Trong một đánh giá của Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn ngày 7/11, tại phiên chất vấn của kỳ họp Quốc hội vừa qua cho biết, tình trạng bạo lực học đường diễn ra phức tạp, từ 2021 đến nay, cả nước xảy ra gần 700 vụ bạo lực học đường, liên quan đến hơn 2.000 học sinh, trong đó 800 học sinh nữ.
"Bạo lực học đường diễn biến phức tạp. Bình quân cứ 50 trường, thì có một vụ bạo lực học đường. Số vụ bạo lực có học sinh tham gia xảy ra cả trong và ngoài trường học. Học sinh nữ tham gia vào các vụ bạo lực học đường ngày càng nhiều hơn, khiến chúng tôi rất lo lắng và nỗ lực tìm giải pháp xử lý", Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn thông tin.
Bạo lực học đường không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý, sức khỏe, và chất lượng học tập của học sinh mà còn tạo ra một môi trường giáo dục không an toàn. Vậy, khi nào thì hành vi bạo lực học đường sẽ bị xử lý hành chính hoặc hình sự?
Có thể hiểu, bạo lực học đường gồm các hành vi như bắt nạt, đe dọa, đánh đập, và các hành vi xâm phạm thân thể hoặc danh dự của học sinh. Bạo lực có thể xảy ra giữa học sinh với nhau hoặc từ giáo viên đối với học sinh. Các hình thức bạo lực này, có thể là tinh thần, thể chất hoặc trên không gian mạng.
Hành vi bạo lực học đường thường được xử lý hành chính khi:
Tính chất và mức độ vi phạm: Các trường hợp bạo lực nhẹ, không gây tổn thương nghiêm trọng về thể chất hoặc tinh thần thường sẽ được xử lý dưới dạng hành chính. Chẳng hạn, một học sinh đe dọa bạn học nhưng chưa gây ra hậu quả nghiêm trọng có thể bị kỷ luật theo quy định của nhà trường.
Thẩm quyền xử lý: Nhà trường có trách nhiệm xử lý các hành vi vi phạm nội quy. Hình thức xử lý có thể bao gồm cảnh cáo, đình chỉ học tập, hoặc mời phụ huynh làm việc.
Ngoài các biện pháp hành chính, một số trường hợp bạo lực học đường nghiêm trọng có thể bị xử lý theo pháp luật hình sự khi:
Hậu quả nghiêm trọng: Hành vi gây thương tích, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe hoặc dẫn đến tử vong sẽ bị xử lý theo Bộ luật Hình sự. Ví dụ, một vụ đánh hội đồng dẫn đến thương tật nặng sẽ thuộc phạm vi xử lý hình sự.
Các yếu tố tăng nặng: Bao gồm việc sử dụng vũ khí, hành vi có tổ chức hoặc tái phạm nhiều lần, các trường hợp này có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự để răn đe và ngăn chặn.
Bộ luật hình sự 2015 cũng quy định rất rõ, người dưới 16 tuổi và từ đủ 14 tuổi trở lên có hành vi bạo lực học đường bằng hành vi cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội này nếu thuộc trường hợp tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.
Có thể thấy, bạo lực học đường là một vấn đề phức tạp đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội. Việc xử lý các hành vi bạo lực cần cân nhắc mức độ nghiêm trọng và hậu quả để quyết định áp dụng hình thức xử lý hành chính hay hình sự. Chỉ khi có sự vào cuộc quyết liệt từ nhiều phía, bạo lực học đường mới có thể được khắc phục, tạo ra một môi trường học tập an toàn và lành mạnh cho học sinh.
Giáo viên, phụ huynh, và nhà quản lý giáo dục đều đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi bạo lực học đường. Nhà trường cần có chính sách giáo dục và hỗ trợ tinh thần cho học sinh. Phụ huynh cần thường xuyên trao đổi với con em mình để hiểu rõ tình hình và kịp thời báo cáo các vấn đề với nhà trường.