Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nghi lễ cấp sắc cho thầy tào ở Cao Bằng

Văn Tiệp - 19:23, 28/02/2021

Lễ cấp sắc dành cho thầy tào bắt đầu mới vào nghề là một nghi lễ quan trọng để công nhận một người bình thường trở thành một thầy tào thực thụ. Thầy tào có vai trò chủ trì các nghi lễ tâm linh trong đời sống của người dân tộc Tày, Nùng và có từ rất lâu đời. Tuy nhiên đây là một nghề rất “kén người”, chỉ được truyền trong dòng họ hoặc những ai có duyên mới có thể theo nghề.

Thầy tào trẻ tuổi Lãnh Sinh Trưởng (ngoài cùng bên phải) đang được thực hiện nghi lễ cấp sắc.
Thầy tào trẻ tuổi Lãnh Sinh Trưởng (ngoài cùng bên phải) đang được thực hiện nghi lễ cấp sắc.

Được trải nghiệm một lễ cấp sắc của dân tộc Tày tại xóm Nà Đỏm, xã Xuân Trường (huyện Bảo Lạc, Cao Bằng), chúng tôi mới cảm nhận được đầy đủ những nghi lễ mang đậm  bản sắc của người dân địa phương nơi đây. Người được cấp sắc là anh Lãnh Sinh Trưởng (27 tuổi). Đây là một điều đặc biệt vì những người hành nghề thầy Tào của các dân tộc Tày, Nùng thường là những người lớn tuổi, có và uy tín trong cộng đồng.

Để tổ chức buổi lễ cấp sắc, ông thầy chính (được coi là sư phụ) cấp sắc cho thầy tào trẻ phải đi xem ngày đẹp để tổ chức nghi lễ. Vật phẩm trong Lễ cắp sắc có gạo nếp, gạo tẻ, gà, lợn, rượu... Trong buổi lễ, ông thầy chính nhiều kinh nghiệm cùng một người làm phụ sẽ thực hiện các nghi lễ cấp sắc cho thầy tào trẻ.

Bố mẹ mặc trang phục màu đỏ cho thầy tào sau khi làm lễ tẩy rửa những điều không tốt.
Bố mẹ mặc trang phục màu đỏ cho thầy tào sau khi làm lễ tẩy rửa những điều không tốt.

Ngoài ra, còn có các bà làm bụt ngồi hành lễ ở gian giữa trong ngôi nhà, tay phải cầm chùm sóc nhạc, tay trái cầm quạt. Những điệu múa nàng chàu cũng được biểu diễn trong nghi lễ này. Những người múa nàng chàu tay phải cầm chùm sóc nhạc nhún nhảy theo nhịp chân bước, tay trái cầm quạt uốn quanh, di chuyển dần đều tiến hoặc lùi theo vòng tròn.

Một bàn thờ có vịt sống, gà sống được tế trong buổi lễ.
Một bàn thờ có vịt sống, gà sống được tế trong buổi lễ.

Trong nhà thầy tào được cấp sắc sẽ có 4 bàn thờ khác nhau. Bên tay trái ngay cửa vào có bàn thờ nhỏ được đặt sát tường dưới sàn, có 6 bát gạo thắp hương cùng những dòng chữ Nôm, đó là bàn thờ cho người được cấp sắc. Sau khi nghi lễ hoàn tất, những hình nhân có chữ nôm ghi họ tên sẽ được đốt đi. Lễ vật nơi bàn thờ gồm 6 chén rượu, 1 lồng gà đặt trên là 1 bó lúa nếp, 3 con gà đã được sơ chế, 1 con vịt sống đặt trong lồng được đậy bằng 1 bó lúa nếp và lá bưởi với quan niệm phải có vịt sống để dâng lên tổ tiên. Những bậc thang được làm bằng sống tàu lá chuối tượng trưng cho ngôi nhà của gia chủ, cùng những hình nhân được cắt bằng giấy tượng trưng cho chính người được cấp sắc chứa đựng linh hồn.

Bàn thờ tiếp theo là bàn thờ hành lễ. Bàn thờ được bố trí khá lạ mắt, phía trên được dán những tờ dấy vàng và đỏ, có ghi chữ nôm. Bàn thờ chia làm hai tầng khác nhau, đều có bát hương đựng gạo, có những bát hương đựng trứng gà. Trên bàn đặt những quyển sách cổ ghi chép những bài cúng của thầy tào. Dưới sàn là 1 con lợn được tế, cùng 2 con gà luộc chín, 2 bát hương, 5 chén rượu. Trên trần rải một dải lụa đỏ và xanh, một sợi chỉ đỏ kết nối từ bát hương chính của bàn thờ dọc qua lưng con lợn cho đến cuối đuôi.

Họ hàng đến dự lễ cấp sắc sẽ mang theo một bó lúa nếp kèm theo lời chúc tốt đẹp cho thầy tào trẻ
Họ hàng đến dự lễ cấp sắc sẽ mang theo một bó lúa nếp kèm theo lời chúc tốt đẹp cho thầy tào trẻ

Ngoài ra còn có bàn thờ ở giữa gian nhà là nơi dành cho các bà bụt và bàn thờ tổ tiên.

Trong khi nghi lễ diễn ra, họ hàng của người được cấp sắc sẽ đến chung vui với gia đình và đem theo một bó lúa nếp kèm theo một nhánh lá bưởi cùng những lời chúc tốt đẹp cho thầy tào trẻ được chính thức vào nghề. Sau đó, tất cả sẽ được treo lên sào sát mép tường nhà tạo thành một dàn lúa nếp đẹp mắt. Nghi lễ kết thúc, từ đây, thầy tào trẻ chính thức được công nhận cấp sắc để hành nghề, làm cầu nối trong đời sống văn hóa tâm linh cho bà con trong dòng họ, cộng đồng làng bản quê hương.

Thầy tào chính chủ trì buổi lễ và cũng là sư phụ của thầy tào trẻ Lãnh Sinh Trưởng.
Thầy tào chính chủ trì buổi lễ và cũng là sư phụ của thầy tào trẻ Lãnh Sinh Trưởng.
Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
20.000 bác sĩ trẻ tham gia Hành trình Thầy thuốc trẻ làm theo lời Bác

20.000 bác sĩ trẻ tham gia Hành trình Thầy thuốc trẻ làm theo lời Bác

Tin tức - Văn Hoa - Hải Đăng - 21 giờ trước
Ngày 18/5, tại Hà Nội, Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên (LHTN) Việt Nam, Trung ương Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam phối hợp công ty TNHH AstraZeneca Việt Nam tổ chức lễ ra quân Hành trình Thầy thuốc trẻ làm theo lời Bác, tình nguyện vì sức khỏe cộng đồng năm 2024, với chủ đề "Thầy thuốc trẻ tình nguyện vì một Việt Nam khỏe mạnh hơn".
Rộn ràng Lễ hội hoa sim biên giới Móng Cái năm 2024

Rộn ràng Lễ hội hoa sim biên giới Móng Cái năm 2024

Sắc màu 54 - Mỹ Dung - 21 giờ trước
Ngày 18/5, tại xã Hải Sơn, Tp Móng Cái (Quảng Ninh) đã diễn ra khai mạc Lễ hội hoa sim biên giới Móng Cái năm 2024. Lễ hội thu hút đông đảo người dân và khách du lịch tham gia hưởng ứng.
Trung ương giới thiệu ông Tô Lâm để bầu làm Chủ tịch nước, ông Trần Thanh Mẫn bầu làm Chủ tịch Quốc hội

Trung ương giới thiệu ông Tô Lâm để bầu làm Chủ tịch nước, ông Trần Thanh Mẫn bầu làm Chủ tịch Quốc hội

Thời sự - PV - 21 giờ trước
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chúc mừng việc Trung ương thống nhất rất cao giới thiệu: Đồng chí Tô Lâm, Uỷ viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an để Quốc hội khoá XV bầu giữ chức Chủ tịch nước và đồng chí Trần Thanh Mẫn, Uỷ viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch thường trực Quốc hội để Quốc hội khoá XV bầu giữ chức Chủ tịch Quốc hội.
Hội nghị giữa Đảng đoàn Quốc hội và Ban cán sự Đảng Chính phủ về kỳ họp thứ bảy, Quốc hội khoá XV

Hội nghị giữa Đảng đoàn Quốc hội và Ban cán sự Đảng Chính phủ về kỳ họp thứ bảy, Quốc hội khoá XV

Thời sự - PV - 21 giờ trước
Chiều 18/5, đồng chí Phạm Minh Chính, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Ban cán sự Đảng Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và đồng chí Trần Thanh Mẫn, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư phụ trách Đảng đoàn Quốc hội, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội điều hành hoạt động của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội đồng chủ trì Hội nghị giữa Đảng đoàn Quốc hội và Ban cán sự Đảng Chính phủ về kỳ họp thứ bảy, Quốc hội khoá XV.
Bế mạc Hội nghị lần thứ chín Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII

Bế mạc Hội nghị lần thứ chín Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII

Thời sự - PV - 12:44, 18/05/2024
Sau ba ngày (16-18/5) làm việc khẩn trương, nghiêm túc, đầy tinh thần trách nhiệm, Hội nghị lần thứ chín Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã hoàn thành toàn bộ nội dung, chương trình đề ra và bế mạc sáng 18/5.
Tin trong ngày - 17/5/2024

Tin trong ngày - 17/5/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Chủ tịch Hồ Chí Minh - Linh hồn của cách mạng Việt Nam. Tránh bị lừa đảo tham gia chương trình lao động nông nghiệp tại Australia. Cao Bằng phát động cuộc thi Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo lần thứ nhất. Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Quảng Nam: Bắt quả tang vụ vận chuyển trái phép lô gỗ xá xị hơn 3 tỷ đồng

Quảng Nam: Bắt quả tang vụ vận chuyển trái phép lô gỗ xá xị hơn 3 tỷ đồng

Pháp luật - T.Nhân-H.Trường - 09:21, 18/05/2024
Ngày 17/5, thông tin từ Phòng Cảnh sát kinh tế (Công an tỉnh Quảng Nam) cho biết đang tiếp tục xác minh, xử lý một vụ vận chuyển lâm sản trái phép có trị giá ước tính hơn 3 tỷ đồng.
Trăn trở về một miền di sản: Gặp những người “níu giữ” di sản (Bài 2)

Trăn trở về một miền di sản: Gặp những người “níu giữ” di sản (Bài 2)

Phóng sự - Thanh Hải - 09:16, 18/05/2024
Trăn trở, đau đáu với những giá trị, bản sắc văn hoá của dân tộc trước nguy cơ mai một, biến mất… những người có trách nhiệm đã đánh cược với thời gian, chỉ để níu giữ di sản cho hậu thế.
Trăn trở về một miền di sản: Nguy cơ biến mất của nhiều di sản (Bài 1)

Trăn trở về một miền di sản: Nguy cơ biến mất của nhiều di sản (Bài 1)

Phóng sự - Thanh Hải - 09:00, 18/05/2024
LTS: Trầm tích văn hóa vùng DTTS không những là đặc trưng của lịch sử văn hóa và con người vùng đất ấy. Mà chính điều đó còn phản chiếu một miền di sản đồ sộ với bề dày ngàn năm. Nhưng, sự khốc liệt của thời gian, xu thế hội nhập đã khiến nhiều di sản không tránh khỏi phai mòn theo tháng năm, thậm chí biến mất trong đời sống.
Hiệu quả Chương trình MTQG 1719 - Nhìn từ Phú Thọ

Hiệu quả Chương trình MTQG 1719 - Nhìn từ Phú Thọ

Chính sách dân tộc - Minh Thu - 08:34, 18/05/2024
Thời gian qua, nguồn lực của Trung ương đã góp phần quan trọng trong việc triển khai có hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 (Chương trình MTQG 1719) trên địa bàn tỉnh Phú Thọ. Hạ tầng cơ sở được đầu tư, xây mới; đời sống kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS có nhiều chuyển biến tích cực.
Cơ hội mới để phát triển du lịch

Cơ hội mới để phát triển du lịch

Du lịch - Minh Nhật - 08:30, 18/05/2024
Ngành du lịch đón nhiều tin vui khi nhiều danh hiệu, giải thưởng thế giới "gọi tên" Việt Nam. Vừa mừng vừa lo, đó là lo làm sao để đưa các danh hiệu, giải thưởng này thành nguồn lực phát triển.