Xã Đak Tơ Ver, huyện Chư Pah (Gia Lai) hiện có 5 làng, hầu hết là đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) sống đan xen giữa các tán rừng. Dẫn chúng tôi đi thăm những cây gỗ trắc của gia đình mình, anh Run (làng Mor) kể, hiện trong rẫy của gia đình đang có hơn 100 cây gỗ trắc được chăm sóc, bảo vệ nghiêm ngặt. Những cây gỗ này đã hơn 20 năm tuổi và được gia đình phát hiện, chăm sóc trong quá trình làm rẫy.
Một gia đình khác cũng có nhiều cây gỗ trắc đang được bảo vệ hàng chục năm nay là gia đình anh Trà (làng Mor). Anh Trà cho biết, gia đình có gần 30 cây gỗ trắc có tuổi đời hơn 20 năm, đường kính 25 - 30cm, đang được bảo vệ trong vườn nhà. Nếu tính cả diện tích đất rẫy thì gia đình có khoảng 70 cây. “Người dân trong làng ai cũng biết về giá trị của loại gỗ này, nên rất có ý thức bảo vệ. Vừa rồi, có nhiều người từ các nơi khác đến hỏi mua nhưng dân làng kiên quyết không bán, vì muốn giữ lại để con cháu sau này còn được biết và hiểu về rừng”, anh Trà nói.
Già làng Nõ (làng Mor) cho hay, mấy chục năm nay, người dân trong làng tự ý thức và có trách nhiệm rất cao trong việc bảo vệ các cây gỗ trắc quý. Trong các buổi sinh hoạt của làng, người dân đều thống nhất sẽ bảo vệ, giữ gìn các cây gỗ trắc cho thế hệ con cháu chứ không bán lấy tiền. Dân làng cũng thường xuyên thành lập các đội, nhóm để thường xuyên tuần tra, bảo vệ rừng gỗ trắc. Khi phát hiện những đối tượng lạ mặt sẽ thông báo đến chính quyền địa phương để kịp thời có biện pháp ngăn chặn nếu có ý định xâm hại.
Theo ông Phạm Trọng Thích - Kiểm lâm địa bàn xã Đak Tơ Ver, bà con rất có ý thức bảo vệ nguồn gen quý hiếm cho các thế hệ mai sau. không chỉ riêng xã Đak Tơ Ver mà nhiều xã khác trên địa bàn huyện Chư Pah cũng đều có những quần thể gỗ trắc quý hiếm hàng chục năm tuổi đang được người dân bảo vệ, gìn giữ.
Cũng theo ông Thích, thời gian gần đây có một số đối tượng lén lút xâm nhập và khoan trộm vào thân các cây gỗ trắc để kiểm tra lõi của cây. Việc này đã ảnh hưởng đến phát triển bình thường của cây. Lực lượng quản lý, bảo vệ rừng đã tích cực tuyên truyền để bà con tiếp tục bảo vệ nguồn gen quý hiếm. Đồng thời, Kiểm lâm cũng tổ chức và tham gia tích cực vào quá trình tuần tra, bảo vệ các cây gỗ trắc quý hiếm trước sự xâm hại của các đối tượng xấu.
Ông Bùi Quang Thịnh, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Chư Pah cho biết, Hạt đã nắm được thông tin người dân đang khoanh nuôi các cây gỗ trắc hàng chục năm tuổi trên địa bàn. Tuy nhiên, vấn đề khó là các cây gỗ trắc này đều nằm trên đất sản xuất của người dân nên cơ quan chuyên môn chỉ có thể tăng cường tuyên truyền để bà con nâng cao nhận thức về việc bảo vệ.
Hiện nay, Hạt Kiểm lâm huyện đang phối hợp với các cơ quan chức năng tiến hành thống kê cụ thể quy mô, diện tích quần thể trắc. Sau đó sẽ có báo cáo lên UBND huyện, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để xem xét, có chính sách hỗ trợ người dân đang quản lý, bảo vệ nguồn gen quý hiếm này, tránh trường hợp cây gỗ quý bị bán ra thị trường”.
Ông Bùi Quang Thịnh
Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Chư Pah.