Đưa văn hoá cồng chiêng Tây Nguyên vào nghệ thuật xiếc

Tác phẩm xiếc Lửa tình cao nguyên đã đưa những nét văn hóa đặc sắc của Tây Nguyên với các phong tục, lễ hội truyền thống và cả nghệ thuật diễn tấu cồng chiêng... vào ngôn ngữ thể hiện của xiếc, kết hợp với các loại hình nghệ thuật ca, múa, âm nhạc, nghệ thuật sắp đặt... tạo nên một sản phẩm nghệ thuật vô cùng đặc sắc. Xem Lửa tình cao nguyên, khán giả được sống trong một không gian văn hoá dân gian với hàng loạt những lễ hội, phong tục đầy ấn tượng của con người và vùng đất Tây Nguyên. Thú vị hơn cả đó là những nét sinh hoạt văn hoá đặc sắc ấy lại trở nên vô cùng sinh động của ngôn ngữ đa dạng của một tổ hợp các tiết mục chất lượng, mang thế mạnh của Liên đoàn Xiếc VN như nhào lộn, đu dây trên cao, đế kiếm, tung hứng, thăng bằng, xiếc thú, ảo thuật... Hướng đi này đã được Liên đoàn Xiếc VN thực hiện ở một số chương trình được dàn dựng gần đây nhưng cho tới Lửa tình cao nguyên thì việc kết hợp này được chắt lọc và nâng tầm hơn rất nhiều bởi các yếu tố nghệ thuật, đặc biệt là sự hỗ trợ tổng hợp của âm nhạc, múa và trang phục biểu diễn...

Chủ tịch Liên chi hội Xiếc Việt Nam, NSND Tâm Chính chia sẻ: “Lửa tình cao nguyên là tác phẩm mang lại cho tôi nhiều cảm xúc nhất trong những chương trình gần đây của Liên đoàn Xiếc Việt Nam. Ê kíp dàn dựng biểu diễn đã cho thấy một sức hấp dẫn rất đặc biệt. Ai cũng biết để làm mới các kỹ thuật ở từng thể loại xiếc là rất khó nhưng Lửa tình cao nguyên người xem không hề có cảm giác phải xem lại những món ăn, những tiết mục trùng lắp như ở nhiều chương trình khác. Tôi đặc biệt thích thú với dàn diễn viên xiếc thực hiện các động tác múa. Xem họ biểu diễn không hề có khoảng cách giữa nghệ sĩ xiếc và múa, họ mang tới một sức sống hừng hực, căng tràn và đầy nhiệt huyết”.

Đồng quan điểm, NSND Vũ Ngoạn Hợp, Phó Chủ tịch Liên chi hội Xiếc Việt Nam hào hứng nhận định: “Đã lâu lắm rồi tôi mới thấy xiếc có một chương trình nghệ thuật mà nghệ sĩ diễn như “lên đồng” như thế này. Đây là điểm đáng trân trọng và ghi nhận khi ê kíp sáng tạo đã thổi hồn vào vở diễn, giúp cho nghệ thuật xiếc và nghệ sĩ có cơ hội để thăng hoa. Với Lửa tình cao nguyên, Liên đoàn Xiếc Việt Nam càng khẳng định uy tín và thương hiệu của một đơn vị nghệ thuật quốc gia. Sáng tạo thành công không chỉ về mặt nội dung và hình thức mà ngay cả ở các động tác kỹ thuật trong xiếc”. 

Có thể thấy tác giả, đạo diễn đều là người của xiếc nên đã tìm ra một hình thức thể hiện rất phù hợp, không chỉ là khai thác những nét văn hoá truyền thống của người Việt vào nghệ thuật mà tác phẩm còn khoe được nhiều thể loại xiếc đa dạng, phong phú. Có những cảnh diễn mà khán giả bị choáng ngợp bởi một không gian văn hoá rộng với nhiều tầng sân khấu trên cao, bên góc phải, trên sân khấu tròn... và cùng lúc là một tổ hợp các động tác kỹ thuật xiếc của nhiều thể loại như nhào lộn, tung hứng, đu trên cao và cả sự góp mặt của các tiết mục xiếc thú...

Lồng ghép văn hoá truyền thống đặc sắc của dân tộc vào với nghệ thuật xiếc nhưng lại thể hiện sinh động, phong phú là nét nổi trội trong Lửa tình Tây Nguyên. Đạo diễn Nguyễn Ngọc Anh chia sẻ: “Đưa nội dung văn hoá lễ hội vùng Tây Nguyên vào xiếc, ê kíp sáng tạo mong muốn tác phẩm tiếp cận được nhiều đối tượng từ những khán giả nhí nhỏ tuổi cho tới các học sinh cấp 2, cấp 3. Các em sẽ có thêm những trải nghiệm mới lạ về một vùng miền mang đậm văn hoá truyền thống của dân tộc Việt. Chúng tôi cũng hướng tới phục vụ cho nhiều đối tượng khán giả, trong đó có cả khán giả nước ngoài. Tôi tin với cách làm này, chương trình cũng sẽ được khán giả quốc tế đón nhận như Sông Trăng mà Liên đoàn Xiếc Việt Nam đã từng dàn dựng”. Đúng như thổ lộ của nữ đạo diễn trẻ, với những cây cầu khỉ lắt lẻo mà người nghệ sĩ thực hiện đi trên dây hay những cảnh đêm trăng, những cô gái dân tộc thực hiện các động tác kỹ thuật đu dây lụa vô cùng huyền ảo... chắc chắn hàng loạt những chi tiết như thế này sẽ tạo sức hút đối với khán giả nước ngoài.