Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Ngày Tết nghĩ chuyện nếp nhà

Ngô Thế Lâm - 9 giờ trước

Tết Việt, cùng bao biến thiên của thời gian, từ những giao thoa cũ, mới như một quy luật tất yếu, vẫn còn đó vẹn nguyên trong tâm thức mỗi người những điều xưa cũ thật khó đổi dời. Tết vẫn như một lời hẹn ân cần, một niềm háo hức sum vầy, xốn xang…

Nấu bánh chưng ngày Tết. Ảnh TL
Nấu bánh chưng ngày Tết. Ảnh TL

Tôi đã thuộc nằm lòng câu nhắn gửi đầy yêu thương của mẹ cho đứa con xa những ngày cuối Chạp: “Bao giờ con được nghỉ Tết, con đã đặt vé tàu chưa?”. Qua năm tháng, lời của mẹ trong tôi đã mặc nhiên trở thành một nghĩa vụ trở về. Và tôi chưa lần nào lỡ hẹn với mẹ, với gia đình cùng mặc định của riêng mình: Tết là để về nhà!

Ngôi nhà của bố mẹ xấp xỉ tuổi tôi, đã nhuốm màu thời gian với những mảng tường, khoảng sân cũ kỹ, rêu mốc. Ở đấy cưu mang và lưu giữ bao ký ức vui buồn tuổi thơ tôi. “Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi”, việc đầu tiên khi về nhà đón Tết, tôi thường bắt tay ngay vào việc sơn sửa, “khoác áo” mới cho ngôi nhà của mình. Việc làm này luôn tạo lên trong tôi những xúc cảm thật khó tả, như thể tôi đang được đối thoại với thời gian, với bao dời đổi thăng trầm…

Làng quê dần hiện đại, các dịch vụ phục vụ Tết cũng nhan nhản mọc lên, nhưng dù bận rộn đến mấy, bố tôi vẫn giữ thói quen tự gói bánh chưng mỗi dịp Tết. Khi nồi bánh được nhóm lên, ùng ục sôi là có bao câu chuyện nhỏ to được nhớ về, quây quần san sẻ.

Du Xuân.
Du Xuân

Mẹ tôi, người phụ nữ được khen ngợi là rất giỏi bếp núc, luôn quan tâm trau chuốt cho từng mâm cỗ Tết, đặc biệt là cỗ tất niên và cúng giao thừa. Mẹ cũng không quên căn dặn con cháu dù đi đâu, làm gì cũng nhớ về nhà bên mâm cơm chiều 30 Tết. Mâm cơm mang một dư vị thiêng liêng, không dễ trộn lẫn và không giống với bất cứ bữa cơm nào trong năm. Và như mẹ từng nói, nó không nhất thiết phải thịnh soạn, mà cốt yếu là ở sự đông đủ, chan hoà của các thành viên trong gia đình.

Còn bố tôi, từ nhỏ đã tập cho tôi thói quen về với các lễ nghi họ tộc. Đầu tiên, cứ vào độ 25 tháng Chạp trở đi, tôi thường theo bố đi tảo mộ, sang sửa lại mộ phần cho ông bà, tiên tổ, thay cát mới cho lư hương trên bàn thờ. Tiếp đến, bố đưa tôi về lễ Chạp họ - một nghi thức cuối năm để kết nối con cháu, anh em trong họ hàng, thắt chặt tình máu mủ, ruột thịt. Mặc dù lặp lại đều đặn mỗi năm nhưng trong tôi vẫn vẹn nguyên những xúc cảm bồi hồi khi nhìn từng cây hương, ngọn khói ngày cuối năm bịn rịn bay lên trong niềm tưởng nhớ ông bà, khắc khoải thương về cội nguồn, quê xứ…

Lại nhớ, những mùa Tết đã xa, thời mà các phương tiện truyền thông còn hạn chế, chưa có các nền tảng mạng xã hội như Zalo, Facebook, chụp ảnh ngày Tết trở thành một thói quen mặc định và như một nhu cầu tinh thần không thể thiếu để lưu giữ lại những khoảnh khắc đoàn viên của gia đình. Mãi đến sau này, khi nhớ về và ngoảnh lại, ta chợt thấy yêu thương và trân quý nhiều hơn nghĩa tình xưa cũ, nơi có những cái Tết còn ở lại bền sâu trong khắc khoải lòng mình.

Mâm cơm chiều 30 Tết với các món ăn đậm bản sắc của miền Nam. Ảnh TL
Mâm cơm chiều 30 Tết với các món ăn đậm bản sắc của miền Nam. Ảnh TL

Để thấy rằng, dù đời sống có hiện đại đến đâu, giá trị mới có hấp dẫn thế nào, những nếp nghĩ, thói quen cũ vẫn như một dòng chảy thâm trầm mà hun đúc thành đạo lý, nếp ứng xử cần giữ gìn ngày Tết. Điều này càng có ý nghĩa hơn đối với lớp trẻ ngày nay khi thiên về lối sống phóng túng, có phần vị kỷ, ngày càng xa rời các giá trị truyền thống của cha ông.

Nếp xưa, tục cũ hiện diện từ những điều gần gũi, giản đơn trong mỗi gia đình ngày Tết cũng góp phần gìn giữ và trao truyền văn hóa dân tộc qua từng thế hệ. Với ý nghĩa đó, như một sợi dây kết nối, thắt chặt tình thân gia đình, họ mạc; giúp ta học được cách yêu thương, biết ơn và trân trọng quá khứ. Hơn bao giờ hết, ta có cơ hội tìm về ý thức cội nguồn để nhắc nhớ, răn dạy mà sửa sang, trau chuốt nhân cách, tâm hồn.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Gặp lại ở Hố Quáng Phìn...

Gặp lại ở Hố Quáng Phìn...

Trời đã tang tảng sáng, nhưng khắp các đỉnh núi, vạt nương và bản làng còn chìm trong biển sương mù. Sương uyển chuyển. Lúc êm chảy từng dòng, khi đứng lặng hình cái vòng cổ bạc ôm ngọn núi, rồi theo gió tản ra len lỏi khắp các lối đi, tràn cả vào trong nhà làm ánh lửa bên các bếp buổi sớm thêm đượm... Giờ này có lẽ Hố Quáng Phìn cũng đã thức giấc!
Tổng Bí thư Tô Lâm dự Lễ phát động Tết trồng cây tại Ninh Bình

Tổng Bí thư Tô Lâm dự Lễ phát động Tết trồng cây tại Ninh Bình

Thời sự - PV - 2 giờ trước
Sáng 31/1 (tức mùng 3 Tết), tại Quảng trường Đinh Tiên Hoàng Đế, thành phố Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình,Tổng Bí thư Tô Lâm dự Lễ phát động Tết trồng cây “Đời đời nhớ ơn Bác Hồ” Xuân Ất Tỵ năm 2025.
Ngày Tết nghĩ chuyện nếp nhà

Ngày Tết nghĩ chuyện nếp nhà

Phóng sự - Ngô Thế Lâm - 9 giờ trước
Tết Việt, cùng bao biến thiên của thời gian, từ những giao thoa cũ, mới như một quy luật tất yếu, vẫn còn đó vẹn nguyên trong tâm thức mỗi người những điều xưa cũ thật khó đổi dời. Tết vẫn như một lời hẹn ân cần, một niềm háo hức sum vầy, xốn xang…
Xuân này mời bạn lên vùng cao Sín Thầu!

Xuân này mời bạn lên vùng cao Sín Thầu!

Phóng sự - Trương Hữu Thiêm - 21:35, 30/01/2025
Trên con đường Cửa khẩu Khoan La San, xã Sín Thầu, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên, chỉ cách ngã ba biên giới Việt - Trung - Lào hơn một tầm tiếng gọi. Chiều cuối năm, không gian đặc quánh, sương mù tựa tấm khăn voan phủ trắng những sườn núi, các mái nhà, làm mềm thêm giai điệu nồng nàn của Trường ca Lhápadi văng vẳng đâu đây...
Việt Nam đứng thứ hai xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc

Việt Nam đứng thứ hai xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc

Tin tức - Anh Trúc - 21:00, 30/01/2025
Việt Nam đứng thứ hai trong xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc với kim ngạch hơn 4 tỷ USD, vượt Chile và thu hẹp khoảng cách với Thái Lan.
“Bộ tứ báo thủ” trở thành tác phẩm điện ảnh đạt mốc 50 tỷ đồng nhanh nhất

“Bộ tứ báo thủ” trở thành tác phẩm điện ảnh đạt mốc 50 tỷ đồng nhanh nhất

Tin tức - Anh Trúc - 20:52, 30/01/2025
Với doanh thu phòng vé đạt hơn 56 tỷ đồng chỉ sau 1,5 ngày ra mắt, “Bộ tứ báo thủ” của Trấn Thành đạt kỷ lục là tác phẩm điện ảnh đạt mốc 50 tỷ đồng nhanh nhất.
Hồn núi rừng trong chiếc bánh chưng xanh

Hồn núi rừng trong chiếc bánh chưng xanh

Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin chiều nay ngày 23/1/2025, có những thông tin đáng chú ý sau: Tết trồng cây “Đời đời nhớ ơn Bác Hồ” Xuân Ất Tỵ. Ngọt ngào bưởi Diễn Bắc Sơn. Hồn núi rừng trong chiếc bánh chưng xanh.
Du xuân Lạng Sơn chiêm bái miếu mạo cầu tài lộc, bình an

Du xuân Lạng Sơn chiêm bái miếu mạo cầu tài lộc, bình an

Tin tức - Minh Nhật - 20:20, 30/01/2025
Thời tiết nắng ấm chan hòa làm dòng người ngược lên Lạng Sơn du xuân nhộn nhịp. Nhiều du khách thập phương đã đến các đình, chùa, miếu... để chiêm bái, cầu tài lộc, bình an.
Quảng Ninh: Người dân nô nức du xuân, lễ chùa đầu năm

Quảng Ninh: Người dân nô nức du xuân, lễ chùa đầu năm

Trang địa phương - Mỹ Dung - 20:13, 30/01/2025
Lễ chùa đầu năm là một phong tục truyền thống ý nghĩa của người Việt. Cũng như mọi năm, Tết Nguyên Đán Ất Tỵ 2025, nhiều gia đình ở Quảng Ninh nô nức đi đền, chùa chiêm bái, thể hiện lòng thành kính, biết ơn và cầu chúc may mắn. Tại một số điểm tâm linh như đền, chùa, miếu, khu di tích lịch sử trên địa bàn tỉnh đã thu hút hàng ngàn Phật tử, người dân: Chùa Long Tiên, Đền Cửa Ông, Đền Cái Lân…
Trên quê hương Anh hùng Bom Bo

Trên quê hương Anh hùng Bom Bo

Kinh tế - Thanh Liêm - 17:25, 30/01/2025
Chúng tôi trở lại Bom Bo, xã Bình Minh, huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước vào dịp tỉnh tổ chức Kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng huyện Bù Đăng (14/12/1974 - 14/12/2024), khi không khí Xuân đã tỏa khắp từng con đường, góc phố. Có thể nói, chưa bao giờ sóc Bom Bo lại rộn rã đến thế. Từ bom đạn, khổ đau trong chiến tranh, mảnh đất này giờ đang vươn mình trở thành vùng quê giàu đẹp, no ấm...
Đi qua những ngôi làng của người Xơ Đăng

Đi qua những ngôi làng của người Xơ Đăng

Du lịch - Ngọc Chí - 13:35, 30/01/2025
Gắn với rừng, với làng bao đời nay, giờ đây, người Xơ Đăng ở vùng đất Măng Đen, huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum đã vượt qua chính mình, bước ra khỏi làng học hỏi và tự tay xây dựng nhà sàn truyền thống, bảo tồn văn hóa để làm du lịch. Một sự thay đổi lớn lao của cộng đồng người Xơ Đăng ở vùng đất đầy thơ mộng này.
Sóc Trăng: Chủ động chuẩn bị các điều kiện tổ chức Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030

Sóc Trăng: Chủ động chuẩn bị các điều kiện tổ chức Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030

Công tác Dân tộc - Như Tâm (thực hiện) - 08:15, 30/01/2025
Cùng với cả nước, hiện Đảng bộ tỉnh Sóc Trăng đang tích cực triển khai thực hiện các bước chuẩn bị cho Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030, tiến tới Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Nhân dịp đầu Xuân năm mới 2025, Phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển đã có cuộc phỏng vấn ông Lâm Văn Mẫn, Bí thư Tỉnh uỷ tỉnh Sóc Trăng xung quanh nội dung này.