh soạn, mà cốt yếu là ở sự đông đủ, chan hoà của các thành viên trong gia đình.

Còn bố tôi, từ nhỏ đã tập cho tôi thói quen về với các lễ nghi họ tộc. Đầu tiên, cứ vào độ 25 tháng Chạp trở đi, tôi thường theo bố đi tảo mộ, sang sửa lại mộ phần cho ông bà, tiên tổ, thay cát mới cho lư hương trên bàn thờ. Tiếp đến, bố đưa tôi về lễ Chạp họ - một nghi thức cuối năm để kết nối con cháu, anh em trong họ hàng, thắt chặt tình máu mủ, ruột thịt. Mặc dù lặp lại đều đặn mỗi năm nhưng trong tôi vẫn vẹn nguyên những xúc cảm bồi hồi khi nhìn từng cây hương, ngọn khói ngày cuối năm bịn rịn bay lên trong niềm tưởng nhớ ông bà, khắc khoải thương về cội nguồn, quê xứ…

Lại nhớ, những mùa Tết đã xa, thời mà các phương tiện truyền thông còn hạn chế, chưa có các nền tảng mạng xã hội như Zalo, Facebook, chụp ảnh ngày Tết trở thành một thói quen mặc định và như một nhu cầu tinh thần không thể thiếu để lưu giữ lại những khoảnh khắc đoàn viên của gia đình. Mãi đến sau này, khi nhớ về và ngoảnh lại, ta chợt thấy yêu thương và trân quý nhiều hơn nghĩa tình xưa cũ, nơi có những cái Tết còn ở lại bền sâu trong khắc khoải lòng mình.

Mâm cơm chiều 30 Tết với các món ăn đậm bản sắc của miền Nam. Ảnh TL
Mâm cơm chiều 30 Tết với các món ăn đậm bản sắc của miền Nam. Ảnh TL

Để thấy rằng, dù đời sống có hiện đại đến đâu, giá trị mới có hấp dẫn thế nào, những nếp nghĩ, thói quen cũ vẫn như một dòng chảy thâm trầm mà hun đúc thành đạo lý, nếp ứng xử cần giữ gìn ngày Tết. Điều này càng có ý nghĩa hơn đối với lớp trẻ ngày nay khi thiên về lối sống phóng túng, có phần vị kỷ, ngày càng xa rời các giá trị truyền thống của cha ông.

Nếp xưa, tục cũ hiện diện từ những điều gần gũi, giản đơn trong mỗi gia đình ngày Tết cũng góp phần gìn giữ và trao truyền văn hóa dân tộc qua từng thế hệ. Với ý nghĩa đó, như một sợi dây kết nối, thắt chặt tình thân gia đình, họ mạc; giúp ta học được cách yêu thương, biết ơn và trân trọng quá khứ. Hơn bao giờ hết, ta có cơ hội tìm về ý thức cội nguồn để nhắc nhớ, răn dạy mà sửa sang, trau chuốt nhân cách, tâm hồn.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.