Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Bảo tồn văn hóa truyền thống: Hiệu quả khi người dân quan tâm

Lê Phương - 09:52, 09/03/2020

Là huyện có đông đồng bào DTTS sinh sống, Vân Canh (Bình Định) có nền văn hóa đa dạng, phong phú. Tuy vậy, hiện vẫn còn rất nhiều vấn đề được đặt ra trong công tác bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, nhất là ý thức của người dân trong việc bảo tồn văn hóa của chính dân tộc mình.

Nghệ nhân Lê Văn Ru (người cầm cây nêu) hướng dẫn bà con đánh cồng chiêng và múa xoang
Nghệ nhân Lê Văn Ru (người cầm cây nêu) hướng dẫn bà con đánh cồng chiêng và múa xoang

Nhiều trăn trở

Theo ông Nguyễn Minh Hải, Phó Trưởng Phòng Văn hóa-Thông tin (VH-TT) huyện Vân Canh, dù duy trì được nhiều lễ hội truyền thống nhưng điểm đáng lo là chỉ người già mới mặn mà với văn hóa truyền thống. Còn đa phần những người trẻ họ không quan tâm, thậm chí không còn cảm thấy tự hào về các giá trị văn hóa truyền thống mà ông cha mình để lại. 

Chia sẻ của Phó Trưởng Phòng VH-TT huyện Vân Canh là một thực tế. Điều này đã được phóng viên ghi nhận khi tìm hiểu ở một số làng đồng bào DTTS trên địa bàn huyện Vân Canh.

Nghệ nhân Lê Văn Ru, dân tộc Chăm ở làng Hiệp Hội, thị trấn Vân Canh cho biết: Trước đây, đồng bào mình ai cũng thích cồng chiêng, yêu tiếng trống kơ-toang. Nay con cháu không biết hát, cũng không biết múa dù học hát dân ca, múa cồng chiêng không quá khó. Ngay như trống kơ-toang - nhạc cụ chỉ có ở người Chăm H’roi, nhưng ở làng tôi trống cũng bị hỏng hết rồi, vừa rồi nhờ Nhà nước quan tâm nên làng được tặng 1 bộ. Nhưng bọn trẻ ít thích chơi, ít chịu tập, rồi đây những người già biết chơi trống qua đời hết rồi thì làm sao?. 

“Ngày nay, đa phần bọn trẻ bị cuốn theo tốc độ của văn minh cơ giới, đang tự rời xa nguồn cội. Trẻ em dân tộc Chăm không còn hát đồng dao Chăm nữa. Cả về thơ, tục ngữ, thành ngữ hay câu đố… cũng ít khi được nhắc đến trong sinh hoạt cuộc sống đời thường”, già Ru chia sẻ thêm.

Còn ông Nguyễn Sinh Cơ, một nghệ nhân dân tộc Ba Na ở làng Hà Văn Trên, xã Canh Thuận từ nhiều năm trước đã bàn với người già trong làng, mời gọi những người biết trình diễn cồng chiêng về dạy cho lũ trẻ, rồi vận động lũ trẻ tham gia. Khi ấy, ông còn là Bí thư Chi bộ thôn nên mạnh dạn lồng ghép nội dung bảo tồn cồng chiêng vào sinh hoạt. 

“Nỗ lực của cả làng có kết quả tốt đẹp là ở làng có nhiều thanh niên biết đánh cồng chiêng, múa xoang. Tuy nhiên, tôi cũng còn buồn lo, giá như làng nào cũng làm được như vậy thì vui cái bụng biết mấy”, ông Cơ tâm sự.

 Đồng bào Chăm ở Vân Canh biểu diễn trống kơ – toang
Đồng bào Chăm ở Vân Canh biểu diễn trống kơ – toang

Kết quả bước đầu

Thực tế cho thấy, để bảo tồn hiệu quả các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào DTTS thì cần định hướng đúng, chiến lược và kế hoạch hành động hiệu quả, tạo động lực ban đầu của chính quyền các cấp. Ngoài ra, một điều kiện rất quan trọng khác là ý thức bảo tồn, gìn giữ của người dân, chủ thể của các giá trị văn hóa ấy. 

Chị La Thị Ngọc Ánh (22 tuổi, ở làng Hà Văn Trên) cho biết: Mỗi khi làng tổ chức lễ hội, sinh hoạt cồng chiêng, tôi thường tham gia múa xoang. Vài năm trước, thấy người lớn múa, tôi và bạn bè thích nên làm theo. Vừa rồi xã có mở khóa dạy múa xoang, nhiều con gái trong làng rủ nhau tham gia. Ở làng tôi, bây giờ thanh niên biết chơi cồng chiêng, biết múa xoang được nhiều người khen là giỏi! Ai chưa biết cũng tìm cách học để bằng với bạn bè!

Ông Trần Kim Vũ, Chủ tịch UBND huyện Vân Canh cho hay: Thời gian qua, huyện đã cố gắng xây dựng chính sách hỗ trợ nghệ nhân, tổ chức nhiều các lớp dạy cồng chiêng. Cuối năm 2018, Ban Dân tộc tỉnh hỗ trợ cồng chiêng cho 100% làng đồng bào dân tộc Chăm, Ba Na trên địa bàn huyện. Đây là cơ hội tốt để huyện triển khai các hoạt động phát huy nét đẹp văn hóa truyền thống của đồng bào.

Thời gian qua, huyện đã cố gắng xây dựng chính sách hỗ trợ nghệ nhân, tổ chức nhiều hơn các lớp dạy cồng chiêng. Đây là cơ hội tốt để huyện triển khai các hoạt động phát huy nét đẹp văn hóa truyền thống của đồng bào”.

Ông Trần Kim Vũ,

Chủ tịch UBND huyện Vân Canh

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Hai Nghệ nhân Nhân dân tiêu biểu của đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng

Hai Nghệ nhân Nhân dân tiêu biểu của đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng

Sóc Trăng là tỉnh tập trung khá đông đồng bào Khmer sinh sống (tỷ lệ trên 30%). Đồng bào Khmer trên địa bàn tỉnh có đời sống văn hóa tinh thần phong phú, giàu bản sắc, được truyền nối qua nhiều thế hệ. Trong cộng đồng có những hạt nhân ưu tú đã và đang miệt mài, cần mẫn đóng góp tâm sức để làm giàu cho kho tàng di sản văn hóa dân tộc, tiêu biểu như hai Nghệ nhân Nhân dân Châu Ôn và Lý Lết.
Tin nổi bật trang chủ
Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện

Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện

Pháp luật - Minh Nhật - 9 giờ trước
Thời gian qua, lực lượng chức năng các tỉnh Lào Cai, Lai Châu, Hà Giang, Cao Bằng, Điện Biên, Sơn La....liên tục phát hiện nhiều trường hợp người dân trồng trái phép hàng chục nghìn cây thuốc phiện trên địa bàn. Có đối tượng còn bất chấp pháp luật ngang nhiên trồng cây thuốc phiện trong vườn nhà ở ngay khu phố thị.
Quảng Ngãi: Tập trung triển khai hiệu quả Chương trình MTQG 1719 làm động lực để phát triển vùng đồng bào DTTS và miền núi

Quảng Ngãi: Tập trung triển khai hiệu quả Chương trình MTQG 1719 làm động lực để phát triển vùng đồng bào DTTS và miền núi

Công tác Dân tộc - T.Nhân-H.Trường (Thực hiện) - 9 giờ trước
Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I từ 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719) là một Chương trình ý nghĩa, là động lực để vùng đồng bào DTTS và miền núi phát triển đi lên. Trong thời gian qua, tỉnh Quảng Ngãi đã tích cực triển khai nhiều dự án, tiểu dự án từ Chương trình. Nhờ đó, diện mạo vùng miền núi có nhiều khởi sắc, đời sống của đồng bào có những thay đổi tích cực. Phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển đã có cuộc trò chuyện với ông Hồ Ngọc Thịnh, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Quảng Ngãi về việc triển khai Chương trình tại địa phương.
Ca sĩ dân tộc Nùng Sèn Hoàng Mỹ Lam và tình cảm đặc biệt với Điện Biên

Ca sĩ dân tộc Nùng Sèn Hoàng Mỹ Lam và tình cảm đặc biệt với Điện Biên

Giải trí - Minh Nhật - 9 giờ trước
Sèn Hoàng Mỹ Lam là cô gái dân tộc Nùng ở Lào Cai. Mỹ Lam từng đăng quang ngôi vị Quán quân dòng nhạc dân gian trong cuộc thi Sao Mai - Điểm hẹn 2017 và đoạt giải Quán quân của cuộc thi Người hát tình ca năm 2018.
Hà Nội: Yêu cầu 40 doanh nghiệp trông giữ xe phải áp dụng công nghệ, không sử dụng tiền mặt

Hà Nội: Yêu cầu 40 doanh nghiệp trông giữ xe phải áp dụng công nghệ, không sử dụng tiền mặt

Xã hội - Minh Nhật - 9 giờ trước
Sở Giao thông Vận tải (GTVT) Hà Nội vừa có văn bản yêu cầu 40 doanh nghiệp trông xe trên địa bàn thành phố báo cáo về kế hoạch thực hiện công nghệ trong việc thu phí đỗ xe trước ngày 30/3.
Tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người

Tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người

Sức khỏe - Thúy Hồng - 9 giờ trước
Ngày 27/3, tại Hà Nội, Bộ Y tế phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức “Hội nghị trực tuyến liên ngành tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người năm 2024”, với sự tham gia của đại diện Lãnh đạo các cơ quan Trung ương, Lãnh đạo UBND các tỉnh, thành phố và Lãnh đạo các đơn vị của ngành Y tế và ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tại Trung ương và địa phương.
Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Thực hiện Tiểu dự án 2, Dự án 3, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719), huyện Đăk Tô, tỉnh Kon Tum đã hỗ trợ và triển khai xây dựng nhiều mô hình liên kết sản xuất nông nghiệp. Qua đó, giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy, biết áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao năng suất cây trồng và có nguồn thu nhập ổn định.
Giao xe cho con chưa đủ tuổi gây tai nạn, người mẹ lãnh án 24 tháng tù treo

Giao xe cho con chưa đủ tuổi gây tai nạn, người mẹ lãnh án 24 tháng tù treo

Pháp luật - Ngọc Thu - 9 giờ trước
Ngày 27/3, Hội đồng xét xử Tòa án nhân dân huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai mở phiên tòa xét xử lưu động, đồng thời tuyên phạt bị cáo Rơ Mah Pil (38 tuổi, xã Ia Lâu) 24 tháng tù treo về tội “Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ”.
Nắng hạn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp ở Lâm Đồng

Nắng hạn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp ở Lâm Đồng

Kinh tế - Minh Thu - 9 giờ trước
Theo thống kê từ ngành nông nghiệp tỉnh Lâm Đồng, trong 3 tháng đầu năm 2024, lượng mưa trung bình trên địa bàn toàn tỉnh đạt thấp, chỉ bằng khoảng 20% so với cùng kỳ năm trước. Cùng với đó, số ngày nắng nóng tiếp tục tăng, biên độ nhiệt thay đổi giữa ngày và đêm lớn. Mực nước trên các sông suối đang giảm dần, nhất là các suối nhỏ đang giảm mạnh. Gây khó khăn cho tưới tiêu và sản xuất nông nghiệp.
Hai Nghệ nhân Nhân dân tiêu biểu của đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng

Hai Nghệ nhân Nhân dân tiêu biểu của đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng

Sắc màu 54 - Nguyệt Anh - 9 giờ trước
Sóc Trăng là tỉnh tập trung khá đông đồng bào Khmer sinh sống (tỷ lệ trên 30%). Đồng bào Khmer trên địa bàn tỉnh có đời sống văn hóa tinh thần phong phú, giàu bản sắc, được truyền nối qua nhiều thế hệ. Trong cộng đồng có những hạt nhân ưu tú đã và đang miệt mài, cần mẫn đóng góp tâm sức để làm giàu cho kho tàng di sản văn hóa dân tộc, tiêu biểu như hai Nghệ nhân Nhân dân Châu Ôn và Lý Lết.
Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Media - Ngọc Chí - 10 giờ trước
Thực hiện Tiểu dự án 2, Dự án 3, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719), huyện Đăk Tô, tỉnh Kon Tum đã hỗ trợ và triển khai xây dựng nhiều mô hình liên kết sản xuất nông nghiệp. Qua đó, giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy, biết áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao năng suất cây trồng và có nguồn thu nhập ổn định.
Trà Bồng (Quảng Ngãi): Trao sinh kế, chỉ cách thoát nghèo cho người dân

Trà Bồng (Quảng Ngãi): Trao sinh kế, chỉ cách thoát nghèo cho người dân

Công tác Dân tộc - T.Nhân - 10 giờ trước
Không chỉ hỗ trợ cây, con giống để người dân nghèo có tư liệu sản xuất, huyện Trà Bồng (Quảng Ngãi) còn phân công cơ quan, đơn vị giúp đỡ hộ nghèo, hộ cận nghèo tại các xã có tỷ lệ hộ nghèo trên 30%. Đây là giải pháp nhằm huy động mọi nguồn lực giúp người dân vươn lên thoát nghèo bền vững của huyện Trà Bồng giai đoạn 2022 – 2025.