Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

An ninh lương thực và quyền lợi của nông dân

Sỹ Hào - 22:29, 28/04/2020

Là “vựa lúa” của cả nước nên Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đang gánh trên vai trách nhiệm vừa bảo đảm an ninh lương thực (ANLT) quốc gia, vừa là “anh cả” trong lĩnh vực xuất khẩu (XK) lúa gạo. Nhưng để thực hiện “tròn vai” cả hai nhiệm vụ này, ĐBSCL cần có những chính sách ưu đãi đặc thù.

Bảo đảm lợi ích và mức sống cho người trồng lúa là việc phải làm. (Ảnh minh họa)
Bảo đảm lợi ích và mức sống cho người trồng lúa là việc phải làm. (Ảnh minh họa)

Trách nhiệm “kép”

Vụ Hè - Thu năm 2020 đã được xuống giống từ giữa tháng 3, bắt đầu thu hoạch vào tháng 6. Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp, việc dự trữ gạo để dự phòng cho mọi tình huống, có thể xảy ra trước khi thu hoạch vụ Hè - Thu là vô cùng cấp thiết; đồng nghĩa phải hạn chế XK gạo.

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), tổng lượng gạo XK giữ lại trong nước trước khi có thóc vụ Hè - Thu sẽ khoảng 700.000 tấn. Với lượng gạo này, theo tính toán của Bộ NN&PTNT, mỗi người dân sẽ được dự phòng thêm 7,3kg gạo, một hộ gia đình 4 người có thể dự phòng thêm 30kg gạo trong tháng 4 và 5.

Trách nhiệm dự trữ gạo tiếp tục được giao cho “vựa lúa” ĐBSCL. Theo số liệu của Bộ NN&PTNT, các tỉnh trong khu vực này đã thu hoạch xong vụ lúa Đông - Xuân 2019 - 2020 vào trung tuần tháng 3. Mặc dù bị ảnh hưởng bởi hạn mặn, nhưng sản lượng lúa toàn vùng vẫn đạt 10,8 triệu tấn, chiếm hơn 1/2 sản lượng lúa vụ Đông - Xuân 2019 - 2020 của cả nước.

Theo tính toán của Bộ NN&PTNT, sau khi trừ đi nhu cầu tiêu dùng và dự trữ ANLT, các tỉnh ĐBSCL vẫn còn khoảng 3 triệu tấn gạo hàng hóa phục vụ nhu cầu XK. Nhưng đặt vấn đề ANLT lên hàng đầu nên lượng gạo được phép XK trong tháng 4 và 5 chỉ vào khoảng 800.000 tấn.

Theo Bộ NN&PTNT, lượng gạo được phép XK này giảm 40% so với lượng XK tháng 4 và 5/2019; giảm 35,7% so với cùng kỳ giai đoạn năm 2018 và giảm 21,7% so với cùng kỳ năm 2017.

Cần tư duy mới

Việc hạn chế, thậm chí là tạm dừng XK gạo để dự phòng các tình huống có thể xảy ra trong bối cảnh hiện nay là cần thiết. Tuy nhiên, để bảo đảm ANLT quốc gia mà hạn chế XK, lại làm tổn thương người nông dân.

Thực tế, cuối tháng 3/2020, sau khi Bộ Tài chính kiến nghị tạmdừng XK gạo tẻ, giá gạo đã tuột dốc, dù vụ Đông - Xuân này người nông dân được mùa. Ở ĐBSCL, do sản xuất theo đúng khuyến cáo của ngành Nông nghiệp nên người trồng lúa được mùa, ước tính sản lượng vụ lúa Đông - Xuân 2019 - 2020 toàn vùng tăng 2,01 tạ/ha so với vụ Đông - Xuân 2018 - 2019.

Cũng cần nói thêm, người trồng lúa ở ĐBSCL đang tích cực tái cơ cấu ngành Nông nghiệp theo tinh thần Nghị quyết 120 của Chính phủ; trong đó nhất quán với chủ trương chuyển từ “tư duy sản xuất nông nghiệp” sang “tư duy kinh tế nông nghiệp”. Những cánh đồng mẫu lớn, khoa học - kỹ thuật được áp dụng trong sản xuất và thu hoạch là hiện thực hóa “tư duy kinh tế nông nghiệp”; trong đó, để hạt gạo làm ra thực sự đem lại lợi nhuận cho người trồng lúa thì XK là con đường sáng nhất.

Nhìn lại năm 2018, nước ta sản xuất 28 triệu tấn gạo và XK 6,5 triệu tấn, tức là XK chiếm 23% sản lượng. Như thế, không cần lo thiếu gạo. Hơn nữa, căn cứ vào tính toán của Bộ NN&PTNT, hiện không những đã cân đối đủ lượng gạo dự phòng mà cũng có nguồn để XK. Chỉ tính riêng khu vực ĐBSCL vẫn còn khoảng 3 triệu tấn gạo hàng hóa.

Từ những lẽ này cho thấy, việc duy trì XK gạo là đúng. Để bảo đảm ANLT, thiết nghĩ cần có một cơ chế, chính sách riêng, không nên đặt gánh nặng này lên vai người trồng lúa. Đặc biệt, cần có sự phân biệt rạch ròi giữa nhiệm vụ bảo đảm ANLT, với sản xuất nông sản hàng hóa trong cơ chế thị trường để xây dựng những chính sách, cơ chế ưu đãi đặc thù để bảo đảm lợi ích và mức sống cho người trồng lúa.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Hội báo toàn quốc năm 2024: Tiếp tục lan tỏa giá trị nghề báo đến công chúng

Hội báo toàn quốc năm 2024: Tiếp tục lan tỏa giá trị nghề báo đến công chúng

Ngày 16/3 - ngày thứ 2 của Hội báo toàn quốc năm 2024, Diễn đàn báo chí toàn quốc tiếp tục diễn ra với các phiên thảo luận đề cập nhiều vấn đề gắn với mối quan tâm hàng đầu của các cơ quan báo chí và cơ quan quản lý báo chí. Bên ngoài các khán phòng diễn ra các phiên thảo luận, nhiều hoạt động sôi nổi đã diễn ra tại khu vực trưng bày, giới thiệu sản phẩm báo chí.
Tin nổi bật trang chủ
Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện

Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện

Pháp luật - Minh Nhật - 8 giờ trước
Thời gian qua, lực lượng chức năng các tỉnh Lào Cai, Lai Châu, Hà Giang, Cao Bằng, Điện Biên, Sơn La....liên tục phát hiện nhiều trường hợp người dân trồng trái phép hàng chục nghìn cây thuốc phiện trên địa bàn. Có đối tượng còn bất chấp pháp luật ngang nhiên trồng cây thuốc phiện trong vườn nhà ở ngay khu phố thị.
Quảng Ngãi: Tập trung triển khai hiệu quả Chương trình MTQG 1719 làm động lực để phát triển vùng đồng bào DTTS và miền núi

Quảng Ngãi: Tập trung triển khai hiệu quả Chương trình MTQG 1719 làm động lực để phát triển vùng đồng bào DTTS và miền núi

Công tác Dân tộc - T.Nhân-H.Trường (Thực hiện) - 8 giờ trước
Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I từ 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719) là một Chương trình ý nghĩa, là động lực để vùng đồng bào DTTS và miền núi phát triển đi lên. Trong thời gian qua, tỉnh Quảng Ngãi đã tích cực triển khai nhiều dự án, tiểu dự án từ Chương trình. Nhờ đó, diện mạo vùng miền núi có nhiều khởi sắc, đời sống của đồng bào có những thay đổi tích cực. Phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển đã có cuộc trò chuyện với ông Hồ Ngọc Thịnh, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Quảng Ngãi về việc triển khai Chương trình tại địa phương.
Ca sĩ dân tộc Nùng Sèn Hoàng Mỹ Lam và tình cảm đặc biệt với Điện Biên

Ca sĩ dân tộc Nùng Sèn Hoàng Mỹ Lam và tình cảm đặc biệt với Điện Biên

Giải trí - Minh Nhật - 8 giờ trước
Sèn Hoàng Mỹ Lam là cô gái dân tộc Nùng ở Lào Cai. Mỹ Lam từng đăng quang ngôi vị Quán quân dòng nhạc dân gian trong cuộc thi Sao Mai - Điểm hẹn 2017 và đoạt giải Quán quân của cuộc thi Người hát tình ca năm 2018.
Hà Nội: Yêu cầu 40 doanh nghiệp trông giữ xe phải áp dụng công nghệ, không sử dụng tiền mặt

Hà Nội: Yêu cầu 40 doanh nghiệp trông giữ xe phải áp dụng công nghệ, không sử dụng tiền mặt

Xã hội - Minh Nhật - 8 giờ trước
Sở Giao thông Vận tải (GTVT) Hà Nội vừa có văn bản yêu cầu 40 doanh nghiệp trông xe trên địa bàn thành phố báo cáo về kế hoạch thực hiện công nghệ trong việc thu phí đỗ xe trước ngày 30/3.
Tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người

Tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người

Sức khỏe - Thúy Hồng - 8 giờ trước
Ngày 27/3, tại Hà Nội, Bộ Y tế phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức “Hội nghị trực tuyến liên ngành tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người năm 2024”, với sự tham gia của đại diện Lãnh đạo các cơ quan Trung ương, Lãnh đạo UBND các tỉnh, thành phố và Lãnh đạo các đơn vị của ngành Y tế và ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tại Trung ương và địa phương.
Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Thực hiện Tiểu dự án 2, Dự án 3, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719), huyện Đăk Tô, tỉnh Kon Tum đã hỗ trợ và triển khai xây dựng nhiều mô hình liên kết sản xuất nông nghiệp. Qua đó, giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy, biết áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao năng suất cây trồng và có nguồn thu nhập ổn định.
Giao xe cho con chưa đủ tuổi gây tai nạn, người mẹ lãnh án 24 tháng tù treo

Giao xe cho con chưa đủ tuổi gây tai nạn, người mẹ lãnh án 24 tháng tù treo

Pháp luật - Ngọc Thu - 8 giờ trước
Ngày 27/3, Hội đồng xét xử Tòa án nhân dân huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai mở phiên tòa xét xử lưu động, đồng thời tuyên phạt bị cáo Rơ Mah Pil (38 tuổi, xã Ia Lâu) 24 tháng tù treo về tội “Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ”.
Nắng hạn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp ở Lâm Đồng

Nắng hạn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp ở Lâm Đồng

Kinh tế - Minh Thu - 8 giờ trước
Theo thống kê từ ngành nông nghiệp tỉnh Lâm Đồng, trong 3 tháng đầu năm 2024, lượng mưa trung bình trên địa bàn toàn tỉnh đạt thấp, chỉ bằng khoảng 20% so với cùng kỳ năm trước. Cùng với đó, số ngày nắng nóng tiếp tục tăng, biên độ nhiệt thay đổi giữa ngày và đêm lớn. Mực nước trên các sông suối đang giảm dần, nhất là các suối nhỏ đang giảm mạnh. Gây khó khăn cho tưới tiêu và sản xuất nông nghiệp.
Hai Nghệ nhân Nhân dân tiêu biểu của đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng

Hai Nghệ nhân Nhân dân tiêu biểu của đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng

Sắc màu 54 - Nguyệt Anh - 8 giờ trước
Sóc Trăng là tỉnh tập trung khá đông đồng bào Khmer sinh sống (tỷ lệ trên 30%). Đồng bào Khmer trên địa bàn tỉnh có đời sống văn hóa tinh thần phong phú, giàu bản sắc, được truyền nối qua nhiều thế hệ. Trong cộng đồng có những hạt nhân ưu tú đã và đang miệt mài, cần mẫn đóng góp tâm sức để làm giàu cho kho tàng di sản văn hóa dân tộc, tiêu biểu như hai Nghệ nhân Nhân dân Châu Ôn và Lý Lết.
Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Media - Ngọc Chí - 9 giờ trước
Thực hiện Tiểu dự án 2, Dự án 3, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719), huyện Đăk Tô, tỉnh Kon Tum đã hỗ trợ và triển khai xây dựng nhiều mô hình liên kết sản xuất nông nghiệp. Qua đó, giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy, biết áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao năng suất cây trồng và có nguồn thu nhập ổn định.
Trà Bồng (Quảng Ngãi): Trao sinh kế, chỉ cách thoát nghèo cho người dân

Trà Bồng (Quảng Ngãi): Trao sinh kế, chỉ cách thoát nghèo cho người dân

Công tác Dân tộc - T.Nhân - 9 giờ trước
Không chỉ hỗ trợ cây, con giống để người dân nghèo có tư liệu sản xuất, huyện Trà Bồng (Quảng Ngãi) còn phân công cơ quan, đơn vị giúp đỡ hộ nghèo, hộ cận nghèo tại các xã có tỷ lệ hộ nghèo trên 30%. Đây là giải pháp nhằm huy động mọi nguồn lực giúp người dân vươn lên thoát nghèo bền vững của huyện Trà Bồng giai đoạn 2022 – 2025.