Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nghệ nhân Hán Quân - Người “giữ hồn” cho nhịp trống baranưng

Sơn Ngọc - 15:45, 07/07/2023

Tại làng Chăm Hữu Đức (xã Phước Hữu, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận) ông Hán Quân là một trong những nghệ nhân tiêu biểu “giữ hồn” cho nhịp trống baranưng phục vụ đời sống tín ngưỡng và sinh hoạt văn hóa cộng đồng dân tộc Chăm.

Nghệ nhân Hán Quân và các học trò hòa tấu nhạc cụ baranưng và ghi năng.
Nghệ nhân Hán Quân và các học trò hòa tấu nhạc cụ baranưng và ghi năng

Nhiều năm nay, với vai trò Maduen (thầy vỗ) của cộng đồng người Chăm tại địa phương, nghệ nhân Hán Quân tích cực tham gia thực hiện các nghi lễ truyền thống như Lễ hội Katê, Lễ hội Chabun tưởng nhớ nữ thần, Rija Nagar, cầu mưa...

Nghệ nhân Hán Quân cho biết, từ thời trai trẻ, ông cùng cố Nghệ nhân Ưu tú Thiên Sanh Thềm được nghệ nhân Quảng Nhiều ở Hữu Đức tận tâm truyền dạy chế tác nhạc cụ và biểu diễn trống baranưng, ghi năng phục vụ hoạt động tín ngưỡng của cộng đồng dân tộc Chăm. Hơn nửa thế kỷ gắn bó với chế tác nhạc cụ, ông đã cung cấp cho bà con trong và ngoài tỉnh hàng trăm bộ trống ghi năng và baranưng. Mỗi bộ trống ghi năng chế tác khoảng 20 ngày, trị giá 15 triệu đồng, mỗi chiếc trống baranưng chế tác 1 tuần, trị giá khoảng 5 triệu đồng.

Hiện nay, ông đang hoàn thành 4 chiếc trống baranưng và một bộ trống ghi năng để dành cung cấp cho bà con các làng Chăm. Nghề chế tác trống rất công phu, đòi hỏi sự khéo tay và tinh thần trách nhiệm của người thợ trong bảo đảm cân chỉnh chuẩn âm thanh, sử dụng lâu bền. Ông truyền nghề làm trống cho con trai là Hán Văn Giảng và đệ tử Đàng Phi Long Khánh gìn giữ nhạc cụ truyền thống của cha ông.

Để chế tác được chiếc trống baranưng, nghệ nhân Hán Quân đặt mua gỗ lim hoặc gỗ mít có đường kính 40 - 45 cm, dày 4 - 5m, cao 12 cm. Khi chế tác hoàn thiện, thân trống dày 1,5 - 2 cm được bịt bằng da trâu tơ và sử dụng 70 - 80 nút dây mây luồn qua mặt da kéo căng rồi cố định bằng 12 chốt gỗ cà chí, mỗi chốt dài khoảng 8 cm, dày 1 cm. Các chốt gỗ còn có vai trò cân chỉnh âm thanh chuẩn cho chiếc trống khi vỗ vang xa với các thang âm tìnk, tớ, clèn.

Nghệ nhân Hán Quân chế tác nhạc cụ truyền thống dân tộc Chăm.
Nghệ nhân Hán Quân chế tác nhạc cụ truyền thống dân tộc Chăm

Khi dạy học trò, nghệ nhân viết các ký hiệu của 72 bài bản trống baranưng cho học trò vỗ theo hướng dẫn của thầy. Đến nay, nghệ nhân Hán Quân đã truyền dạy kỹ thuật biểu diễn trống cho 12 thanh niên trở thành nhạc công đảm nhận các chương trình lễ hội và văn nghệ phục vụ đời sống dân cư. Hiện nay, ông tiếp tục truyền dạy kỹ thuật biểu diễn trống baranưng và ghi năng cho các học trò Đàng Phi Long Khánh, Thạch Quốc Việt.

Anh Long Khánh phấn khởi cho biết: “Bản thân tôi rất tự hào được làm học trò của nghệ nhân Hán Quân. Ông yêu thương và tận tâm truyền dạy bài bản vỗ trống baranưng, ghi năng cho học trò. Sau nhiều năm theo thầy rèn nghề học vỗ trống, đến nay, tôi có thể cùng các bạn đảm nhận vai trò nhạc công thực hiện hoạt động tín ngưỡng tâm linh và chương trình văn nghệ phục vụ bà con thôn xóm”.

Nghệ nhân Hán Quân chia sẻ: “Đồng bào dân tộc Chăm chúng tôi có di sản âm nhạc độc đáo với nhiều hình thức diễn xướng mang tính nghệ thuật cao gắn liền nghi lễ truyền thống của gia đình, tộc họ, làng xóm. Với vai trò Maduen, tôi tích cực tham gia bảo vệ di sản âm nhạc dân gian Chăm được Nhà nước quan tâm đầu tư bảo tồn, nâng cao đời sống tinh thần của đồng bào Chăm, góp phần phát triển đời sống kinh tế - xã hội địa phương”. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Phiên chợ tiền tỷ của người Xơ Đăng

Phiên chợ tiền tỷ của người Xơ Đăng

Từ ngàn xưa, cây sâm Ngọc Linh được đồng bào Xơ Đăng, huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam rất trân quý, gọi là cây “thuốc giấu”, và xem đó là món quà do Giàng (Trời) ban để bồi bổ sức khoẻ cũng như chữa bệnh. Ngày nay đã thành thông lệ, mỗi tháng một lần, những phiên chợ sâm Ngọc Linh “độc nhất vô nhị” đã thu hút các đại gia từ mọi miền đất nước đổ về tìm mua sâm. Đây cũng là dịp để những “tỷ phú xứ núi” gặp gỡ, trao đổi kinh nghiệm trồng cây “thuốc giấu”.
Những ông lang, bà mế xứ Tuyên đưa dược liệu ra khỏi núi rừng

Những ông lang, bà mế xứ Tuyên đưa dược liệu ra khỏi núi rừng

Kinh tế - Giang Lam - 16:34, 01/05/2024
Với sự năng động, sáng tạo của mình, những năm gần đây, nhiều ông lang, bà mế ở Tuyên Quang đã tận dụng mạng xã hội để quảng bá nhiều bài thuốc dân gian, gia truyền quý. Hành trình đưa dược liệu xuống phố của họ cũng nhiều điều thú vị.
Lũng Cà - Bảng lảng miền mây trắng

Lũng Cà - Bảng lảng miền mây trắng

Công tác Dân tộc - Thiên An - 16:32, 01/05/2024
Đã hơn 10 năm rồi, nay chúng tôi mới có dịp trở lại Lũng Cà, một bản thuộc xã Thượng Nung, huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên. Lũng Cà ngày ấy, không điện lưới, thiếu nước sạch, lương thực và thiếu cả con chữ... Hôm nay, Lũng Cà đã khác xưa…
Đồng Nai: Nổ lò hơi làm nhiều người thương vong

Đồng Nai: Nổ lò hơi làm nhiều người thương vong

Tin tức - L.Minh - 15:02, 01/05/2024
Sáng 1/5, tại Công ty Gỗ Bình Minh trên địa bàn xã Thiện Tân, huyện Vĩnh Cửu (tỉnh Đồng Nai) đã xảy ra vụ tai nạn lao động nghiêm trọng khiến nhiều người thương vong. Theo thông tin ban đầu, đây là vụ tai nạn do nổ lò hơi.
Kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5 Thanh Hóa đón lượt khách kỷ lục

Kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5 Thanh Hóa đón lượt khách kỷ lục

Sắc màu 54 - Quỳnh Trâm - 12:31, 01/05/2024
Dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5, du lịch Thanh Hóa đạt doanh thu khoảng 3,8 nghìn tỷ đồng.
Khu di tích K9 Đá Chông

Khu di tích K9 Đá Chông

Media - BDT - 12:29, 01/05/2024
Trên đất Ba Vì (TP.Hà Nội), miền quê núi Tản sông Đà, trong tiếng gió của cây rừng, tiếng sóng vỗ của dòng sông cuộn chảy, chúng tôi hòa cùng dòng người từ mọi miền Tổ quốc đến thăm Khu di tích K9 Đá Chông. Nơi đây là một trong những địa danh lịch sử, văn hóa đặc biệt gắn liền với Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc. Ngoài ý nghĩa về lịch sử, văn hóa, dưới góc nhìn của các nhà khoa học, K9-Đá Chông còn có giá trị độc đáo về địa chất, địa hình, địa mạo và đa dạng sinh học.
Khu di tích K9 Đá Chông

Khu di tích K9 Đá Chông

Trên đất Ba Vì (TP.Hà Nội), miền quê núi Tản sông Đà, trong tiếng gió của cây rừng, tiếng sóng vỗ của dòng sông cuộn chảy, chúng tôi hòa cùng dòng người từ mọi miền Tổ quốc đến thăm Khu di tích K9 Đá Chông. Nơi đây là một trong những địa danh lịch sử, văn hóa đặc biệt gắn liền với Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc. Ngoài ý nghĩa về lịch sử, văn hóa, dưới góc nhìn của các nhà khoa học, K9-Đá Chông còn có giá trị độc đáo về địa chất, địa hình, địa mạo và đa dạng sinh học.
Lễ hội Bàn Vương của dân tộc Dao

Lễ hội Bàn Vương của dân tộc Dao

Media - BDT - 12:12, 01/05/2024
Lễ hội Bàn Vương của dân tộc Dao là nghi lễ mang đậm tính nhân văn và luôn hướng con người nhớ về nguồn cội của dân tộc mình. Nghi lễ còn là sợi dây liên kết cộng đồng, dòng họ, làng bản ngày càng đoàn kết, bền chặt cùng nhau xây dựng quê hương.
“Đào, phở và piano” sẽ công chiếu miễn phí trong tuần phim Kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ tại Hà Nội

“Đào, phở và piano” sẽ công chiếu miễn phí trong tuần phim Kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ tại Hà Nội

Tin tức - Thanh Thuận - 11:44, 01/05/2024
Với mong muốn tuyên truyền đến cán bộ, chiến sĩ trong toàn quân và nhân dân về ý nghĩa, tầm vóc, giá trị lịch sử của chiến thắng Điện Biên Phủ, Điện ảnh Quân đội nhân dân sẽ tổ chức Tuần phim Kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (07/5/1954-07/05/2024) từ ngày 3-6/5 tại Rạp chiếu phim Điện ảnh Quân đội nhân dân, số 17 phố Lý Nam Đế, Hà Nội.
Đại học Luật Hà Nội dành 1.310 chỉ tiêu xét tuyển sớm trình độ đại học năm 2024

Đại học Luật Hà Nội dành 1.310 chỉ tiêu xét tuyển sớm trình độ đại học năm 2024

Giáo dục - Khánh Sơn - 11:37, 01/05/2024
Trường Đại học Luật Hà Nội vừa ban hành thông báo xét tuyển trình độ đại học hình thức đào tạo chính quy năm 2024 (Khóa 49) theo các phương thức xét tuyển sớm.
Tái hiện những thời khắc lịch sử của chiến dịch Điện Biên Phủ qua triển lãm “Đường lên Điện Biên”

Tái hiện những thời khắc lịch sử của chiến dịch Điện Biên Phủ qua triển lãm “Đường lên Điện Biên”

Thời sự - Thanh Nguyên - 11:33, 01/05/2024
Kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024), Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam tổ chức triển lãm đặc biệt với chủ đề “Đường lên Điện Biên”. Những thời khắc lịch sử của dân tộc tại chiến trường Điện Biên Phủ trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp được tái hiện qua 70 tác phẩm trưng bày tại triển lãm mang đến cho người xem những ấn tượng sâu sắc.
Ra mắt 17 ấn phẩm sách đặc biệt về Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ

Ra mắt 17 ấn phẩm sách đặc biệt về Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ

Tin tức - Thanh Nguyên - 09:21, 01/05/2024
Nhân kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024), Nhà xuất bản Kim Đồng giới thiệu tới bạn đọc 17 ấn phẩm sách đặc biệt, đưa bạn đọc đến với bức tranh toàn cảnh về Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ.