Tin tức mới nhất về: Nghệ nhân

Kon Tum một “vùng văn hóa” đa dạng và phong phú về bản sắc văn hóa với 43 dân tộc anh em cùng sinh sống, trong đó có 07 dân tộc thiểu số (DTTS) tại chỗ gồm: Ba Ba, Xơ Đăng, Gié Triêng, Gia Rai, B’râu, Rơ Măm, Hrê. Cộng đồng các DTTS tại chỗ ở Kon Tum sở hữu một kho tàng văn hóa đồ sộ. Biểu hiện sinh động trong hệ thống di sản văn hóa vật thể và phi vật thể, như: kiến trúc nhà, các loại nhạc cụ, vật dụng sinh hoạt, văn học nghệ thuật, luật tục, tín ngưỡng… Tuy nhiên, trong quá trình hội nhập, giao lưu và tiếp biến văn hóa rộng mở, có những tác động tiêu cực đến các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các DTTS tại chỗ ở Kon Tum. Đó là nhiều lễ hội đậm đà bản sắc văn hóa, nhiều nghề sản xuất thủ công truyền thống bị mai một, thất truyền, hoặc biến dạng, pha tạp.

Ngày 5/9, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai cho biết, được sự cho phép của UBND tỉnh Gia Lai, nhận lời mời và sự tài trợ kinh phí từ Trường Đại học Jeonju Kijeon (Hàn Quốc), đơn vị đã thành lập đoàn nghệ nhân tham dự lễ hội Âm thanh thế giới lần thứ 22 tại Hàn Quốc.

Triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030; Giai đoạn I: Từ năm 2021 - 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719), các địa phương đang bắt tay vào việc xây dựng, triển khai chính sách hỗ trợ nghệ nhân Nhân dân, nghệ nhân Ưu tú trong việc lưu truyền, phổ biến hình thức sinh hoạt văn hóa truyền thống và đào tạo, bồi dưỡng, truyền dạy những người kế cận. Nguồn lực từ chính sách có ý nghĩa, là động lực để phát huy hơn nữa vai trò của đội ngũ nghệ nhân đối với công tác bảo tồn, lan tỏa giá trị bản sắc văn hóa các dân tộc.

Hiện nay, ngoài số nghệ nhân được Nhà nước tặng danh hiệu Nghệ nhân Nhân dân, Nghệ nhân Ưu tú trong các buôn, bản, phum, sóc vẫn còn hàng ngàn nghệ nhân tâm huyết đang cố gắng bảo tồn, lưu giữ, phục dựng, truyền dạy và phát huy giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc mình. Mặc dù chưa được Nhà nước công nhận là nghệ nhân, nhưng họ vẫn miệt mài cống hiến.

Đồng bào các DTTS có một kho tàng văn hóa truyền thống phong phú, đặc sắc. Trong kho tàng quý báu đó, có nhiều giá trị đang được bảo tồn, phát huy, nhưng cũng không ít giá trị đang đứng trước nguy cơ mai một. Với vai trò vừa là chủ thể sở hữu, vừa giữ vai trò nòng cốt trong các hoạt động bảo tồn, phát huy giá trị bản sắc văn hóa truyền thống trong đời sống xã hội, đội ngũ nghệ nhân được cộng đồng đánh giá, nhìn nhận là "những báu vật sống" trong vùng đồng bào DTTS. Do vậy, chăm lo thực hiện tốt chính sách đối với nghệ nhân, góp phần rất lớn vào việc bảo vệ kho tàng di sản văn hóa đặc sắc của cộng đồng các DTTS.

Tại làng Chăm Hữu Đức (xã Phước Hữu, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận) ông Hán Quân là một trong những nghệ nhân tiêu biểu “giữ hồn” cho nhịp trống baranưng phục vụ đời sống tín ngưỡng và sinh hoạt văn hóa cộng đồng dân tộc Chăm.

Tại huyện Tây Giang (Quảng Nam), nghệ nhân Clâu Bh’Lao nổi tiếng với nhiều tác phẩm điêu khắc gỗ đặc sắc. Trong năm 2022 vừa qua, ông được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú. Để đánh dấu mốc quan trọng trong cuộc đời mình, nghệ nhân Clâu Bh’Lao đã sáng tác một “bức chân dung tự khắc” để hồi tưởng và ghi dấu những bước đường công tác của người con núi rừng.

Trong cộng đồng các DTTS ở vùng cao Lai Châu, các Nghệ nhân dân gian chính là những người nắm giữ di sản của dân tộc mình. Họ có đóng góp rất quan trọng trong việc bảo tồn, lưu giữ, truyền dạy các giá trị văn hóa dân tộc cho thế hệ hôm nay.

Ngày 26/4, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh (Tp. Bắc Giang), UBND tỉnh Bắc Giang tổ chức Lễ trao tặng danh hiệu vinh dự nhà nước “Nghệ nhân Nhân dân” (NNND), “Nghệ nhân Ưu tú” (NNƯT) trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể lần thứ ba.

Kadá Phượng, dân tộc Raglay là nghệ nhân tiêu biểu của đội mã la thôn Tà Dương, thuộc xã Phước Thái, huyện Ninh Phước (Ninh Thuận). Trong các mùa lễ hội truyền thống, tiếng kèn bầu trữ tình tha thiết chất “núi rừng” của ông cất lên làm thổn thức lòng người.

Năm 2022, tỉnh Thanh Hóa vinh dự có 3 Nghệ nhân Ưu tú được Chủ tịch nước truy tặng và phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Nhân dân, 26 nghệ nhân được truy tặng, phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú vì đã có nhiều cống hiến xuất sắc trong giữ gìn và phát huy di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc.

Nghệ nhân dân gian được ví như con tằm rút ruột nhả tơ cả đời gắn bó với văn hóa truyền thống bằng niềm đam mê và sự cống hiến. Họ là những người thầy có thể không có “thù lao”, sớm tối say mê đến từng bản làng để sưu tầm, lưu giữ sách cổ, nghi lễ cổ truyền trong hành trình gìn giữ nét đẹp văn hóa cùng với bao điều ước vọng.

Vượt qua hàng trăm sản phẩm và hàng trăm tác giả dự thi, nghệ nhân người Thái ở huyện vùng cao xứ Nghệ đã giành giải đặc biệt Cuộc thi “Sản phẩm thủ công mỹ nghệ Việt Nam 2022”. Đó không chỉ là niềm vui, sự động viên rất lớn mà còn là sự trăn trở, day dứt cho hành trình phát triển của nghề đan lát thủ công mỹ nghệ của một nghệ nhân.

Ngày 20/1/2023, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Thị Hạnh đã trao danh hiệu Nghệ nhân Nhân dân ở loại hình di sản văn hóa phi vật thể cho ông Lê Đức Chắn, phường Phong Hải, thị xã Quảng Yên.

Các nghệ nhân giữ vai trò rất quan trọng trong việc giữ gìn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống dân tộc. Vì vậy, nếu có chính sách động viên, khích lệ phù hợp đối với đội ngũ này thì hiệu quả công tác bảo tồn, phát huy giá trị bản sắc văn hoá các dân tộc sẽ được nâng cao.

Tiếp nối truyền thống của thế hệ đi trước, những nghệ nhân, những người yêu văn hoá truyền thống đã luôn nỗ lực gìn giữ, bảo tồn và phát huy giá trị các nhạc cụ truyền thống của dân tộc. Họ tích cực truyền dạy những gì họ nắm được trong di sản âm nhạc dân tộc cho con, cháu của mình, cộng đồng mình. Nhờ vậy, thanh âm của nhạc cụ truyền thống các dân tộc sẽ vang mãi theo thời gian.